Lớp học tình thương của cô giáo tật nguyền

Từ uớc mơ dang dở...

Sinh ra trong một gia đình gia giáo, nề nếp tại vùng quê thôn Đỗ Xá, thị trấn Yên Mỹ, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. Từ nhỏ, cô bé Phạm Thị Lý đã phải chịu thiệt thòi hơn các bạn cùng trang lứa vì mất đi người cha thân thương sau một lần ông bị cảm. Kể từ khi bố mất, mẹ của Lý chạy đôn chạy đáo để lo cho các con từng bữa ăn. Thấu hiểu những vất vả của mẹ khi phải gánh trên vai trách nghiệm của người trụ cột gia đình, trong suốt quá trình học tập ở trường, cả 3 anh em đều không làm mẹ phải thất vọng, nhiều năm liền, cô bé Phạm Thị Lý đạt thành tích học tập cao.

Có lẽ với cô gái trẻ Phạm Thị Lý, ước mơ duy nhất của cô ngay từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường đó chính là mong ước được làm giáo viên, được đứng trên bục giảng để nuôi dưỡng mầm xanh cho đất nước. Mong ước là vậy, thế nhưng, may mắn đã không mỉm cười với Lý khi cô liên tục vấp phải những khó khăn, trở ngại. Sau khi tốt nghiệp THPT, cô gái trẻ đem theo ước mơ của mình để thi vào ngành sư phạm. Cần cù, chăm chỉ là vậy, thế nhưng đến ngày thi đại học, Phạm Thị Lý đã không thể bước vào cánh cửa trường đại học. Buồn bã, thất vọng về bản thân nhưng dược sự động viên của gia đình, bạn bè, đặc biệt là từ người mẹ thân thương, Lý quyết tâm ôn thi để năm sau tiếp tục thi để trở thành giáo viên.

Thế nhưng, khó khăn không chỉ dừng lại ở việc cô không thi vào được đại học, chỉ vài tháng sau khi kỳ thi đại học kết thúc cũng là lúc tai họa giáng xuống đầu 3 anh em khi mất đi người mẹ sau một tai nạn. Nỗi buồn này chưa qua, nỗi đau khác lại tới, sự ra đi của mẹ đã khiến cả 3 anh em suy sụp tinh thần, trước đây mọi việc trong gia đình đều là mẹ lo lắng, thế nhưng giờ đây, Lý thực sự phải trưởng thành vì anh chị không thể lúc nào cũng ở bên, lo lắng cho cô từng ngày. Những tưởng những bất hạnh, đau khổ cũng chỉ dừng lại ở cái ngày mẹ của Lý rời bỏ 3 anh em để về với bố, thế nhưng chỉ một thời gian ngắn sau khi mẹ mất, căn bệnh tim bẩn sinh của Lý tái phát khiến cô phải nhập viện cấp cứu. Trải qua ca phẫu thuật thập tử nhất sinh vì sức khỏe yếu, tim của Lý được cứu nhưng biến chứng sau ca mổ đã khiến đôi chân của Lý teo tóp và liệt hoàn toàn. Nếu muốn di chuyển đi lại trong nhà, Lý phải dùng 2 tay thay đôi chân để lết người đi.Từ một cơ thể lành lặn, có thể tự do đi khắp nơi, giờ lại phải sống dựa vào một chiếc xe lăn khiến cho Lý không khỏi tủi thân và sống khép mình.

Biết Lý chịu nhiều thiệt thòi, những người thân trong nhà, đặc biệt là người chị gái và anh trai đã cố gắng tìm mọi cách để giúp Lý điều trị đôi chân, giúp Lý luyện tập hằng ngày để có thể đi lại bình thường. Thế nhưng mọi cố gắng đều không có kết quả khi đôi chân của chị ngày càng không còn cảm giác. Nhớ về những ngày tháng khi biết mình bị biến chứng sau ca mổ, cô gái trẻ Phạm Thị Lý rơm rớm nước mắt: “ Thực sự lúc đó mình cảm thấy rất tủi thân, nếu lúc đó còn cha còn mẹ thì sẽ được chăm sóc nhiều hơn, nhưng mình không còn bố mẹ thì buộc mình phải cố gắng thêm nhiều hơn. Có khi, chính do mình chịu thiệt thòi từ khi còn bé nhiều nên đó cũng trở thành động lực để mình vươn lên vượt qua mọi trở ngại trong cuộc sống và sống một cuộc sống ý nghĩa cho mình và cả những người khác ”.

Mơ ước được đứng trên bục giảng tưởng chừng như đã khép lại với cô gái trẻ, thế nhưng thẳm sâu trong trái tim người con gái đó vẫn đang tồn tại ngọn lửa đam mê cháy bỏng với sách vở, với ước mơ được dạy dỗ các em nhỏ. Sau những ngày vật lộn với những cơn đau do bệnh tật, người ta lại thấy Lý vùi mình bên những tài liệu, sách vở bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm do người chị gái đưa đến.

Đến người mẹ thứ hai của hàng trăm em nhỏ.

Chưa từng nghĩ đến hạnh phúc gia đình, cũng chưa từng nghĩ bản thân sẽ trở thành một người mẹ. Thế nhưng, giờ đây chị Phạm Thị Lý lại trở thành người mẹ thứ 2 của hàng trăm em nhỏ trong thôn Đỗ Xá. Mỗi buổi tối trong tuần, con ngõ nhỏ dẫn vào nhà Lý lại thêm tấp nập, đông đúc hơn bởi tiếng nói cười rộn rã của những đứa trẻ.

Theo chị Phạm Thị Lý, ban đầu khi biết chị dạy kèm cho một số bạn học sinh là con của người quen, trong làng cũng có một số lời lẽ không hay. Nhiều người cho rằng một người bị liệt như vậy thì làm sao có thể đủ sức dạy học, hơn nữa chưa qua đào tạo nghiệp vụ chuyên môn thì làm sao có thể dạy cho học sinh hiểu được. Tuy nhiên, với tinh thần học hỏi và sự nhiệt huyết của bản thân, chị Phạm Thị Lý đã chứng tỏ cho mọi người thấy người khuyết tật cũng có thể dạy học, làm đẹp cho đời nếu như có niềm tin và nghị lực.

Chia sẻ về cái duyên được dạy dỗ các em nhỏ trong thôn Đỗ Xá, cô giáo khuyết tật Phạm Thị Lý cho biết: “ Mình làm công việc kèm cặp các em học sinh đã được gần chục năm. Sau đợt mình bị di chứng sau đợt phẫu thuật tim khiến chân bị liệt, những ngày ở nhà rảnh rỗi, mình kèm một bé vừa vào lớp 1 của người quen. Sự tiến bộ của bé sau những buổi học với mình đã khiến nhiều người trong làng, trong xã dẫn con cháu đến nhờ mình dạy hộ. Mình dạy độ tuổi từ lớp 1 đến lớp 5 là chủ yếu, khi dạy các cháu thì mình chủ yếu là dạy kiến thức cơ bản cùng với việc giải đáp thắc mắc của các em khi làm bài. Bên cạnh đó với các em nhỏ chuẩn bị vào lớp 1 thì mình cũng luyện chữ, hướng dẫn các em tập đọc để các em có hành trang vững vàng khi bắt đầu vào năm học mới ”.

Lớp học tình thương được khởi đầu chỉ với số học sinh ít ỏi, thế nhưng tính đến thời điểm hiện tại, số học sinh theo học chị Lý đã lên tới hàng trăm em. Học sinh của chị Lý học từ lớp 1 đến lớp 5. Ở trong lớp học để các em có thể tiếp thu bài một cách tốt nhất tùy theo độ tuổi và theo khả năng, cô giáo khuyết tật “ xoay như chong chóng ” khi lết hết chỗ nọ đến chỗ kia để giảng toán cho nhóm này, bày tiếng Việt cho nhóm khác, sửa từng nét chữ cho các em lớp 1. Để đảm bảo điều kiện học tập cho các em, chị Lý đã phân chia thành các ca học để từ đó có thể quan tâm, chỉ bảo các em nhiều hơn. Những học sinh học ở trường buổi sáng, chị Lý sẽ kèm ở lớp học tình thương vào buổi chiều và ngược lại. Lớp học của cô giáo Lý bắt đầu từ 7h - 10h sáng và 13h - 15h chiều. Tận dụng chiếc máy tính của nhà hảo tâm tặng cho lớp học tình thương, cô giáo Lý lên mạng tải các bài hát về dạy cho các em hát vào những buổi sinh hoạt đầu tuần. Còn những buổi cuối tuần cô giáo Lý kể cho các em nghe về những câu chuyện mang tính nhân văn, qua đó truyền đến các em lối sống đẹp...Không có công việc ổn định và hàng tháng vẫn phải lên bệnh viện lấy thuốc uống duy trì huyết áp ở mức ổn định, thế nhưng khi các phụ huynh ngỏ ý gửi tiền học phí, chị Lý kiên quyết không nhận.

“ Mình có tiền trợ cấp cho người tàn tật hơn 1 triệu đồng/tháng, trong khi đó thuốc của mình được phát miễn phí và không mất tiền mua bởi vậy mình sẽ không lấy tiền học phí của phụ huynh. Nói là dạy học nhưng tôi chủ yếu kèm các cháu làm bài cô giáo về nhà và chuẩn bị cho bài hôm sau đến lớp. Khi gặp những bài khó, tôi thường hỏi chị gái, bạn bè cũng là giáo viên tiểu học hoặc tôi đọc lại trong sách. Có khi mình phải cảm ơn các phụ huynh vì đã tin tưởng giao các con cho mình kèm cặp, nhờ có các con mà mình thấy cuộc sống vui vẻ và có ý nghĩa hơn. Chỉ cần nhìn thấy các con ngoan ngoãn học hành, chơi đùa là mình cảm thấy hạnh phúc ” - cô giáo Phạm Thị Lý chia sẻ.

Có 3 đứa con, chị Nguyễn Thị Sâm (thôn Đỗ Xá, thị trấn Yên Mỹ) đều gửi nhờ cô giáo Lý kèm cặp. Đứa thì gọi cô Lý bằng bác, đứa gọi bằng mẹ. “ Cô giáo Lý rất sát sao các cháu nên bố mẹ vô cùng yên tâm. Ở nhà bố mẹ mắng con nhưng không bằng cô Lý nói một lời. Từ đứa lớn đến đứa bé cứ đi học về thì lại sang nhà bác Lý.  Cô giáo Lý rất tốt và là một tấm gương sáng về nghị lực vươn lên trong cuộc sống. Cô giúp rất nhiều cho người dân trong vùng, nhưng không yêu cầu, đòi hỏi gì. Nhờ những bài giảng của cô mà con chúng tôi thêm tiến bộ. Cô không chỉ dạy cho bọn trẻ kiến thức mà còn dạy những bài học đạo đức, lẽ sống, nhân cách”, chị Sâm kể.

Cô giáo Lý sống một mình nhưng lúc nào cũng bận rộn với những đứa trẻ lỡ cỡ. Chị Nguyễn Thị Phàn, hàng xóm của chị Lý, có chồng đi làm ăn xa liền góp gạo thổi cơm chung với cô giáo làng đơn thân. Từ ngày có chị Lý, bữa cơm nhà chị xum vầy hơn, không thất thường bữa nấu bữa không như trước. Không chỉ có vậy, 3 con nhỏ của chị Phàn cũng được chị Lý chăm sóc, dạy học như con đẻ của mình.

Dù các em học sinh trong lớp học của mình có nhiều độ tuổi khác nhau nhưng vẫn được cô giáo Lý xây dựng kế hoạch giảng dạy hợp lý để quá trình học tập của các em ở lớp, ở trường không bị gián đoạn. Cô giáo Lý vẫn thường xuyên liên hệ với các thầy cô giáo đang dạy học, hỏi thăm về những học sinh của mình đã kèm cặp ở nhà, dõi theo từng bước tiến bộ học văn hóa của các em trên lớp. Những điểm cần uốn nắn, những gì cần lưu ý, cần phải bổ sung…cô giáo Lý tâm sự: “ Để có phương pháp dạy học hiệu quả và hợp lý cho các em, tôi đã tìm tòi, học hỏi qua sách báo, internet, qua các thế hệ giáo viên đi trước và phải tự sáng tạo; phải biết lực học của từng em để có cách củng cố kiến thức, dạy cho phù hợp. Phương trâm của tôi là vừa dạy học vừa phải biết kết hợp với dạy dỗ, phải động viên, khuyến khích và yêu mến các em thực sự bằng cả tấm lòng. Phương pháp dạy học rất quan trọng, nếu chỉ có truyền đạt kiến thức không thì sẽ không thể mang thành công đến cho các em. Trong quá trình dạy, tôi lồng ghép nguồn kiến thức phong phú và đa dạng từ tin tức trên ti vi, báo đài, các ngày truyền thống ca ngợi quê hương đất nước, kinh nghiệm cuộc sống thực tế, gợi sự sáng tạo của các em để các em dễ hiểu, dễ tiếp thu, rèn luyện ”.

Có lẽ chính bởi tình yêu thương vô bờ bến của cô giáo Phạm Thị Lý dành cho các em nhỏ mà phần lớn các em nhỏ đều gọi chị với cái tên thân thương như: “Mẹ Lý hay Bác Lý”. Theo học mẹ Lý từ khi đang học lớp 1, đến nay cô bé Đỗ Thị Lương đã bước sang tuổi 14, nhờ sự quan tâm, chỉ bảo cặn kẽ của người mẹ thứ 2 này mà thành tích của Lương ngày càng tiến bộ.

Chia sẻ về sự quan tâm, chăm sóc của mẹ Lý đối với bản thân, Lương cho hay: “ Nhà em ở sát với nhà mẹ Lý nên từ nhỏ em đã làm quen tiếp xúc với mẹ Lý, do bố mẹ bận công việc nên hằng ngày mẹ Lý đều là người chăm sóc em và em trai của em. Dù chân mẹ bị liệt nhưng mà mẹ vẫn lo cho chúng em từ bữa cơm đến giấc ngủ cho đến chuyện học tập. Nhờ sự chỉ bảo của mẹ Lý mà từ năm lớp 1 đến năm lớp 7 em đều được học sinh giỏi, có những năm em còn được học sinh giỏi cấp huyện. Đối với các em nhỏ theo học mẹ Lý thì mẹ rất sát sao, đối với các em học sinh có học lực kém thì mẹ sẽ dậy từ kiến thức cơ bản cho đến khi các em hiểu hoàn toàn và có thể tự làm bài nhanh và đúng ”.

Người phụ nữ không có đôi chân lành lặn, có một quả tim yếu và thừa tới 2 quả thận nhưng luôn lạc quan với cuộc sống của mình. “ Mình phải biết đâu là đủ và đâu là bằng lòng. Nếu so với người bình thường mình cảm thấy bất hạnh nhưng so với những người cùng cảnh ngộ thì mình may mắn hơn nhiều người. Mình nhìn vậy để thấy những người khổ hơn mình, để luôn cố gắng và cố gắng hết mình. Ai trong bước đường cùng cũng sẽ tìm ra lối thoát cho cuộc đời của mình ”, cô giáo khuyết tật Phạm Thị Lý chia sẻ. 

Chưa từng được đào tạo chuyên môn ngành sư phạm, thế nhưng cô giáo khuyết tật Phạm Thị Lý vẫn đang cố gắng từng ngày để có thể truyền thụ nhiều hơn kiến thức cho các em nhỏ. Những đứa trẻ chị đang dạy dỗ vẫn đang vô từ lớn lên trong tình thương của mẹ Lý mà chúng không hề hay biết rằng chính sự vô tư, hồn nhiên đó chính là nguồn động lực lớn lao để mẹ Lý tiếp tục hành trình vượt lên mặc cảm của bản thân và kiên trì với ước mơ nuôi dưỡng mầm xanh cho quê hương, đất nước.

Đông Quân