Nếu FTU là “Harvard Chùa Láng”, NEU là “Stanford Phố Vọng”, Bách khoa là MIT... vậy “Oxford Việt Nam” sẽ là trường nào?

Trong những cuộc trò chuyện của học sinh, sinh viên, chuyện so sánh các trường đại học Việt Nam với những "ông lớn học thuật" thế giới đã trở nên quen thuộc. Đại học Ngoại thương (FTU) thường được gọi là "Harvard Việt Nam" hay "Harvard Chùa Láng" vì phong cách hiện đại, quốc tế. Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU) giống "Stanford Việt Nam" bởi sự thực tiễn và thiên hướng khởi nghiệp, còn Đại học Bách khoa Hà Nội chẳng khác gì "MIT Việt Nam" với sự khắt khe và chuyên sâu trong đào tạo kỹ thuật.

Thế nhưng, giữa những cái tên đầy tính công nghệ và thị trường ấy, dường như vẫn còn thiếu một biểu tượng học thuật mang màu sắc cổ điển, sâu lắng, gắn với truyền thống và tư duy hàn lâm lâu đời: Đại học Oxford. Nếu Harvard đại diện cho sự tinh hoa hiện đại, MIT là biểu tượng của khoa học kỹ thuật, thì Oxford lại tượng trưng cho trí tuệ cổ điển, nền tảng nhân văn và những giá trị hàn lâm.

Một bạn trẻ đã đem thắc mắc này đi hỏi ý kiến "trợ lý" ChatGPT và nhận về một câu trả lời phân tích khá chi tiết.

Bản sắc của Oxford

Theo ChatGPT, để tìm ra "Oxford của Việt Nam", trước hết cần hiểu rõ Oxford tượng trưng cho điều gì. Đây không chỉ là một trong những trường đại học danh giá nhất thế giới mà còn là biểu tượng cho chiều sâu tri thức, truyền thống lâu đời và tư duy hàn lâm.

Oxford không chạy theo xu hướng công nghệ hay đổi mới thị trường như Stanford hay MIT. Thay vào đó, trường nổi bật ở những ngành học nền tảng như văn học, lịch sử, triết học, luật, chính trị và xã hội học. Không gian học tập tại Oxford mang một chất rất riêng, cổ kính và trang nghiêm, là nơi người ta bàn về tư tưởng, phân tích triết lý và nghiên cứu chiều sâu văn hóa. Đây là nơi đào tạo ra một kiểu "quý tộc trí thức", rất khác với tinh thần khởi nghiệp của các đại học hiện đại.

Ứng viên sáng giá nhất

Đối chiếu với Việt Nam, đâu là ngôi trường mang tinh thần giống Oxford nhất? Sau khi phân tích, ChatGPT đã chỉ ra cái tên nổi bật nhất chính là Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN).

Lý do được đưa ra là ĐHQGHN có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ Đại học Đông Dương - cái nôi của giáo dục bậc cao tại Việt Nam. Không giống các trường chuyên ngành, ĐHQGHN có cấu trúc đại học tổng hợp, đào tạo đa ngành và rất mạnh ở các lĩnh vực nền tảng như văn học, luật, sử học, triết học, và khoa học tự nhiên.

Đại học Quốc gia Hà Nội là trường mang tinh thần giống Oxford nhất

Đặc biệt, trường vẫn giữ cho mình một không gian học thuật khá hàn lâm, không quá thiên về thị trường hay thương mại hóa giáo dục. Nơi đây chú trọng vào tư duy phản biện, tinh thần nghiên cứu và nền tảng tri thức cổ điển. Tất cả những điều đó khiến ĐHQGHN trở thành ứng viên xứng đáng nhất cho danh xưng "Oxford của Việt Nam".

Những cái tên tiềm năng khác

Bên cạnh ĐHQGHN, ChatGPT cũng đề cập đến một vài cái tên tham khảo khác:

Học viện Ngoại giao: Nổi bật với đào tạo chính trị, quan hệ quốc tế, khá gần với một phần diện mạo của Oxford. Tuy nhiên, quy mô của học viện còn nhỏ và tập trung vào một số chuyên ngành cụ thể, chưa mang tính chất "tổng hợp" để đại diện trọn vẹn.

Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn (ở Hà Nội và TP.HCM): Đây là nơi rất mạnh về những lĩnh vực mà Oxford theo đuổi như văn hóa, lịch sử, triết học, xã hội học... Tuy nhiên, vì là trường thành viên trực thuộc một hệ thống lớn hơn (ĐHQGHN/ĐHQGTPHCM), nên vẫn khó sánh với Oxford về mặt cấu trúc đại học tổng hợp và tầm ảnh hưởng rộng.

Không phải danh xưng, sự phù hợp mới là quan trọng nhất

Nếu cần một đại học mang tính biểu tượng về sự học thuật, truyền thống trí thức và chiều sâu tư duy, thì Đại học Quốc gia Hà Nội chính là cái tên gần nhất với tinh thần của Oxford.

"Dĩ nhiên, đây chỉ là nhận định từ một công cụ trí tuệ nhân tạo dựa trên những tiêu chí mang tính biểu tượng và tham chiếu", bài phân tích nhấn mạnh. Mỗi trường đại học tại Việt Nam đều có thế mạnh và hệ giá trị riêng. Không nhất thiết phải là "Oxford", "Harvard" hay "MIT" thì mới gọi là tinh hoa.

Suy cho cùng, điều quan trọng hơn cả vẫn là tìm được môi trường phù hợp để bản thân phát triển, chứ không phải danh xưng gắn với ngôi trường đó. Trường đại học tốt nhất chính là nơi giúp người học trưởng thành tốt nhất theo cách của riêng họ.