Phát triển thương hiệu bánh đa nem làng nghề Ngự Câu

Theo lời kể của các nghệ nhân trong làng: Để làm ra những mẻ bánh đa nem chất lượng đòi hỏi sự khéo léo, công phu, tỉ mỉ và trải qua nhiều công đoạn, từ khâu chọn gạo, ngâm gạo, xay bột, tráng bánh, phơi bánh và cắt bánh. Gạo phải được ngâm từ 8 - 9 tiếng từ tối hôm trước đến sáng hôm sau mới đem xay.

Trước đây, khi còn tráng bánh bằng tay một ngày lao động của người làm bánh đa nem bắt đầu từ sáng sớm, thậm chí từ 2 - 3 giờ sáng. Mỗi ngày người dân chỉ dùng 5kg gạo để sản xuất, bánh phải tráng từ sáng đến chiều mới xong nên năng suất, chất lượng bánh hạn chế. Theo thời gian, nhờ ứng dụng công nghệ khoa học vào sản xuất, nhiều hộ dân đã đầu tư máy tráng bánh. Theo đó, mỗi hộ gia đình đã nâng cao được năng suất, thời gian tráng bánh rút ngắn hơn và chất lượng bánh ngày một nâng lên.

Cũng trong câu chuyện với người nghệ nhân, chúng tôi thực sự bất ngờ khi chứng kiến những đôi bàn tay thoăn thoắt của người thợ trên lò than tráng bánh cùng với đó là tiếng máy xay bột, cắt bánh rộn vang. 

Với truyền thống làm bánh đa nem khoảng 50 năm nay, thương hiệu bánh đa nem Ngự Câu ngày càng được nhiều người dân biết đến, đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân địa phương.Bánh đa nem tại đây chỉ đơn thuần là gạo tẻ và muối, không cho thêm bất cứ phụ gia nào mà vẫn giữ được độ dẻo dai và hương vị đặc trưng. Vì vậy, bánh đa nem Ngự Câu được thương lái đem đi tiêu thụ khắp nơi trong Nam ngoài Bắc. 

Khác với các vùng khác, bánh đa nem Ngự Câu đã tạo nên thương hiệu riêng bởi những đặc trưng, bánh màu trắng vừa phải, mềm, dẻo, mở túi đựng bánh thấy còn thơm mùi gạo lại dai chứ không dễ vỡ như nhiều loại bánh đa nem khác, khi cuộn nem rán, vỏ bánh giòn tan, vàng óng rất hấp dẫn. 

Trước kia, có tới 90% hộ dân trong làng làm nghề tráng bánh đa nem theo lối thủ công, nhưng đến nay chỉ còn 231/982 hộ dân làm nghề. Tuy số hộ làm nghề giảm so với trước, song năng suất tăng gấp nhiều lần nhờ sự hỗ trợ của các loại máy móc, thiết bị hiện đại. Hiện tại, bánh đa nem bán buôn cho các thương lái có giá từ 25.000 -27.000/10 thếp, mỗi thếp có 14 lá nem.

Cũng theo ông Cao Văn Tâm - Chủ tịch UBND xã An Thượng cho biết: “Làm bánh đa nem không ảnh hưởng nhiều đến môi trường, không cần nhiều mặt bằng, do vậy, phù hợp để phát triển tại địa phương nhằm nâng cao thu nhập cho người dân. An Thượng đang triển khai nhiều giải pháp khuyến khích các hộ dân làm nghề đầu tư thiết bị máy móc, nâng cao năng suất, chất lượng, lựa chọn sản phẩm dự thi đánh giá, phân hạng trong Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) để gia tăng giá trị và bảo tồn các không gian văn hóa truyền thống để làng Ngự Câu trở thành một điểm đến của du khách gần xa”…

Có dịp đến thăm làng Ngự Câu, không khó để bắt gặp hình ảnh các dây bánh đa nem được kẹp dài trên từng nong gỗ phơi khô để chờ bóc bánh, cắt bánh và đóng gói sản phẩm. Dường như cái nghiệp ấy đã tiếp nối truyền thống muôn đời của tổ tiên, tạo công ăn việc làm cho những hộ gia đình nơi đây, đồng thời tạo nên một dấu ấn không thể phai nhạt mỗi khi nhắc tới địa danh này.

Thanh Huyền