Lấp lánh ngàn năm tơ tằm Vọng Nguyệt
(THPL) - Tơ tằm Vọng Nguyệt nổi danh thiên hạ gần ngàn năm nay bởi sự bền chắc, mượt mà, óng ả hiếm có nhờ được thiên nhiên ưu đãi, cộng với sự cần cù, khéo léo của dân làng Vọng Nguyệt. Trăn trở giữ gìn nghề quý của cha ông để tinh hoa văn hóa dân tộc không bị mai một vẫn là nỗi niềm đau đáu của những người con vùng quê Kinh Bắc.
Tin liên quan
Đèo Cả tăng trưởng tập trung vào lĩnh vực hạ tầng giao thông
Heineken tạm dừng hoạt động nhà máy bia tại Quảng Nam
Triển lãm sơn mài và đồ gỗ điêu khắc: Cơ hội kết nối nhà sản xuất với người tiêu dùng
Bộ Công Thương: Đủ cơ sở khẳng định năm nay sẽ không thiếu điện
Top 6 địa phương có kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD
» Thêu ren Văn Lâm – Nét tinh hoa ấp ủ trong từng đường kim mũi chỉ
» Miến Cự Đà - Trăm năm gìn giữ, trao truyền tinh hoa ẩm thực Việt
» Làng lụa Vạn Phúc - Nơi lưu giữ tinh hoa văn hóa dân tộc
Làng Vọng Nguyệt thuộc xã Tam Giang, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh được thiên nhiên ưu đãi dành tặng cho bãi tả ngạn sông Cầu rộng mênh mông, phù sa màu mỡ. Bởi thế, theo lời các cụ trong làng, nghề trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ dệt lụa gắn bó với người làng Vọng Nguyệt đã gần ngàn năm nay. Những nương dâu xanh rì trải dài tít tắp, nong kén vàng ươm, sợi tơ óng ánh, mềm mại là hình ảnh khắc sâu vào tâm trí bao lớp thế hệ dân làng Vọng Nguyệt.
![](https://thuonghieuvaphapluat.vn/Images/mydung/2020/10/22/gai VN.jpg)
Tương truyền rằng, mảnh đất này ngày xưa được triều đình giao nhiệm vụ ươm tơ dệt vải cho nhà vua và hậu cung. Khi ấy các dòng họ lớn Nguyễn Hữu, Ngô Quý, Ngô Xuân cùng nhau sống chan hòa, trai thì làm ruộng, gái thì trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ dệt vải. Làng nghề ươm tơ Vọng Nguyệt được nhiều người biết đến bởi sợi tơ thanh mảnh, bền chắc, bóng mượt.
Mỗi năm 10 tháng, bắt đầu từ độ tháng 2 âm lịch đến giáp Tết nguyên đán, cả làng Vọng Nguyệt, từ cụ già đến em nhỏ mỗi người mỗi việc, nhộn nhịp theo guồng quay công việc trồng dâu, chăn tằm, kéo kén, ươm tơ.
“Trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa”, công việc nghe “đầy chất thơ” mà thực sự vất vả, đúng như câu “Nuôi lợn ăn cơm nằm, chăn tằm ăn cơm đứng”.
Bắt đầu từ trồng dâu làm thức ăn cho tằm thôi cũng đủ thấy độ “kỹ” của nghề nông tang. Ông Phạm Văn Lợi, 57 tuổi, gắn bó với công việc trồng dâu, chăn tằm từ khi là cậu bé 12 tuổi cho biết, cây dâu phải được trồng nơi sạch sẽ, không gần ruộng trồng thuốc lào, ớt hay cây trồng khác mà có mùi thuốc trừ sâu. Nếu không, tằm sẽ không ăn hoặc khi ăn vào tằm sẽ chết.
![](https://thuonghieuvaphapluat.vn/Images/mydung/2020/10/22/tam4.jpg)
Nuôi tằm rất vất vả, con tằm ăn lá dâu liên tục 3 giờ một lần, nhiệt độ nuôi tằm không được nóng quá hay lạnh quá. Không được cho tằm ăn lá dâu non, lá nhiều nước, lá bị nhiễm bệnh sẽ dẫn tới bệnh đỏ đầu, trong, phù, gai làm hỏng lứa. Vì vậy, người nuôi tằm phải thường xuyên để mắt, luôn tay luôn chân chăm bẵm chúng chả khác nào chăm con mọn.
Vất vả vậy đấy, nhưng thành quả lao động là những lứa tằm chín đều, cuốn kén đầy vàng óng khiến bao mệt nhọc tan biến hết.
Từ những kén tằm, người thợ sẽ bắt đầu phân loại, bảo đảm loại bỏ sạch chất bẩn trên kén, chọn kén tiêu chuẩn trước khi cắt kén để con ngài chui ra.
![](https://thuonghieuvaphapluat.vn/Images/mydung/2020/10/22/cắt kén.jpg)
Tiếp đó là công đoạn kéo sợi tơ tằm, gọi là ươm tơ. Trong quy trình ươm tơ, người Vọng Nguyệt vẫn cơ bản tuân thủ những kỹ thuật của cha ông để lại. Đó là thả kén tằm vào chảo nước sôi, đảo kén thành từng nhóm nổi trên mặt nước, tìm mối tơ gốc rút ra cho quấn vào những con suốt rồi xếp vào guồng tơ tròn bằng gỗ nằm bắc ngang trên nồi nước sôi để kéo hết tơ ở mỗi chiếc kén làm thành con tơ. Kỹ thuật, bí quyết ươm tơ là điều tạo nên sự khác biệt giữa tơ của làng Vọng Nguyệt với sản phẩm của những nơi khác.
Tơ sau khi rút khỏi guồng quay tơ và phơi khô sẽ được thương lái ở nhiều nơi như Nội Duệ, Lim, Hà Nội, Hà Đông… về tận nơi thu mua rồi mang đi bán khắp cả nước và xuất đi nước ngoài.
![](https://thuonghieuvaphapluat.vn/Images/mydung/2020/10/22/quay.jpg)
Với giống tằm kén vàng truyền thống của Việt Nam, mỗi kén tằm có thể kéo được 300 mét tơ mềm mại, vô cùng óng ả, lấp lánh như những sợi chỉ vàng. Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu của thị trường, Vọng Nguyệt nuôi thêm cả giống tằm trắng nhập ngoại, năng suất cao hơn nhưng nhược điểm sợi tơ chịu nhiệt kém hơn, độ óng ả, mềm mại cũng không bằng tằm kén vàng Việt Nam.
Nhờ tấm lòng trân quý nghề truyền thống của cha ông và sự khéo léo, cần cù, chịu thương chịu khó, làng Vọng Nguyệt vốn nổi danh khoa bảng trở thành chốn giao thương sầm uất, cuộc sống người dân phồn thịnh, đủ đầy suốt nhiều thế kỷ.
Tuy nhiên, cũng giống như nhiều nghề thủ công truyền thống khác, trước sự biến đổi của thời cuộc, nghề tằm tang Vọng Nguyệt cũng trải qua nhiều nỗi thăng trầm. Nếu như trước đây, cả làng vài trăm hộ đều làm nghề thì đến nay chỉ còn 7, 8 hộ theo nghề, bởi đầu ra cho sản phẩm gặp nhiều khó khăn do sự cạnh tranh của các loại vải thời trang về giá cả, mẫu mã và tính ứng dụng trong đời sống.
Trước nguy cơ mai một nghề truyền thống, thời gian qua, chính quyền địa phương thường xuyên động viên nhân dân tiếp tục duy trì nghề, đồng thời phối hợp với một số ngân hàng hỗ trợ, tạo điều kiện cho người dân vay vốn ngân hàng, chủ động liên hệ các cơ quan chức năng tìm đầu ra cho sản phẩm.
Ông Ngô Văn Quây, trưởng thôn Vọng Nguyệt trăn trở: “Người dân Vọng Nguyệt rất mong muốn sự hỗ trợ tích cực của Nhà nước như chuyển giao công nghệ, hỗ trợ đầu ra, hỗ trợ đầu tư vốn, tăng cường quảng bá thương hiệu làng nghề để làng nghề bắt kịp những công nghệ sản xuất tiên tiến, sản phẩm đáp ứng tốt nhu cầu thị trường, sản lượng tiêu thụ ổn định”.
Sợi tơ tằm Vọng Nguyệt ngàn năm lấp lánh trong tâm khảm mỗi người con ngôi làng cổ nổi tiếng vùng Kinh Bắc sẽ còn nối dài mãi nếu những khó khăn cơ bản được giải quyết với sự giúp đỡ của Nhà nước, cùng với đó là sự quyết tâm đồng lòng, chung sức của từng gia đình, thế hệ đi trước nỗ lực truyền niềm đam mê, niềm tự hào về bản sắc văn hóa đặc sắc của làng nghề truyền thống cho những thế hệ đi sau.
Thảo Nguyên
Tin khác
Thi tốt nghiệp THPT 2024: Thí sinh đánh giá đề Toán khó, phân hoá cao
Thanh Hóa: Ngày thi thứ nhất có hơn 200 thí sinh vắng thi
Rực rỡ bộ sưu tập tranh “Hồng Sen: Paris - Hà thành mùa tháng 6”
Hà Nội: Xử phạt hơn 3.000 chung cư mini vi phạm phòng cháy chữa cháy
Giá xăng tăng tiếp, vượt 23.000 đồng/lít từ 15h chiều nay
Top 5 thị trường xuất khẩu mực, bạch tuộc lớn nhất của Việt Nam
Hợp nhất 2 công ty thành Công ty CP Than Đèo Nai - Cọc Sáu -TKV
(THPL) - Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã tiến hành hợp nhất 2 mỏ lộ thiên Công ty CP Than Cọc Sáu và Công ty CP Than Đèo Nai...27/06/2024 14:05:10Tập đoàn Bảo Việt dành hơn 745 tỷ đồng chi trả cổ tức bằng tiền
(THPL) - Tập đoàn Bảo Việt (BVH) dành hơn 745 tỷ đồng chi trả cổ tức bằng tiền, tương đương tỷ lệ 10,037% trên mệnh giá cổ phiếu.27/06/2024 13:59:13Thi tốt nghiệp THPT 2024: Thí sinh tự tin với bài thi môn Ngữ văn
(THPL) - Kết thúc bài thi môn Ngữ văn, gương mặt các sĩ tử đều rạng rỡ, nhiều thí sinh đánh giá đề thi phù hợp, không có câu hỏi nào...27/06/2024 13:57:20Giao dịch ngân hàng trực tuyến: Bảo vệ khách hàng với ‘tấm khiên’ sinh trắc học
(THPL) - Nhằm tăng cường biện pháp bảo vệ cho người dân khi giao dịch ngân hàng trực tuyến, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định số...27/06/2024 10:55:47
ĐỌC NHIỀU NHẤT
Quảng bá thương hiệu Việt
-
LPBank dự kiến trình ĐHĐCĐ trả cổ tức 16,8% bằng cổ phiếu
(THPL) - HĐQT Ngân hàng LPBank vừa thông qua việc tạm dừng thực hiện các thủ tục triển khai phương án chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn điều lệ năm 2024, đồng thời xem xét trình Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) phương án trả cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 16,8%. - Người bạn đồng hành cùng người lao động bứt phá năng lượng, trở...
- 24h trải nghiệm bất tận tại “Hong Kong thu nhỏ” phía Đông Thủ đô
- Meey Group ký kết cung cấp ứng dụng tra cứu thông tin quy hoạch cho KBA
Tôn vinh thương hiệu toàn cầu
-
MB nằm trong TOP 500 doanh nghiệp lớn nhất Đông Nam Á
(THPL) - Ngày 18/6/2024, Tạp chí Fortune (Mỹ) chính thức công bố MB là một trong TOP 500 doanh nghiệp lớn nhất Đông Nam Á. Fortune 500 là một trong những bảng xếp hạng uy tín hàng đầu thế giới, bảng xếp hạng (BXH) FORTUNE Southeast Asia 500 cũng là BXH đầu tiên dành riêng cho khu vực Đông Nam Á của FORTUNE. - Thương hiệu thể thao Kamito chính thức tài trợ giải Bóng rổ chuyên nghiệp...
- Tập đoàn Bảo Việt: Vươn tầm khu vực, lần đầu tiên được xếp hạng...
- Hệ sinh thái “Net Zero” đã vượt ra ngoài những trang trại xanh của Vinamilk