Làng nghề ấm ủ Sơn Vy - Phú Thọ: ''Những gì thuộc về văn hóa sẽ tồn tại mãi mãi''...
(THPL) - Nhắc tới mảnh đất Lâm Thao – Phú Thọ, nhiều người nghĩ tới các di tích lịch sử có giá trị từ xa xưa để lại. Cùng với đó là nhiều giá trị văn hóa tại các làng nghề truyền thống vẫn được người dân nơi đây lưu giữ và phát triển, trong đó có làng nghề ấm ủ Sơn Vy.
Tin liên quan
- Bộ TT&TT đã thu hồi giấy phép của 30 doanh nghiệp bưu chính
Hơn 520 doanh nghiệp xuất sắc đạt danh hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao năm 2024
Doanh nghiệp gặp khó vì giá cước vận tải biển tăng cao
Việt Nam đã thu hút hơn 2 tỷ USD từ Australia
Cục Phòng vệ thương mại cảnh báo dây thép Việt có nguy cơ bị điều tra tại Canada
» Làng nghề đan lát Ba Đông, Phú Thọ: Còn mây tre thì còn nghề!
» Vĩnh Phúc: Người dân làng nghề Triệu Xá “kết duyên” cho mây, tre
Theo lời kể của các cụ cao niên trong làng: Không biết nghề làm ấm ủ Sơn Vy có từ bao giờ, chỉ biết ngay từ thời phong kiến, những nghệ nhân giỏi nhất của làng đã được tuyển chọn để làm những chiếc ấm ủ cho vua chúa.
Những năm 1960 - 1970 là thời kỳ hưng vượng nhất của làng nghề ấm ủ. Già có việc của già, trẻ có việc của trẻ, mỗi người một công đoạn nhưng cả làng lúc nào cũng khẩn trương, tấp nập tham gia sản xuất ấm ủ.
Theo năm tháng, chiếc ấm ủ dần vươn ra khỏi lũy tre làng Sơn Vy, trở thành vật dụng không thể thiếu ở nhiều miền quê của dải đất hình chữ S và là món quà lưu niệm cho khách tham quan ở Huế, Hà Nội, Hải Phòng, Hội An. Thậm chí, những chiếc ấm ủ còn được xuất ngoại và rất được ưa chuộng ở Nhật Bản, Pháp, Mỹ…
Đến năm 2010, Sơn Vy đã được công nhận là làng nghề truyền thống, nghề ấm ủ dần thay đổi diện mạo, chuyển sang sản xuất quy mô hơn, đem lại sự ổn định và khấm khá cho nhiều hộ gia đình trong làng.
Hỏi thăm các nghệ nhân lâu năm trong làng, chúng tôi được biết: Ấm ủ được làm hoàn toàn bằng phương pháp thủ công. Nứa thì dùng làm nan, rơm, bông vải vụn dùng làm lõi, ván xoan mỏng thì làm đáy, sơn keo để gắn và sơn ta dùng để quét màu trang trí.
Ấm ủ có nhiều kích cỡ, màu sắc khác nhau nhưng phổ biến là màu đỏ son. Nếu xét để tính giá thành thì cái ấm ủ chẳng “đáng” gì, nhưng có lẽ cái ấm ủ trở nên nổi tiếng bởi người ta tính đến công sức lao động cần mẫn và âm thầm của người thợ.
Quy trình làm ấm ủ phải trải qua rất nhiều công đoạn, từ việc chọn nan, uốn vanh, lên khuôn, cắt ván gắn đáy, may túi nhồi bông, đánh bóng và sơn… Nhưng kể đến “dài hơi” vất vả nhất là lúc làm nan, người thợ lấy nứa cạo sạch tinh, cắt ngắn theo kích cỡ, vuốt nan, đem phơi khô vài nắng sau đó đem luộc lên, phơi lại rồi bó vào từng bó, đến lúc đem ra làm lại phải ngâm nước cho mềm nan để hạn chế mối mọt. Cũng bởi vậy mà chiếc ấm ủ Sơn Vy vẫn bền đẹp, giữ nguyên màu sắc dù tuổi thọ lên đến hàng chục năm.
Hiện Sơn Vi chỉ còn hơn 20 hộ giữ được nghề, trong đó có 03 hộ sản xuất chính. Có lẽ vì những biến động khắc nghiệt của thị trường, nghề ấm ủ dần mai một. Những người còn làm nghề đều đã trên 40 tuổi, lớp trẻ không có ai theo nghề. Lý do khiến người dân bung ra làm nghề khác bởi “đầu ra” không ổn định, thu nhập của người lao động thấp và đặc biệt là ấm ủ truyền thống dần bị “lấn lướt” bởi ấm ủ cách tân sơn mài, vỏ quả dừa, gỗ tiện...
Cũng trong câu chuyện với các nghệ nhân làm ấm ủ truyền thống tại Sơn Vy, chúng tôi nhớ lại câu chuyện mà nghệ nhân Nguyễn Văn Hảo từng chia sẻ: ''Những gì thuộc về văn hóa sẽ tồn tại mãi mãi'' . Bởi với ông Hảo nói riêng và làng Sơn Vy nói chung, mỗi chiếc ấm ủ không chỉ mang hồn cốt của dân làng mà nó còn được làm ra từ sự chăm chút và lòng tự hào tiếp nối của truyền thống của cha ông để lại.
Trong căn nhà nhỏ, chúng tôi được xem ông Hảo đưa đôi bàn tay thoăn thoắt, khéo léo lùa những sợi nan, vừa uốn vừa đan, chẳng mấy chốc chiếc ấm ủ đã thành hình.
Đến với làng Sơn Vy, tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất thủ công ấm ủ mới thấy hết sự đa dạng trong kiểu dáng và mẫu mã. Những sản phẩm ấm ủ được tạo ra dưới những đôi bàn tay lành nghề của các nghệ nhân trong làng khiến chúng tôi không khỏi thích thú và tò mò. Những sản phẩm này không chỉ làm vật dụng trong gia đình, mộc mạc đậm chất làng quê mà còn mang nét tự nhiên hết sức quyến rũ, có giá trị sử dụng và chứa đựng nhiều yếu tố mỹ thuật truyền thống.
Huyền Chi
Tin khác
-
Thanh Hóa: 3 đối tượng cấu kết “sản xuất, buôn bán hàng giả” bị bắt
-
ĐHĐCĐ năm 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công
-
Ban nhạc Bức Tường “chia tay” bassist Nguyễn Minh Đức
-
Giá xăng tăng tiếp, sắp cán mốc 25.000 đồng/lít
-
Đầu xuân vãn cảnh Đền Làng Rào Nghệ An
-
Khai trương NMN Thingo Store tại Hồ Chí Minh
Nghệ An: Đưa vào sử dụng công trình thuỷ lợi hơn 5000 tỷ đồng được JICA tài trợ
(THPL)- Dự án khôi phục, nâng cấp hệ thống Thủy lợi Bắc Nghệ An do JICA tài trợ là một dự án lớn của Nghệ An, với kinh phí đầu tư 5.705...28/03/2024 13:54:09Thanh Hóa: Sẽ xử lý nghiêm người cầm đầu, kích động phản đối việc sáp nhập trường ở thị trấn Triệu Sơn
(THPL) – Lãnh đạo UBND huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản giao cơ quan chức năng điều tra làm rõ và xử lý nghiêm người cầm đầu...28/03/2024 14:56:13Giá cà phê liên tục tăng mạnh, vượt mốc 100.000 đồng/kg
(THPL) - Theo một số doanh nghiệp ở khu vực Tây Nguyên, hiện nhiều người thấy giá tăng mạnh nên không dám bán. Điều này càng làm cho thị...28/03/2024 18:13:10Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ
(THPL) - Nam A Bank (mã chứng khoán NAB - HoSE) vừa được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới Moody’s nâng bậc đánh giá tín nhiệm...28/03/2024 18:08:08
ĐỌC NHIỀU NHẤT
Quảng bá thương hiệu Việt
-
VinFast tặng vàng cho khách hàng mua ô tô điện cuối tháng 3/2024
(THPL) - Trong 6 ngày cuối tháng 3/2024, khách hàng mua xe điện VinFast sẽ có cơ hội quay số trúng thưởng 5 chỉ vàng mỗi ngày trong chương trình “Rước VinFast, trúng lộc vàng”. Đây là ưu đãi đặc biệt cho khách mua xe điện bên cạnh chính sách cho vay trả góp tốt nhất thị trường hãng xe Việt đang áp dụng theo chiến dịch “Mãnh liệt tinh thần Việt Nam”. - Mừng sinh nhật 16 tuổi, LPBank ra mắt thẻ tín dụng quốc tế LPBank JCB Ultimate
- Hé lộ công viên giải trí mô hình VinWonders lần đầu xuất hiện tại Quảng...
- Thu nhập bao nhiêu tiền mỗi tháng có thể mua ô tô điện?
Tôn vinh thương hiệu toàn cầu
-
Định vị thương hiệu du lịch, nghỉ dưỡng cao cấp Vân Đồn
(THPL) - Được thiên nhiên ban tặng những tài nguyên vô giá, cộng hưởng với bề dày lịch sử và sự đầu tư vượt trội cho hạ tầng, Vân Đồn đang dần được định vị như một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch cao cấp. - Vinamilk 28 năm liên tiếp giữ danh hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao
- The Diamond Residence “Top 5 Dự án đô thị và nhà ở chất lượng nhất năm...
- VPCC Nguyễn Huệ - Sáng tạo và đổi mới trước xu hướng xã hội hóa nghề...