Lào Cai: Xây dựng và phát triển thương hiệu, nhãn hiệu tập thể

Xác lập và phát triển tài sản trí tuệ

Thương hiệu - để có thể khẳng định hai từ ngắn ngủi này, đằng sau là rất nhiều công sức của nhiều người. Bởi bất kể thứ gì khi được nhìn nhận một cách đơn giản đều chứa một sự thật rất khốc liệt.

Đại dịch Covid-19 để lại rất nhiều hệ lụy, các doanh nghiệp vừa và nhỏ phải chật vật, chống chọi để tồn tại. Nắm bắt được tình hình đó, UBND tỉnh Lào Cai đã động viên các doanh nghiệp, đơn vị trên toàn tỉnh, kêu gọi mọi người đoàn kết bảo vệ thương hiệu và hỗ trợ nhau vươn tầm quốc tế.

Hưởng ứng tinh thần đó, số lượng đơn đăng ký bảo hộ nộp tại Cục Sở hữu trí tuệ và văn bằng sở hữu công nghiệp trên địa bàn tỉnh đang dần tăng lên. Năm 2022, Lào Cai có khoảng 80 đơn đăng ký và cấp được 60 văn bằng bảo hộ sở hữu công nghiệp.

Đến nay, toàn tỉnh Lào Cai đang có 379 văn bằng sở hữu công nghiệp được bảo hộ ở trong nước còn thời hạn, trong đó có 377 nhãn hiệu (46 nhãn hiệu tập thể, 17 nhãn hiệu chứng nhận, 2 chỉ dẫn địa lý mang địa danh của tỉnh, còn lại 312 nhãn hiệu thông thường không mang địa danh) và 2 kiểu dáng công nghiệp.

Mục tiêu đến năm 2030, Lào Cai sẽ đáp ứng 100% nhu cầu được tư vấn, hướng dẫn bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của các tập thể, cá nhân có nhu cầu trên địa bàn tỉnh. Số văn bằng bảo hộ sở hữu công nghiệp được cấp tăng 20% so với giai đoạn 2021 - 2025. Đảm bảo 100% tổ chức, cá nhân được tuyên truyền, nâng cao nhận thức và hỗ trợ bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho các kết quả nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Tối thiểu 10% sản phẩm, dịch vụ được bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý, sản phẩm hình thành từ các sáng chế, giải pháp hữu ích được hỗ trợ quản lý, khai thác và phát triển tài sản trí tuệ, kiểm soát nguồn gốc, chất lượng, được giới thiệu, quảng bá và triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại sau khi được bảo hộ. Có 30% cán bộ, công chức, chủ thể quản lý nhãn hiệu được học tập kinh nghiệm công tác quản lý, khai thác, phát triển nhãn hiệu sản phẩm, tìm hiểu pháp luật ở ngoài tỉnh và ở nước ngoài…

Hoạt động hỗ trợ xác lập quyền sở hữu công nghiệp trong thời gian qua được thực hiện thường xuyên, liên tục, trách nhiệm và hiệu quả. Qua đó, các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh thực hiện các thủ tục đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp được nhanh chóng, thuận tiện và mất ít thời gian, chi phí hơn.

Sử dụng hiệu quả thương hiệu đã bảo hộ

Các sản phẩm, hàng hóa được bảo hộ thương hiệu đã phát huy giá trị riêng có, ưu việt của mình; sản phẩm hàng hóa được đóng gói và có tem nhãn ghi rõ xuất xứ (cá hồi Sapa, Bưởi Múc, thịt lợn sấy, rượu ngô...), mang lại uy tín, chất lượng và giữ vững được thương hiệu trên thị thường.  

Để có sản phẩm được kiểm soát chặt chẽ, chính bản thân các nhà sản xuất, hội, ngành hàng sản xuất đã có cơ chế giám sát lẫn nhau ngay từ ban đầu, để khi sản phẩm xuất bán ra thị trường đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà sản xuất, người tiêu dùng.

Giữ vững và sử dụng có hiệu quả thương hiệu các sản phẩm đã bảo hộ, rà soát, lựa chọn sản phẩm tiềm năng để đầu tư áp dụng khoa học - kỹ thuật nhằm tạo sản phẩm đảm bảo các tiêu chuẩn, chất lượng, từng bước phát triển, nâng cấp lên mức độ bảo hộ cao hơn, phát huy tối đa lợi thế của nhãn hiệu sản phẩm. Lựa chọn một số mô hình điểm, tiêu biểu về tạo lập, quản lý, phát triển và khai thác tài sản trí tuệ trên địa bàn tỉnh để tập trung tuyên truyền, quảng bá và nhân rộng.

Ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật và công nghệ nhằm nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm theo chuỗi, áp dụng đồng bộ các giải pháp từ giống, sản xuất, thu hoạch, chế biến, tiêu thụ, thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm, kết nối giao thương và tìm kiếm thị trường, đầu ra cho sản phẩm đầu tư công nghệ bảo quản - chế biến cho các sản phẩm, nhất là sản phẩm nông nghiệp, nhằm kéo dài thời gian tiêu thụ, đa dạng hóa các mặt hàng, sản phẩm gia tăng giá trị hàng hóa.

Tỉnh đã hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân tham gia các hội chợ triển lãm (Techmart, Techfest, kết nối cung - cầu công nghệ…) trong nước và quốc tế để tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường tiêu thụ; xây dựng chuỗi cửa hàng trưng bày, giới thiệu quảng bá các sản phẩm đã được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, sản phẩm OCOP tại trung tâm các huyện, thành phố, gắn phát triển du lịch tâm linh - sinh thái với tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa của tỉnh.

Cùng với đó, nghiên cứu, đánh giá việc tiêu thụ các sản phẩm chủ lực, đặc trưng, các sản phẩm có tiềm năng xuất khẩu để thực hiện bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp cho các sản phẩm, nhằm mang lại giá trị thương mại cao.

Nâng cao nhận thức về vai trò của sở hữu trí tuệ

Mặc dù công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về sở hữu trí tuệ được quan tâm, mang lại nhiều kết quả tích cực; song nhận thức của một bộ phận doanh nghiệp, tổ chức về vị trí, vai trò của khoa học và công nghệ nói chung, cũng như việc xây dựng và bảo hộ thương hiệu cho sản phẩm nói riêng chưa đầy đủ. Vì thế, chưa có sự quan tâm, đầu tư đúng mức, chưa thực sự coi khoa học và công nghệ là động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Việc duy trì và phát triển thương hiệu sản phẩm sau khi được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ còn bị xem nhẹ, không duy trì được vùng nguyên liệu sản xuất; việc quản lý chất lượng đầu ra cho sản phẩm chưa đồng đều, mẫu mã bao bì thiếu phong phú, bắt mắt người tiêu dùng. Không ít sản phẩm nông sản tiêu thụ dưới dạng thô, mang tính tự phát, sức cạnh tranh yếu.

Một số doanh nghiệp, hợp tác xã có quy mô sản xuất nhỏ lẻ, tiêu thụ sản phẩm chủ yếu chưa qua chế biến; năng lực triển khai phát triển tài sản trí tuệ của đơn vị còn nhiều hạn chế.

Các sáng chế, giải pháp hữu ích đã được cấp văn bằng, tuy nhiên quá trình khai thác và thương mại hóa chưa thật sự hiệu quả.

Công nghệ chế biến, bảo quản sau thu hoạch, nhất là bảo quản cho các sản phẩm nông sản như rau, vải thiều còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng của địa phương...

Bên cạnh đó, trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp nói riêng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ nói chung có xu hướng gia tăng, tính chất ngày càng phức tạp.

Do đó, để nâng cao hiệu quả hoạt động xử lý xâm phạm quyền về sở hữu trí tuệ, thời gian tới, cần phải chú trọng công tác đào tạo cán bộ làm công tác thực thi, cũng như nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp về vai trò của sở hữu trí tuệ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, đòi hỏi các doanh nghiệp phải thích ứng và đáp ứng các yêu cầu quản lý và phát triển, sản phẩm rõ ràng, minh bạch, truy xuất được quá trình sản xuất, thu hoạch, chế biến đóng gói, bảo quản.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các DN Việt Nam đang phải đối mặt với những biến đổi chưa từng có trên thị trường. Tuy nhiên, những thách thức ấy cũng là cơ hội để chúng ta thể hiện tinh thần đoàn kết, sáng tạo và kiên định với mục tiêu chung: đưa doanh nghiệp Việt Nam bay xa, vươn cao hơn trên thị trường quốc tế.

Hoàng Anh