Tổ chức kiểm tra kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp đợt 2 năm 2025 tại TP.HCM

Đây là hoạt động thường niên nhằm nâng cao hiểu biết pháp lý, siết chặt quản lý đối với lĩnh vực kinh doanh đa cấp, lĩnh vực vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tiêu dùng nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

Theo đó, người tham gia sẽ thực hiện bài kiểm tra dưới hình thức tự luận, thời gian làm bài tối thiểu 60 phút, thang điểm 100. Mức điểm tối thiểu để đạt yêu cầu được quy định rõ: Người tham gia phải đạt từ 65 điểm trở lên trong bài kiểm tra kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp, hoặc từ 50 điểm trở lên với nhóm đầu mối tại địa phương.

Theo quy định, bài kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp, kiến thức cho đầu mối tại địa phương được thực hiện dưới hình thức tự luận hoặc trắc nghiệm trong thời gian tối thiểu 60 phút. Điểm kiểm tra được chấm theo thang điểm 100.

Yêu cầu cụ thể như sau: Đối với bài kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp, bài kiểm tra dưới 80 điểm đối với hình thức trắc nghiệm hoặc dưới 65 điểm đối với hình thức tự luận là không đạt yêu cầu; đối với bài kiểm tra kiến thức cho đầu mối tại địa phương, bài kiểm tra dưới 70 điểm đối với hình thức trắc nghiệm hoặc dưới 50 điểm đối với hình thức tự luận là không đạt yêu cầu.

Trong tổng số 135 lượt kiểm tra kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp được tổ chức trong năm, chỉ có vỏn vẹn 8 trường hợp vượt qua yêu cầu và được cấp xác nhận, tương đương tỷ lệ đạt chưa tới 6%. Con số này cho thấy, phần lớn người tham gia chưa nắm được các quy định cơ bản về pháp luật trong lĩnh vực họ đang hoạt động. Với nhóm đầu mối tại địa phương, những người được coi là có vai trò trung gian, định hướng và hỗ trợ doanh nghiệp đa cấp hoạt động tình hình cũng không khả quan hơn. Chỉ có 72 trường hợp trong tổng số 253 lượt kiểm tra được cấp xác nhận, chiếm khoảng 28,5%.

Một chuyên gia trong lĩnh vực bán hàng đa cấp thẳng thắn nhìn nhận, việc có đến hơn 90% người tham gia không vượt qua kỳ kiểm tra là tín hiệu đáng báo động. Tình trạng này không chỉ cho thấy lỗ hổng trong đào tạo và phổ biến pháp luật, mà còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy trong thực tiễn. Khi người tham gia không hiểu đúng và đầy đủ về pháp luật, nguy cơ vi phạm, gây thiệt hại cho người tiêu dùng, thậm chí tạo ra những mô hình biến tướng, lừa đảo là hoàn toàn có thể xảy ra.

Sự yếu kém trong nhận thức pháp lý cũng đặt ra thách thức lớn cho công tác quản lý nhà nước. Dù hành lang pháp lý đã được siết chặt qua các văn bản quy phạm như Nghị định 40, Nghị định 18 hay Thông tư 10 và 12 của Bộ Công Thương, nhưng nếu việc thực thi không đi cùng với nâng cao chất lượng đào tạo và kiểm tra, hiệu quả vẫn sẽ hạn chế.

Kết quả từ các kỳ kiểm tra không chỉ là thước đo kỹ thuật mà còn là chỉ dấu phản ánh trực tiếp chất lượng nhân sự và mức độ chuyên nghiệp hóa của lĩnh vực bán hàng đa cấp tại Việt Nam. Đợt kiểm tra sắp tới do Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh vì thế đang nhận được sự quan tâm của cả doanh nghiệp, giới quản lý và người tiêu dùng. Đây là phép thử để đánh giá mức độ cải thiện sau hàng loạt cảnh báo.

Việc tiếp tục duy trì kiểm tra nghiêm túc, chuẩn hóa quy trình và nâng cao yêu cầu là cần thiết. Đồng thời, công tác đào tạo, phổ biến kiến thức pháp luật cần được chú trọng hơn, không chỉ để tránh vi phạm mà còn để củng cố niềm tin của xã hội đối với mô hình kinh doanh đa cấp, mô hình vẫn còn nhiều tranh cãi và định kiến trong dư luận.

Thu Thủy