Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi TPP

Tân Tổng thống cho rằng, việc ông ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi TPP là "Một một điều tuyệt vời cho người lao động Mỹ mà chúng tôi vừa làm xong". Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump chỉ trích TPP là “thảm họa tiềm tàng đối với Mỹ” bởi nó làm “tổn hại lĩnh vực sản xuất trong nước”.
Trên thực tế, việc ông Trump ký sắc lệnh chỉ mang tính biểu tượng bởi vì Quốc hội Mỹ vẫn chưa thông qua thỏa thuận này, dù chính quyền Tổng thống tiền nhiệm Obama đã rất nỗ lực.

Đây là lệnh hành pháp đầu tiên được tân Tổng thống Mỹ ký tại Nhà Trắng chỉ sau 3 ngày nhậm chức. Theo luật Mỹ thì lệnh hành pháp sẽ có hiệu lực mà không cần Quốc hội thông qua. 

Ông Trump cũng cho biết "Chúng ta vẫn có hoạt động thương mại, nhưng chúng ta sẽ tiến hành nó theo cách song phương”. Ông cho biết thêm, sẽ tiến hành đàm phán song phương với từng quốc gia tham gia TPP về các điều khoản thích hợp hơn cho nước Mỹ.
Một số hãng tin nhận định, sắc lệnh này của ông Donald Trump cho thấy vị tân Tổng thống hết sức coi trọng việc chuyển đổi chính sách thương mại của Mỹ theo hướng bảo hộ sản xuất và việc làm trong nước. Trong chiến dịch tranh cử vừa qua, ông Trump tuyên bố sẽ chấm dứt các thỏa thuận tự do thương mại đã có và lấy lại cho người lao động Mỹ những việc làm đã bị rơi vào tay người nước ngoài.
Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) với sự tham gia của 12 nước (Mỹ, Việt Nam, Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru và Singapore) có thỏa thuận, TPP chỉ có hiệu lực khi được ít nhất 6 nước phê chuẩn trước tháng 2/2018 và các nước này phải đóng góp ít nhất 85% GDP trong khối. Như vậy, sắc lệnh rút Mỹ khỏi TPP sẽ đẩy 11 quốc gia còn lại vào tình thế phải phải đàm phán lại hoặc hủy bỏ Hiệp định này.

Sau hơn 5 năm đàm phán với hơn 30 phiên làm việc ở cấp kỹ thuật và hơn 10 cuộc đàm phán ở cấp Bộ trưởng, các nước TPP đã chính thức kết thúc đàm phán Hiệp định vào ngày 05/10/ 2015 tại Hội nghị Bộ trưởng tại Atlanta, Hoa Kỳ. Thỏa thuận thương mại TPP là một phần cốt lõi trong chiến dịch xoay trục sang châu Á của cựu Tổng thống Barack Obama.
TPP được xem là hiệp định thương mại tự do lịch sử, với những thoả thuận chưa từng có về mở cửa thuế quan. Hồi cuối tháng 11/2016, tại cuộc họp báo trong chuyến thăm Argentina, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe từng nói "TPP sẽ vô nghĩa nếu thiếu Mỹ".
Thượng nghị sĩ John McCain gọi quyết định rút Mỹ khỏi TPP của tân Tổng thống Donald Trump là "một sai lầm nghiêm trọng sẽ để lại những hậu quả lâu dài cho nền kinh tế Mỹ và cả vị thế chiến lược của Mỹ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương".
Trước đó, ông Trump cũng tuyên bố sẽ đàm phán lại Hiệp định tự do thương mại Bắc Mỹ (NAFTA) với Mexico và Canada.

Cùng với lệnh rút khỏi TPP, ông Trump cũng đã ký bản ghi nhớ liên quan tới việc tạm dừng tuyển dụng các công chức làm việc cho chính phủ liên bang và ngừng cấp ngân sách cho các tổ chức phi chính phủ ủng hộ việc phá thai.

Minh Khuê (t/h)