Quảng Ninh: Công ty than Hòn Gai bị tố sai phạm trong khai thác lộ thiên, ai chịu trách nhiệm?

Hộ dân gửi đơn kêu cứu

Theo đơn kêu cứu của gia đình ông Thuần, bà Nga gửi đến cơ quan báo chí “gia đình vợ chồng tôi sinh sống ổn định từ năm 1979 đến năm 2017 thì Cty Than Hòn Gai tổ chức khai trường 917, khai thác tốc độ nhanh tiến sát đến gia đình chúng tôi, trong quá trình khai thác đã ảnh hưởng trực tiếp đất rừng, vườn.

Hành động của phía Cty THG có khác gì coi thường pháp luật, cố tình cướp đất của gia đình tôi một cách trắng trợn, đẩy gia đình tôi đến bước đường cùng, gia đình tôi phải viết đơn kêu cứu này gửi đến cơ quan báo chí, vào cuộc lên tiếng giúp gia đình tôi, để cơ quan chức năng có thẩm quyền cao nhất, giải quyết dứt điểm vụ việc trên để đảm bảo cuộc sống an sinh cho gia đình…”, đơn của gia đình ông Thuần, bà Nga nêu.

Đơn kêu cứu của gia đình là có cơ sở

Theo biên bản làm việc vào hồi 15h ngày 15/5/2021 tại hiện trường, có đại diện UBND phường Hà Khánh là ông Nguyễn Văn Quang - Phó chủ tịch, đại diện công an phường Hà Khánh là ông Đỗ Xuân Phú, phía Cty Than Hòn Gai có ông Trần Trung Thành - Phó giám đốc đã ký. Trong biên bản làm việc đã ghi rõ:

Thửa đất rừng của gia đình ông T - bà Nga nằm cạnh giáp ranh giới khai thác, hiện thửa đất đã bị sạt trượt hết, trôi đất cây hoa màu xuống lòng moong khai trường 917, xác định khoảng cách từ máy xúc đến thửa đất từ 300 đến 400 mét, từ điểm sạt nở của thửa đất rừng xuống đến vị trí đào xúc đất mức-150 khoảng 60 – 70 mét.

Theo biên bản làm việc của UBND phường Hà Khánh, ngày 15/10/2020 kết luận: Cty Than Hòn Gai thống nhất để đảm bảo cho việc phối hợp, công tác bảo vệ rừng, sẽ tạo điều kiện cho 4 xe ô tô con được phép ra vào khai trường của Cty 24/24h, gồm các biển số xe của hộ gia đình ông Thuần và ông Ngô Văn Tín: 1; 14C -24495; 2; 14B -00767; 3; 14P – 3652; 4;14C -21812.

Các xe trên trước khi ra vào khai trường của Cty Than Hòn Gai, phải thông báo cho đại diện phía Cty là ông: Phạm Thanh Trà – Trưởng phòng bảo vệ (TPBV) được biết và thực hiện (ông: Phạm Thanh Trà; ông Nguyễn Công Đáng - Trưởng phòng kỹ thuật (TPKT); ông: Nguyễn Ngọc Thoản -Trưởng phòng điều khiển đã ký biên bản).

Như vậy căn cứ vào hai biên bản trên: ( ngày 15/10/2020,15/5/2021) rõ ràng việc khai thác LT của Cty THG đã ảnh hưởng trực tiếp đến đất rừng, vườn, nhà, ông Thuần - bà Nga.

Và Cty THG cho 4 ô tô con nhà ông T - ông Tín ra vào khai trường 24/24h có theo quy định của Cty THG và của Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam ( TĐCNTKSVN) hay không. Tại sao?

Để thông tin sự việc khách quan, ngày 1/6/2021, phóng viên (PV) đã liên hệ với ông: Phạm Thanh Trà - TP BV Cty THG và ông Đáng - TPKT về nội dung biên bản làm việc ngày 5/10/2020. Ông Trà cho biết: "Nguyên nhân đồng ý cho 4 xe ô tô của hộ gia đình vào khai trường 24/24h là do đất của ông bà để lại cho 4 anh em nhà ông T, nên một người vào không đại diện được, xong ngày hôm đó tôi không cho vào nữa. Sự việc tôi cũng báo cáo tới Giám đốc Cty."

Sau đó PV đã xác minh lời nói của ông Trà là không đúng, hiện tại ô tô con biển số 14C: 21812 vẫn đang chặn 1 xe máy xúc, 2 ô tô của Cty THG tại khai trường từ ngày 14/5/2021.

Sự việc nan giải…?

Để làm rõ thêm, PV liên hệ với ông Nguyễn Công Đáng - TPKT Cty THG về vụ việc của gia đình ông T, ông Đáng cho biết, “sự việc hôm đó đến nay vẫn đang chờ để giải quyết, mình đã có văn bản báo cáo lên UBND phường và thành phố”.

Sau đó, PV liên hệ tiếp với ông; Nguyễn Hữu Nhã – Phó chủ tịch UBND TP Hạ Long, ông Nhã cũng cho biết, “thứ nhất sự việc đang hoàn chỉnh phương án theo quy định, không phải tranh chấp mà bên kia đang thi công thì họ muốn thỏa thuận gì đấy, 2 bên không đồng ý, anh cho xác nhận xong rồi, cho anh em hoàn chỉnh phương án ngay và ra phương án theo quy định”.

Theo tìm hiểu của PV, ngày 20/11/2018, UBND TP Hạ Long ban hành quyết định số: 7648/ QĐ – UBND phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 hành lang bảo đảm an toàn nổ mìn phục vụ dự án khai thác lộ thiên mỏ Suối Lại, phường Hà Khánh, TP Hạ Long. Tổng diện tích nghiên cứu lập quy hoạch là 449.161,5 m2 ( 44,9161 ha)

Theo quyết định UBND phường Hà Khánh, căn cứ quy định hiện hành, chủ trì phối hợp với Cty THG –TKV, các đơn vị liên quan tổ chức công bố, công khai quy hoạch; quản lý, giám sát việc xây dựng, công trình đúng theo quy hoạch được duyệt theo chức năng.

Gia đình ông T cung cấp cho PV nhiều hình ảnh và video về sai phạm của Cty THG…

Theo tài liệu ông T cung cấp cho PV, trong năm 2020; 2021 Cty THG tổ chức khai thác nhiều ngày đêm trong ranh giới, đất rừng, vườn đang tranh chấp của gia đình ông T. Cụ thể các ngày: 4;29/4/2020; ngày 28;29/5/2020; ngày 6;21;29/6/2020; ngày 3/7/2020;ngày 26/8/2020 ; ngày 7/9/2020; ngày 15/4/2021; ngày 9;10/5/2021…

Đối chiếu theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 04:2009/BCT về an toàn trong khai thác mỏ LT tại điều 9; cùng các tài liệu gia đình ông T cung cấp và nhiều ngày PV có mặt ghi nhận ở hiện trường (dự án mở rộng khai trường LT mỏ Suối Lại Cty THG), có thể nhận thấy Cty THG khai thác sai rất nghiêm trọng, sai QCVN 04/2009/BCT Quy chuẩn Quốc gia về an toàn khai thác LT.

Cty THG coi thường pháp luật, sai phạm nối sai phạm

Cty THG khai thác chiều cao tầng vượt so với chiều cao tối đa của máy xúc, có những tầng chiều cao 30 đến 60 m/ tầng. Theo QCVN 04: 2009/ BCT, đất đá phải nổ mìn chiều cao tầng được chọn bằng 1,2 đến 1,5 lần chiều cao xúc tối đa của máy xúc; còn đất đá không phải nổ mìn chiều cao tầng không được quá chiều cao xúc tối đa của máy xúc. Nếu cơ khí hóa toàn bộ quá trình khai thác thì chiều cao tầng được 20 m.

Công ty THG đã vi phạm nghiêm trọng trong quá trình khai thác theo kiểu cắt chân, diễn ra trong nhiều năm (theo QCVN 04/2009/BCT, khi khai thác đá bằng phương pháp lộ thiên phải dùng phương pháp cắt tầng và khai thác tuần tự từ trên xuống dưới. Không được khai thác theo kiểu cắt chân hoặc khoét hàm ếch (trích mục 9 điều 5.1).

                                       Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 04:2009/BCT về an toàn trong khai thác mỏ LT tại điều 9

Với tính chất vi phạm của Cty THG về Quy trình kỹ thuật khai thác LT, không thực hiện nghiêm túc QCVN 04: 2009/ BCT Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn trong khai thác LT diễn ra trong nhiều năm, nhưng tại sao các cơ quan chức năng liên quan đến việc kiểm tra, giám sát Cty THG, trong đó có Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam TKV lại không biết để ngăn chặn và xử lý?

Một câu hỏi nữa được đặt ra ở đây: Từ nhiều năm nay, việc khoan nổ mìn, tranh chấp ranh giới, giải phóng mặt bằng của Cty với hộ dân chưa xong. Tại sao Công ty vẫn ngang nhiên đưa máy bốc xúc, vận chuyển đất đá than, làm gia đình ông T- bà Nga mất đất rừng, vườn nhà, nhà, bể nước bị nứt nhiều vị trí nghiêm trọng?

Để ngăn chặn, tránh sự việc đáng tiếc có thể xảy ra, đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp - Bộ Công thương; Cục An toàn lao động - Bộ lao động Thương binh và Xã hội; Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam TKV thành lập đoàn kiểm tra làm rõ, xử lý nghiêm những sai phạm của Cty THG và các cá nhân liên quan.

TCĐT Thương hiệu và Pháp luật sẽ tiếp tục thông tin!

Nhóm phóng viên