Lỗ hơn nghìn tỷ, Đạm Ninh Bình xin hỗ trợ trả nợ ngân hàng Trung Quốc

Bộ Tài chính mới đây đã nhận được công văn của Bộ Công Thương đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính cân đối nguồn trả nợ khoản vay Ngân hàng Xuất - Nhập khẩu Trung Quốc (China Eximbank) của Dự án Đạm Ninh Bình do Tập đoàn Hoá chất (Vinachem) làm chủ đầu tư, thông tin trên Vietnamnet cho hay.

Trong văn bản gửi lên Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết, khoản vay China Eximbank của Dự án Đạm Ninh Bình trị giá 250 triệu USD với thời hạn vay 15 năm. Tính đến ngày 31/3/2017, dư nợ của khoản vay là 162,5 triệu USD (đã trả nợ gốc 7 kỳ với tổng số tiền 87,5 triệu USD).

Đối với khoản vay này, ngày 27/2/2015, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải (khi ấy) đã có ý kiến chỉ đạo “Yêu cầu Vinachem thực hiện trả nợ vốn vay, lãi, phí của khoản vay theo đúng Hợp đồng vay đã ký. Trường hợp không tự cân đối để trả nợ, Tập đoàn báo cáo Bộ Tài chính, Công Thương xử lý theo quy định tại Nghị định 78/2010/NĐ-CP ngày 14/7/2010 của Chính phủ về cho vay lại nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ”.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, năm 2016, tổng tài sản Công ty Đạm Ninh Bình đạt 10.075 tỷ đồng, giảm 8,65% so với năm 2015, nhà máy đã vận hành ổn định, tình hình sản xuất, tiêu thụ đã khả quan hơn. Cũng trong năm qua, Vinachem đã phải hỗ trợ Đạm Ninh Bình thanh toán nhiều khoản nợ đến hạn, trong đó có 25 triệu USD để trả China Eximbank.

“Lợi nhuận trong năm 2016 sụt giảm do doanh thu bán hàng giảm mạnh, giá phân bón trên thị trường quốc tế giảm sâu dẫn đến doanh thu không bù đắp được chi phí. Kết quả kinh doanh năm 2016 lỗ thêm 1.132 tỷ đồng. Công ty chưa có kế hoạch kinh doanh phù hợp, giảm chi phí sản xuất trong bối cảnh tài chính khó khăn hiện nay”, Bộ Tài chính cho biết.

Về đề xuất của Vinachem, Bộ Tài chính cho biết, khoản vay của Dự án Đạm Ninh Bình thuộc nguồn tín dụng ưu đãi bên mua, không phải khoản vay ODA và có tính ưu đãi hạn chế. Theo Bộ Tài chính, qua trao đổi sơ bộ với phía China Eximbank, phía Trung Quốc cho biết, không có chính sách hỗ trợ dự án sử dụng vốn vay khó khăn và đối với phía Trung Quốc, người chịu trách nhiệm trả nợ trong mọi trường hợp không phải là doanh nghiệp, mà là Chính phủ Việt Nam.

Do đó, theo phương án này, từ năm 2017-2022, Ngân sách Nhà nước sẽ phải ứng vốn để trả nợ cho phía Trung Quốc thay Vinachem với tổng số tiền là 125 triệu USD.

Tuy nhiên, hiện nguồn thu của Quỹ tích luỹ trả nợ rất hạn chế trong khi phải đang phải định kỳ trả nợ thay cho nhiều dự án, doanh nghiệp khó khăn như Giấy Phương Nam, Tổng công ty Công nghiệp Tàu thuỷ Việt Nam (Vinashin, hay SBIC)...

Bộ Tài chính cho rằng, trong bối cảnh ngân sách khó khăn, bội chi cao, nợ công và nghĩa vụ trả nợ tăng nhanh, việc Vinachem đề xuất được giãn nợ khi vẫn có khả năng tập trung nguồn lực để trả nợ nước ngoài là “chưa phù hợp”.

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Chính phủ không đặt vấn đề giãn, hoãn nợ với phía ngân hàng Trung Quốc vì sẽ gây ảnh hưởng tới uy tín của Chính phủ cũng như ảnh hưởng tới đánh giá hệ số tín nhiệm quốc gia và phạm lỗi chéo giữa tất cả các khoản vay của Chính phủ.

Đồng thời, yêu cầu Vinachem tập trung mọi nguồn lực của Tập đoàn để ưu tiên trả nợ cho khoản vay nước ngoài của dự án Đạm Ninh Bình, trả nợ đầy đủ ngay từ kỳ ngày 21/7/2017 để không làm ảnh hưởng tới uy tín của Chính phủ.

Ngoài ra, tiếp tục chủ động làm việc với các tổ chức tín dụng để hoãn giãn nợ vay trong nước, tiếp tục thoái vốn ngoài ngành và sử dụng các nguồn lực này để cân đối nguồn trả nợ cho dự án.

Trong khi đó, với gánh nặng các dự án thu lỗ nghìn tỷ, năm 2016, Vinachem lỗ tổng cộng 895 tỷ đồng do giá vốn bán hàng và dịch vụ cung cấp tăng cao, chi phí lãi vay tăng 346 tỷ đồng, trong khi các doanh thu và thu nhập khác đều giảm. Tổng tài sản năm 2016 của tập đoàn giảm 1,68%. Trong đó riêng khoản lỗ lũy kế của Đạm Ninh Bình đến nay đã lên tới trên 3.058 tỷ đồng.

Theo Tiền Phong, Đạm Ninh Bìnhthua lỗ nặng nhiều năm do nhiều yếu tố. Tuy nhiên, việc Vinachem cho nghiệm thu nhà máy dù không đạt theo quy định của hợp đồng EPC được coi là những lỗ hổng lớn trong việc nhà máy không đạt hiệu quả về sau. 

Theo đó, lãnh đạo Vinachem đã chấp nhận cho đối tác Trung Quốc bồi thường các thông số không đạt với số tiền 1,62 triệu USD. Cụ thể, tiền bồi thường chất lượng nước thải xưởng tổng hợp Urê là 160.973 USD. Bồi thường tiêu hao than cho các lò hơi nhiệt điện hơn 1,09 triệu USD, bồi thường tiêu hao ký mới cho sản xuất NH3 275.765 USD, bồi thường tiêu hao NH3 82.383 USD.

Hùng Lâm (T.H)

Hùng Lâm (T.H)