7 nhiệm vụ, giải pháp phát triển thị trường khoa học công nghệ năm 2025

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) vừa ký Quyết định Ban hành Chương trình hành động của Bộ KH&CN thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 08/01/2025 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2025 và Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 8/1/2024 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2025.

Chương trình hành động tập trung vào 7 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2025.

Theo đó, chương trình hành động tập trung vào 7 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Thứ nhất, xác định đột phá về thể chế là “đột phá của đột phá”. Đẩy mạnh hơn nữa việc rà soát, bổ sung, hoàn thiện thể chế gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tiếp tục tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Bộ Khoa học và Công nghệ đã và đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội trong việc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn, Quy chuẩn kỹ thuật để trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV; xây dựng, hoàn thiện trình Chính phủ xem xét quyết định việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội 3 Dự án Luật gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo; Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).

Cùng với đó, tập trung sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo triển khai các cơ chế thí điểm, vượt trội, đặc thù về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tiếp tục bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển tổ chức khoa học và công nghệ công lập; xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách để phát triển nhanh, lành mạnh, hiệu quả thị trường khoa học và công nghệ, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp hoa học và công nghệ.

Nghiên cứu, rà soát để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các chính sách, pháp luật về kinh tế, tài chính, đầu tư, đấu thầu với pháp luật khoa học và công nghệ theo hướng phù hợp với cơ chế thị trường, tôn trọng đặc thù của lao động sáng tạo, chấp nhận rủi ro, độ trễ trong nghiên cứu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính...

Thứ hai, tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính – ngân sách nhà nước; công khai, minh bạch việc sử dụng ngân sách nhà nước trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Thực hiện phân bổ, thông báo vốn đầu tư công cho từng dự án theo đúng quyết định của các cấp có thẩm quyền. Giám sát chặt chẽ việc quản lý và sử dụng vốn vay. Đảm bảo quản lý và sử dụng vốn vay đúng mục đích, tiến độ theo kế hoạch. Phân bổ, giao dự toán năm 2025 cho các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước bảo đảm thời gian, thủ tục theo quy định.

Phát triển hệ thống các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, tập trung cho công nghệ chiến lược. Đẩy mạnh phát triển đồng bộ hạ tầng thông tin, thống kê, thư viện về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; hoàn thiện và phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thứ ba, hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy; tăng cường phân cấp, phân quyền, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu; đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính gắn với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi. Thực hiện quyết liệt, có hiệu quả chủ trương tinh giản, sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”. Thực hiện tốt các chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy...

Thứ tư, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo phục vụ cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh, tính tự chủ, khả năng thích ứng của nền kinh tế. Trong đó, tập trung triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả Nghị quyết số 03/NQCP ngày 09/01/2025 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030; Phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ ngành khoa học và công nghệ giai đoạn đến năm 2025.

Đồng thời, nâng cao tiềm lực khoa học và công nghệ, tập trung triển khai các hướng nghiên cứu, phát triển công nghệ mới, các ngành, lĩnh vực công nghiệp mới nổi như chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…; tăng cường hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển các ngành, lĩnh vực theo hướng bền vững, phát triển xanh, chuyển đổi, sử dụng năng lượng sạch và chuyển đổi số; tập trung triển khai hiệu quả, đồng bộ các Chương trình, nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đến năm 2030; tiếp tục phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia theo hướng lấy doanh nghiệp làm trung tâm và trường đại học, viện nghiên cứu là chủ thể nghiên cứu mạnh.

Thúc đẩy phát triển thị trường khoa học và công nghệ đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập; đẩy mạnh các hoạt động về tiêu chuẩn đo lường chất lượng hỗ trợ nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hoá; thúc đẩy bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, phát triển và khai thác tài sản trí tuệ phục vụ phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế; phát huy hoạt động của Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia và Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia; thực hiện hiệu quả công tác quản lý nhà nước về chuyển giao công nghệ...

Thứ năm, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tăng cường trách nhiệm, tính chủ động, kịp thời với vai trò được phân công làm đầu mối theo dõi việc cải thiện chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của WIPO. Duy trì thuộc nhóm 4 nước dẫn đầu ASEAN về chỉ số GII năm 2025; đổi mới công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa và triển khai hiệu quả Cổng thông tin một cửa quốc gia; cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính...

Thứ sáu, nghiên cứu khoa học, ứng dụng và phát triển công nghệ để tăng cường, củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Đẩy mạnh triển khai đồng bộ, hiệu quả, toàn diện công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và tạo điều kiện thuận lợi, thu hút các nguồn lực để phục vụ phát triển đất nước, củng cố và nâng cao uy tín, vị thế quốc tế của Việt Nam.

Thứ bảy, đẩy mạnh hoạt động truyền thông; tăng cường công tác dân vận. Thực hiện nghiêm quy chế phát ngôn, tăng cường kỷ luật báo chí; đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; thành tựu, hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, các định hướng, giải pháp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp và người dân thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, các nền tảng số, mạng xã hội và phương tiện điện tử khác.

Tú Anh