Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp nhà nước phải tiên phong trong 6 lĩnh vực

Phát biểu kết luận tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) với chủ đề "Nhiệm vụ, giải pháp góp phần tăng trưởng kinh tế hai con số, phát triển đất nước nhanh và bền vững" diễn ra sáng 27/2, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, bối cảnh tình hình diễn biến rất nhanh, nên tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận của các chủ thể, trong đó có DNNN, phải thay đổi, nhanh hơn, kịp thời hơn, linh hoạt, hiệu quả hơn.

Về thực trạng DNNN, Thủ tướng cho rằng khu vực này nắm giữ tài sản gần 4 triệu tỷ đồng, sở hữu nguồn vốn chiếm 20,5% khu vực doanh nghiệp, tạo ra lợi nhuận trước thuế chiếm 23,9%, đạt 348.300 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước gần 366.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đóng góp của các doanh nghiệp không đồng đều, tập trung vào một số doanh nghiệp lớn, như Petrovietnam, Viettel…, nhiều doanh nghiệp chưa có những số liệu đáng tự hào. Như vậy, sở hữu nguồn vốn lớn nhưng sử dụng chưa hiệu quả, chưa được như mong muốn và chưa thúc đẩy mạnh mẽ tăng trưởng của đất nước.

Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp nhà nước góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn để nền kinh tế phát triển nhanh nhưng phải bền vững, đưa đất nước cất cánh trong giai đoạn mới, đạt 2 mục tiêu 100 năm (tới năm 2030 kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng và tới năm 2045 kỷ niệm 100 năm thành lập nước).

Thủ tướng chỉ rõ, phải thay đổi tư duy, cách làm vì nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới; phải bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; suy nghĩ để huy động sức dân, người dân cùng vào cuộc, vì nhân dân là trung tâm, chủ thể của sự phát triển, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân.

Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp phải góp phần rà soát, sửa đổi, bổ sung thể chế thông thoáng; nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách mang tính "đòn bẩy, điểm tựa" để phát huy tối đa nguồn lực, để nguồn lực nhân đôi, nhân ba lên, để phát triển bứt phá, không ì ạch.

Cùng với đó, phải đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng và tham gia vào chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng toàn cầu với các cơ chế ổn định. Thủ tướng lấy ví dụ, cần thúc đẩy đàm phán, ký kết các hiệp định Chính phủ về thương mại gạo với các nước để ổn định đầu ra và đầu vào.

Thủ tướng cũng đề nghị các doanh nghiệp tích cực, chủ động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ mới để tăng năng suất lao động, giảm thâm dụng tài nguyên, tăng hàm lượng trí tuệ trong sản phẩm, dịch vụ; quản trị phải thông minh; tham gia phát triển hạ tầng chiến lược thật tốt.

Tinh thần là các doanh nghiệp phải cùng cả nước xây dựng thể chế thông thoáng, quản trị phải thông minh và hạ tầng phải thông suốt, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng đề nghị các DNNN phải thực sự tiên phong trong 6 lĩnh vực. Theo đó, thứ nhất, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị. Thứ hai, tiên phong trong đóng góp tích cực, hiệu quả hơn nữa cho 3 đột phá chiến lược, nhất là đột phá về thể chế đang là điểm nghẽn của điểm nghẽn. 

Thứ ba, tiên phong trong bứt phá tăng trưởng, đóng góp thiết thực, hiệu quả cho tăng trưởng, phát triển đất nước nhanh, bao trùm, bền vững. Thứ tư, tiên phong trong phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, trong đầu tư nghiên cứu và phát triển. 

Thứ năm, tiên phong tích cực tham gia thực hiện chính sách xã hội và an sinh xã hội, bảo đảm công bằng, tiến bộ, không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển, nhất là trong chương trình nhà ở xã hội và xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước. Thứ sáu, tiên phong tạo hàng hóa, sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam, tham gia chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia, vị thế đất nước trong tham gia dẫn dắt các cuộc chơi toàn cầu.

Để đóng góp vào mục tiêu GDP cả nước trên 8% năm nay, Thủ tướng đề nghị từng doanh nghiệp Nhà nước phải tăng trưởng từ 8% trở lên. Thủ tướng yêu cầu Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc trực tiếp chỉ đạo, Bộ Tài chính hoàn thành việc giao chỉ tiêu tăng trưởng cho các doanh nghiệp, ngân hàng có vốn Nhà nước trước ngày 15/3.

Ngoài ra, các doanh nghiệp, ngân hàng cũng phải đề xuất chính sách, công cụ cần thiết liên quan tăng vốn điều lệ, phát hành trái phiếu, tín dụng... để đạt tăng trưởng.

Thủ tướng nêu rõ, Nhà nước phải thực sự kiến tạo, muốn kiến tạo thì phải lắng nghe, tiếp thu, cầu thị, những vướng mắc thực tế mà người dân, doanh nghiệp phản ánh thì phải tổng hợp, các bộ ngành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải xử lý, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền. Nếu các bộ, ngành không xử lý, hoặc xử lý chậm trễ thì các doanh nghiệp báo cáo Thủ tướng Chính phủ trên tinh thần minh bạch, thẳng thắn.

Minh Anh