Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của MXV trong thời gian qua

Cần hoàn thiện hơn khung khổ pháp lý: Trong buổi làm việc, Đoàn công tác của Bộ đã kiểm tra cơ sở vật chất cũng như hệ thống điều hành các hoạt động giao dịch, quản lý rủi ro tại MXV. Đồng thời lắng nghe những kết quả hoạt động, khó khăn và kiến nghị của đại diện MXV và giải đáp các kiến nghị.

MXV là đơn vị tổ chức thị trường giao dịch hàng hóa tập trung có quy mô cấp quốc gia duy nhất hiện nay tại Việt Nam, là cổng kết nối trung gian của thị trường hàng hóa Việt Nam ra thị trường quốc tế.

Báo cáo với đoàn làm việc, ông Nguyễn Ngọc Quỳnh – Phó Tổng Giám đốc thường trực MXV cho biết, được Bộ Công Thương cấp phép thành lập từ năm 2010, đến nay, MXV đang niêm yết giao dịch 38 loại sản phẩm hàng hóa thuộc các nhóm nông sản, nguyên liệu, kim loại, năng lượng. Trong đó 36/38 mặt hàng phát sinh giao dịch.

Ngoài ra, Nghị định 51/2018/NĐ-CP về hướng dẫn chi tiết Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa đã cho phép các Sở giao dịch hàng hóa tại Việt Nam được kết nối liên thông với các Sở giao dịch hàng hóa tại nước ngoài. Trong 3 năm trở lại đây, MXV đã kết nối liên thông với 6 Sở giao dịch hàng hóa tại nước ngoài. Thông qua việc kết nối liên thông với cac Sở giao dịch hàng hóa trên thế giới, vị thế của Việt Nam đã được khẳng định trên bản đồ thị trường giao dịch hàng hóa tập trung quốc tế.

Tính từ ngày 1/1/2021 đến 30/11/2021, tổng khối lượng giao dịch qua MXV là 759.236 lots với giá trị khoảng 739.000 tỷ đồng. Trung bình mỗi tháng giao dịch 69.021 lots, với giá trị khoảng 67.000 tỷ đồng/tháng. Khối lượng giao dịch trung bình phiên là 3.204 lots với giá trị khoảng hơn 3.000 tỷ đồng. “Trong thời gian qua, hoạt động của MVX chưa để xảy ra sự cố giao dịch nào” – ông Nguyễn Ngọc Quỳnh khẳng định.

Tính từ ngày 1/1/2021 đến 30/11/2021, các mặt hàng kinh doanh có điều kiện giao dịch qua MXV với tổng giá trị 168.000 tỷ đồng. MXV cũng thực hiện việc giao hàng vật chất đối với mặt hàng cà phê với tổng khối lượng trong thời gian này đạt gần 10.000 tấn.

Hiện nay MXV có 36 thành viên, trong đó có 32 thành viên kinh doanh và 4 thành viên môi giới. Các thành viên hoạt động tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và một số địa phương khác.

Bên cạnh những kết quả đạt được, ban lãnh đạo MXV cũng thẳng thắn trình bày những khó khăn hiện nay của MXV. Hiện nay, hoạt động của các Sở giao dịch hàng hóa đang được quy định tại Nghị định 158/2006/NĐ-CP và Nghị định 51/2018/NĐ-CP về hướng dẫn chi tiết Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa. Song hành lang pháp lý, các văn bản chưa rõ ràng và đồng nhất, còn chồng chéo với một số văn bản khac đã ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, vấn đề thuế, phí, lệ phí chưa có quy định rõ ràng. Mức xử lý vi phạm đối với các sai phạm trên Sở giao dịch hàng hóa vẫn tương đối thấp, tối đa chỉ 50 triệu đồng, chưa tương xứng với quy mô của sở giao dịch hàng hoá. Ngoài ra, do tình hình dịch bệnh nên MXV chưa tổ chức được các hội nghị hội thảo để giới thiệu về hoạt động của mình.

Trước những khó khăn này, MXV đề xuất Bộ Công Thương tham mưu sửa đổi Nghị định 158 và Nghị định 51 theo để tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa. Trong đó, các chế tài xử phạt cần cao hơn để đảm bảo hiệu quả quản lý trong lĩnh vực này. MXV cũng kiến nghị Bộ Công Thương xây dựng phương án hỗ trợ MXV trong các hoạt động đào tạo, cấp chứng chỉ. Đồng thời, hỗ trợ tổ chức các cuộc hội thảo, hội nghị với các hiệp hội, ngành hàng nhằm giới thiệu các công cụ bảo hiểm giá nguyên liệu đào vào thông qua việc giao dịch tại MXV.

Bộ Công Thương sẵn sàng hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp: Chia sẻ tại buổi làm việc, ông Trần Duy Đông – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – Bộ Công Thương khẳng định, thời gian qua, thị trường giao dịch hàng hoá nói chung và hoạt động của MXV rất phát triển, thể hiện qua số lượng và giá trị giao dịch, cũng như công tác phát triển thị trường… Bộ Công Thương cũng đánh giá cao hoạt động của MXV trong việc phát triển theo hướng chuyên nghiệp, bài bản như đẩy mạnh đào tạo, phát triển thành viên, truyền thông, hợp tác quốc tế. Đến giờ phút này, hoạt động của MXV cũng chưa xảy ra sự cố do công tác quản trị rủi ro được thực hiện khá tốt. “Điều đáng lưu tâm là dù thể chế, khung khổ pháp lý chưa đầy đủ, nhưng MXV đã linh hoạt vận dụng những điều pháp luật chưa quy định để áp dụng hiệu quả vào hoạt động của mình” – ông Trần Duy Đông đánh giá.

Với các kiến nghị của doanh nghiệp, ông Trần Duy Đông đồng tình với việc sẽ kiến nghị sửa đổi Nghị định 158/2006/NĐ-CP và Nghị định 51/2018/NĐ-CP theo hướng tạo thuận lợi hơn cho hoạt động của doanh nghiệp cũng như hoạt động quản lý nhà nước. “Bước đầu là sửa Nghị định nhưng về lâu dài cần phải có luật quy định về Sở giao dịch hàng hóa” – ông Đông khẳng định.

Nhấn mạnh vai trò của MXV trong việc là Sở giao dịch hàng hóa duy nhất đang hoạt động trên thị trường Việt Nam, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của MXV trong thời gian qua. Hoạt động của MXV đã giúp doanh nghiệp có được công cụ để bảo hiểm cho việc tham gia trên thị trường.

Bên cạnh việc khuyến khích MXV trong việc cần phát huy, làm tốt hơn nữa nhiệm vụ của mình trong lĩnh vực chuyên môn, MXV cần liên kết tốt hơn với các Sở giao dịch trên thế giới. Ngoài ra, làm tốt công tác truyền thông. Liên kết, phối hợp với các cơ quan liên quan, các bộ ngành.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh. “Với đề xuất sửa đổi Nghị định 158/2006/NĐ-CP và Nghị định 51/2018/NĐ-CP, thực tế, dù thường là sau 5 năm triển khai một Nghị định mới tổng kết và rút kinh nghiệm, song Bộ Công Thương đã chủ động xin ý kiến các Bộ ngành, doanh nghiệp chỉ sau 3 năm Nghị định 51 có hiệu lực. Điều này cho thấy Bộ Công Thương theo dõi rất sát và luôn lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp. Việc đề xuất sửa đổi Nghị định, hay đề xuất xây dựng Luật về Sở giao dịch hàng hóa sẽ mất thời gian, và cần sự vào cuộc của doanh nghiệp. Song Bộ Công Thương khẳng định sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp để đề xuất ban hành các văn bản quy phạm pháp luật nhằm một mặt tạo thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp, song phải phù hợp với các quy định của pháp luật Việt Nam cũng như các khung khổ quốc tế mà nước ta đã tham gia, bảo vệ tốt nhất quyền lợi của các đơn vị tham gia, kể cả thành viên và bạn hàng”.

Lưu Kỳ (tổng hợp)