Kiều bào làm cầu nối để đưa hàng hóa Việt Nam tiến ra thế giới

Theo thống kê, từ khoảng 4,5 triệu người tại 109 quốc gia và vùng lãnh thổ năm 2016, đến nay đã có trên 6 triệu người Việt Nam sinh sống, làm việc trên 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, số lượng các doanh nhân, doanh nghiệp người Việt Nam ở nước ngoài cũng gia tăng đáng kể.
Từ chỗ buôn bán nhỏ, hiện các doanh nhân, doanh nghiệp người Việt Nam ở nước ngoài đã là chủ sở hữu của nhiều trung tâm thương mại lớn, cũng như đã thiết lập được nhiều kênh phân phối, bán buôn, bán lẻ hàng hóa, trong đó có hàng hóa Việt Nam. Đồng thời, khoảng 6 triệu người đang sinh sống, làm ăn, học tập, không chỉ là số lượng lớn người tiêu dùng hàng Việt Nam mà còn là những người góp phần lan tỏa, giới thiệu sản phẩm Việt Nam đến cộng đồng dân cư bản địa nơi đang sinh sống.

Vừa qua, Bộ Ngoại giao đã phối hợp với UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện đề án 1797, trong đó nhấn mạnh vai trò của kiều bào trong việc đưa hàng Việt Nam ra thế giới.

Theo Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng, Đề án “Huy động người Việt Nam ở nước ngoài tham gia giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm và các kênh phân phối hàng Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2020 - 2024” (Đề án 1797) đã được triển khai mạnh mẽ, toàn diện và hiệu quả. Kết quả triển khai Đề án không chỉ thúc đẩy mạnh mẽ xuất khẩu, một trong những động lực tăng trưởng chủ lực của nền kinh tế mà còn góp phần truyền tải hình ảnh, văn hóa, bản sắc của dân tộc tới đông đảo bạn bè quốc tế, qua đó, đóng góp quan trọng vào thành tựu chung về phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Sau 5 năm thực hiện đề án, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam tăng từ 516 tỉ USD (năm 2019) lên hơn 786 tỉ USD (năm 2024).

Theo ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao, hiện các doanh nghiệp Việt Nam đã đưa các lô hàng vải tươi Bắc Giang sang các nước Tây Bắc Âu, đưa xoài cát chu Đồng Tháp, chuối... xuất khẩu sang thị trường EU cả bằng đường hàng không và đường biển. Đặc biệt, các doanh nghiệp kiều bào đã thành công đưa sầu riêng tươi nguyên trái xuất khẩu sang EU, chiếm lĩnh thị phần, cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ khác như Thái Lan, Malaysia… Tại châu Âu, các hội chợ xúc tiến thương mại do kiều bào tổ chức đã góp phần quan trọng giúp hàng Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng và an toàn thực phẩm, từ đó xây dựng niềm tin với người tiêu dùng bản địa.

Bên cạnh việc củng cố các nhóm hàng có lịch sử thương mại, các doanh nghiệp người Việt Nam ở nước ngoài còn tích cực mở rộng các loại nông sản mới, các loại gia vị... Với sự kết nối của kiều bào, các mặt hàng Việt Nam không chỉ được phân phối qua các kênh phân phối của người Việt ở nước ngoài mà còn dần xuất hiện, thâm nhập vào kệ hàng của các hệ thống siêu thị, chuỗi phân phối của người bản địa và các sàn thương mại lớn. Ngoài ra, nhiều mặt hàng khác của Việt Nam như cà phê Trung Nguyên, phở ăn liền Vifon, các sản phẩm gạo, hải sản Việt Nam, các mặt hàng công nghiệp như dệt may, thủ công mỹ nghệ, thực phẩm chế biến cũng được giới thiệu, xuất khẩu ra nhiều nơi trên thế giới.

Đánh giá về cơ hội và thách thức trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, việc đa dạng hóa kênh phân phối, đặc biệt tại các thị trường khó tính, mới nổi và giàu tiềm năng, được xác định là xu thế tất yếu và yêu cầu cấp bách hiện nay.

Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến thương mại tại các tỉnh có bà con kiều bào sinh sống, để họ và người dân sở tại biết về hàng hóa Việt Nam, từ đó nâng cao nhu cầu tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, trong nước cần giới thiệu các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa lớn, uy tín về các mặt hàng thế mạnh để kiều bào, người Việt Nam ở nước ngoài tìm hiểu, hợp tác. Tập trung thúc đẩy đàm phán thương mại song phương và đa phương với các thị trường tiềm năng để phá bỏ hàng rào kỹ thuật, chính sách bảo hộ, từ đó đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa Việt Nam theo đường chính ngạch.

Với sự đồng lòng và chung sức của trên 100 triệu người Việt Nam, trong đó có 6 triệu người Việt Nam ở nước ngoài đang ngày một lớn mạnh, sẽ góp phần hiện thực hóa các mục tiêu, khát vọng phát triển của dân tộc, đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững hơn nữa.

Giai đoạn 2025 - 2029 được kỳ vọng sẽ mở ra một chương mới, tạo động lực mạnh mẽ hơn nữa cho sự kết nối giữa nguồn lực trong nước và sức mạnh của cộng đồng kiều bào, đưa hàng Việt Nam vươn tới những tầm cao mới trên thị trường quốc tế.

Thu Thủy