Thanh long gặp khó trong tiêu thụ khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu

Theo chia sẻ tại Diễn đàn "Kết nối sản xuất, chế biến và thúc đẩy thị trường nội địa", diễn ra ngày 31/12, bà Đinh Thị Phương Khanh - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Long An - cho biết: người dân trồng thanh long tại Long An rất trông mong vào thời điểm này bởi trái vụ quả thanh long có giá cao nhất. Trước khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, hầu hết các thương lái cam kết mua thanh long của người dân với giá 22.000/kg, đủ để người dân thu về lợi nhuận cho chi phí sản xuất cả năm.

Từ khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, đồng loạt các kho thanh long trên địa bàn tỉnh Long An đã tạm dừng thu nhận hàng. Do đó, ngày 27-28/12 vừa qua, các thương lái đã biểu tình, yêu cầu các kho phải bồi thường cho lượng thanh long đã được thu mua từ phía người dân.

Hiện nay địa phương có khoảng 10.000 ha diện tích trồng thanh long với sản lượng khoảng 20.000 tấn. Đó là áp lực rất lớn đối với tỉnh. Qua rà soát, Long An hiện có 117 kho thanh long trên địa bàn tỉnh, trong đó có 100 kho đông lạnh với tổng công suất khoảng 5.400 tấn. Tuy nhiên lượng tồn hiện nay đã gần 3.000 tấn, chỉ còn sức chứa 2.400 tấn. “Tình hình hiện tại đối với sản phẩm thanh long của Long An đang là thời điểm “nước sôi, lửa bỏng””, bà Khanh cho hay.

Tương tự, tại Bình Thuận, ông Phan Văn Tuấn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT - cho hay, sau khi rà soát, sản lượng thanh long của tỉnh đến tháng 2/2022 là 120.000 tấn, tương đương 30% diện tích hiện có của tỉnh, tức 10.000 ha. Dự kiến thanh long sẽ cho thu hoạch vào 3 đợt trong tháng 1 năm tới, bắt đầu từ ngày 5/1. Hiện tỉnh Bình Thuận có 111 cơ sở thu mua, trữ lượng tổng kho lạnh là 16.000 tấn. Trong đó có 13 cơ sở chế biến, quy mô nhỏ và vừa, còn đơn giản. Con số này so với tổng sản lượng của tỉnh là “không đáng bao nhiêu”. Nếu đưa thanh long vào chế biến thì các doanh nghiệp “không làm được”, trong khi trữ lượng kho lạnh “chưa bằng số lẻ” của sản lượng. Giá hiện tại chỉ 7.000-8.000 đồng/kg với thanh long loại 1. Hàng loại 2, loại 3 không có ai mua. Tỉnh còn tồn 400-500 xe thanh long, cả tháng nay. Sở NN&PTNT đang khuyến khích tiêu thụ nội địa, rà soát kho lạnh. Tình hình là khá cấp bách bởi nông dân cần tiền sắm Tết.

Để gỡ khó cho thanh long Long An trong thời gian tới, bà Đinh Thị Phương Khanh đề nghị Chính phủ và các bộ, ban, ngành trung ương tiếp tục đàm phán với bên Trung Quốc để nối lại giao thương, thông quan. “Hiện nay còn tồn khoảng 200 xe thanh long của Long An trên cửa khẩu phía Bắc. Đề nghị các địa phương tạo điều kiện để các xe quay đầu có thể bán xả hàng giảm lỗ xuống mức thấp nhất”, bà Khanh đề xuất.

Bên cạnh đó, bà Khanh cũng đề xuất Chính phủ có gói hỗ trợ cho doanh nghiệp bảo quản lạnh và hỗ trợ cho người dân. Đồng thời, cần có sự kết nối với những tỉnh để hỗ trợ tiêu thụ thanh long tại thị trường nội địa. Về giải pháp lâu dài vẫn là phải có đầy đủ thông tin cụ thể, kịp thời bên Trung Quốc yêu cầu, phương thức chống dịch của nước bạn ra làm sao, yêu cầu hàng hóa phải đáp ứng được tiêu chí gì.

Mặc dù vậy, các doanh nghiệp phân phối cũng đề nghị Bộ NN&PTNT và các đơn vị liên quan cần có chính sách tuyên truyền để bà con nông dân, doanh nghiệp quan tâm hơn đến thị trường nội địa, chứ không chỉ tìm đến khi xuất khẩu gặp khó khăn như hiện nay. “Có thể do thói quen kinh doanh nên đa số nông sản phía Nam thường hướng đến xuất khẩu, chưa quan tâm đến thị trường nội địa. Do đó, chúng ta cần có công tác định hướng phù hợp để cân đối thị trường xuất khẩu và nội địa để tránh được rủi ro trong xuất khẩu. Khi song hành trong thị trường xuất khẩu và nội địa, chúng ta sẽ phát triển ổn định và bền vững”, ông Nguyễn Thái Dũng nhấn mạnh thêm.

Ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT- nhận định, hiện thanh long rất khó xuất khẩu, thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục làm việc với các đơn vị để sớm tháo gỡ. Một phương án có thể tính đến là kết nối với các đơn vị chế biến. Đồng thời, đề nghị các doanh nghiệp cũng cần có trách nhiệm, cần nắm được thông tin từ phía nước bạn. Với riêng thanh long, Bộ NN&PTNT đang xây dựng các vùng nguyên liệu đạt chuẩn và sẽ trình Chính phủ sớm.

Lưu Kỳ (tổng hợp)