Thanh Hóa: Không thống nhất kinh phí đầu tư 4 dự án tái định cư vào Dự án tiêu úng Đông Sơn

Dự án tiêu úng Đông Sơn chậm tiến độ 15 năm sau nhiều lần xin điều chỉnh dự án.

Dự án tiêu úng Đông Sơn được Bộ NNPTNT phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 1119/QĐ-BNN-XD, ngày 23/4/2007.  Dự án có tổng mức đầu tư trên 733 tỷ đồng bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý, UBND TP Thanh Hóa làm chủ đầu tư, Ban QLD Cải thiện môi trường đô thị miền Trung (CTMTDTMT) là đơn vị trực tiếp quản lý Dự án, được khởi công từ tháng 10/2009, với tổng chiều dài trên 41 km. Mục tiêu chính của Dự án tiêu úng cho khoảng 13.356 ha của các huyện Đông Sơn, Thiệu Hóa, Quảng Xương và TP Thanh Hóa, dự kiến hoàn thành giai đoạn I vào tháng cuối tháng 12/2016.

Sau 3 lần được điều chỉnh vào các năm 2009, 2010 và 2019, tổng mức đầu tư được phê duyệt sau điều chỉnh lần cuối là hơn 978,811 tỷ đồng, trong đó: Chi phí xây lắp hơn 389,2 tỷ đồng, chi phí giải phóng mặt bằng gần 534,1 tỷ đồng, chi phí tư vấn hơn 18,7 tỷ đồng, còn lại là các chi phí hợp pháp khác.

Theo kế hoạch, dự án sẽ được triển khai thành 2 giai đoạn và hoàn thành trong 4 năm kể từ ngày khởi công. 

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, hàng chục hạng mục đều phát sinh những khó khăn, vướng mắc, nhiều nút thắt hiện vẫn chưa giải quyết xong do cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan của các bên liên quan.

Trước sự chậm trễ của dự án này, ngày 28/2/2022, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Hoàng Hiệp đã có các buổi làm việc với UBND tỉnh Thanh Hóa để tháo gỡ vướng mắc cho Dự án tiêu úng Đông Sơn đoạn qua địa bàn TP Thanh Hóa.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Thanh Hoá, hệ thống tiêu úng Đông Sơn là dự án đa mục tiêu, có vai trò tiêu úng cho khoảng 13.356 ha của các huyện như: Thiệu Hóa, Đông Sơn, Quảng Xương và TP. Thanh Hóa (trong đó đất nông nghiệp 5.558 ha; đất đô thị 7.798 ha).

Dự án có nhiều hạng mục chính như: Nạo vét và gia cố 41,43 km hệ thống sông Quảng Châu, sông Thọ Hạc, sông Bến Ngự và sông Kênh Vinh; đầu tư 9 cầu qua sông Thọ Hạc và sông nhà Lê; sửa chữa, thay thế, cải tạo, nâng cấp cống Quảng Châu (TP Sầm Sơn), nhà quản lý cống Quảng Châu...

Ngoài ra, hệ thống tiêu úng Đông Sơn còn góp phần hoàn thiện mạng lưới tiêu thoát lũ, phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân, cải thiện môi trường khu vực TP. Thanh Hóa và các huyện lân cận, các hạng mục dự án còn hướng đến mục tiêu cải tạo và hiện đại hóa hạ tầng đô thị cho TP.Thanh Hóa.

Riêng tại TP. Thanh Hóa, việc phân bổ vốn một số gói thầu còn sai mục đích nên khó giải quyết. Nhiều công trình, tiểu dự án thuộc dự án tổng thể trên địa bàn TP.Thanh Hóa hiện còn dở dang, gây nhiều hệ lụy.

Tại buổi làm việc, đại diện UBND TP. Thanh Hóa kiến nghị Bộ NNPTNT cùng UBND tỉnh Thanh Hóa cho chủ trương tách 4 dự án tái định cư ra khỏi dự án lớn về cho tỉnh quản lý và giải quyết, đồng thời hỗ trợ TP. Thanh Hóa phần vốn trái phiếu Chính phủ đã đầu tư cho 4 dự án nói trên là hơn 58,5 tỷ đồng; đề nghị Bộ xem xét bổ sung vốn để điều chỉnh một số gói thầu còn dở dang…

Thứ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Hoàng Hiệp khẳng định: Đây là dự án lớn, đa mục tiêu, được triển khai trong thời gian dài. 

Vướng mắc lớn nhất và tồn tại đến nay là công tác khảo sát giải phóng mặt bằng không sát nên khi triển khai bị đội vốn quá nhiều. 

Tuy dự án có nhiều hạng mục đã hoàn thành, nhưng có 2 gói thầu số 17 và 21 quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của dự án lại dở dang, không hoàn thành mục tiêu chỉnh trang đô thị cho TP. Thanh Hóa dẫn đến toàn dự án vẫn còn trậm tiến độ.

Không thống nhất kinh phí đầu tư 4 dự án tái định cư vào Dự án tiêu úng Đông Sơn.

Trước thực trạng nêu trên, UBND TP Thanh Hóa đã có đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa cập nhật toàn bộ kinh phí đầu tư 04 khu tái định cư: Quảng Thắng (MBQH 1862), Nam Ngạn (MBQH 1474), Nam Ngạn (MBQH 5186), Quảng Thành (MBQH 1820), với tổng kinh phí là 386.388,748 triệu đồng vào tổng mức đầu tư của dự án Hệ thống tiêu úng Đông Sơn.

Với yêu cầu trên ngày 6/10/2022 UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản Số 14861/UBND-NN về việc thực hiện dự án Hệ thống tiêu úng Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Theo văn bản này cho biết, UBND tỉnh Thanh Hóa không thống nhất việc UBND thành phố Thanh Hóa đề nghị cập nhật toàn bộ kinh phí đầu tư 04 khu tái định cư: Quảng Thắng (MBQH 1862), Nam Ngạn (MBQH 1474), Nam Ngạn (MBQH 5186), Quảng Thành (MBQH 1820), với tổng kinh phí là 386.388,748 triệu đồng vào tổng mức đầu tư của dự án Hệ thống tiêu úng Đông Sơn.

Giao UBND TP Thanh Hóa báo cáo cụ thể tình hình sử dụng đất của từng khu tái định cư (số lô bố trí cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án Hệ thống tiêu úng Đông Sơn, số lô bố trí cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án khác, số lô đấu giá quyền sử dụng đất); tính toán, xác định kinh phí tái định cư phần bố trí cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án Hệ thống tiêu úng Đông Sơn; tách riêng phần kinh phí còn lại và đề xuất giải pháp xử lý; báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 30/10/2022.

Không thống nhất việc UBND TP. Thanh Hóa đề nghị được sử dụng kinh phí từ nguồn thu tiền sử dụng đất của các khu tái định cư: Nam Ngạn (MBQH 5186), Quảng Thành (MBQH 1820), phần trích nộp về Ngân sách tỉnh để tiếp tục thực hiện các gói thầu số 17 và 21.

Giao UBND thành phố Thanh Hóa tổng hợp khối lượng còn lại của 02 gói thầu trên để thực hiện trong phạm vi dự án “chỉnh trang, cải tạo các tuyến sông, kênh chính trên địa bàn thành phố Thanh Hóa (phần khối lượng dự án Tiêu úng Đông Sơn không thực hiện)” theo Nghị quyết số 303/2022/NQ-HĐND ngày 13/7/2022 của Hội đồng nhân dân tỉnh về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Thanh Hóa.

Yêu cầu UBND TP Thanh Hóa khẩn trương thực hiện việc thu hồi vốn dư ứng của dự án đảm bảo không để thất thoát vốn theo đúng ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp tại Thông báo số 1233/TB-BNN-VP ngày 04/3/2022.

Về việc quyết toán phần vốn trái phiếu Chính phủ đã chi (76.273 triệu đồng) để thực hiện các gói thầu số 17 và 21 nhưng chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng: Giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan, căn cứ các quy định hiện hành của pháp luật và tình hình thực tế; có ý kiến tham mưu đề xuất, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 20/10/2022.

Như vậy đến nay sau 15 năm triển khai dự án được xem là “tầm cỡ” của TP Thanh Hóa nhưng dự án vẫn còn dở dang đang còn nhiều “nút thắt” chưa thể mở được và chưa biết khi nào dự án này mới có thể hoàn thành và tiêu úng cho khoảng 13.356 ha của các huyện Đông Sơn, Thiệu Hóa, Quảng Xương và TP Thanh Hóa như mục đích của dự án này đã vẽ ra.

Duy Duẩn