Những cơ hội và thách thức của doanh nghiệp Việt trong năm 2025

Theo báo cáo của Vietnam Report, triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2025 được đánh giá tích cực với dự báo tăng trưởng GDP dao động từ 6,5% đến 8% nhờ sản xuất, thương mại và dòng vốn FDI khả quan. Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Ngân hàng Thế giới (WB) cùng dự báo mức 6,6%, Ngân hàng Standard Chartered dự báo mức 6,7%.

Quốc hội giao cho Chính phủ mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức 6,5-7%, phấn đấu 7-7,5%. Trong khi đó, Chính phủ đặt mục tiêu hướng tới mức tăng trưởng trên 8% và kỳ vọng đạt mức tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới, tập trung vào chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, thúc đẩy đầu tư công và kiểm soát lạm phát dưới 4,5%.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn phải đối mặt với các rủi ro từ sự bất ổn của kinh tế toàn cầu cũng như sức ép cạnh tranh ngày càng lớn. Vì vậy, doanh nghiệp cần có chiến lược linh hoạt, tận dụng cơ hội từ chuyển dịch chuỗi cung ứng và tiêu dùng nội địa để duy trì tăng trưởng bền vững trong năm 2025.

Những thách thức doanh nghiệp Việt phải đối mặt trong năm 2025

Nguy cơ căng thẳng thương mại

Chính sách thuế quan dưới thời tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sẽ “nắn” lại dòng chảy thương mại thế giới, tăng giá trị đồng USD, gây áp lực lên tỷ giá, cũng như kéo theo nguy cơ về các hành động trả đũa từ các quốc gia khác dẫn đến rủi ro thương chiến trên toàn cầu.

Diễn biến phức tạp trong quan hệ thương mại giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ - Trung, có thể làm gia tăng các biện pháp bảo hộ và rào cản thuế quan, ảnh hưởng đến dòng chảy hàng hóa, chuỗi cung ứng và gây áp lực lên khả năng tiếp cận thị trường xuất khẩu của Việt Nam. 

Đồng thời, nguy cơ gián đoạn thương mại còn đến từ các quy định ngày càng khắt khe liên quan đến tiêu chuẩn xuất xứ, môi trường và lao động, buộc doanh nghiệp phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng để đảm bảo tính bền vững.

Chính sách tiền tệ toàn cầu

Sau ba lần giảm lãi suất trong năm 2024, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) dự kiến chỉ cắt giảm thêm 0,5 điểm phần trăm trong năm 2025. 

Việc Mỹ áp thuế cao với hàng Trung Quốc và nhiều nước khác có thể làm gián đoạn thương mại, đẩy lạm phát tăng và có thể làm chậm tốc độ hạ lãi suất của Fed. Trong trường hợp đó, đồng đô la Mỹ sẽ mạnh lên, tác động đến tỷ giá, ảnh hưởng đến dòng vốn, chi phí nợ toàn cầu, gây áp lực lên nhiều nền kinh tế.

Biến động địa chính trị

Biến động địa chính trị toàn cầu tiếp tục là một biến số quan trọng, tác động đến tâm lý thị trường, dòng vốn đầu tư và chi phí vận hành doanh nghiệp.

Những rủi ro từ đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ khiến các doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao, phải xây dựng các phương án dự phòng để đảm bảo hoạt động kinh doanh không bị gián đoạn, đồng thời cần chủ động nắm bắt cơ hội từ sự dịch chuyển theo cả phương, chiều và quy mô của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tăng trưởng GDP toàn cầu

GDP toàn cầu tăng trưởng vừa phải sẽ tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức. Kinh tế thế giới sẽ phục hồi nhưng không quá mạnh. Điều này có nghĩa là nhu cầu tiêu dùng và đầu tư quốc tế sẽ tăng nhưng không đột biến. Các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ cần định vị lại thị trường, tập trung hơn vào các khu vực có sức mua bền vững và đẩy mạnh chiến lược đa dạng hóa sản phẩm.

Mặt khác, tăng trưởng toàn cầu ổn định sẽ giúp dòng vốn FDI tiếp tục chảy vào Việt Nam, đặc biệt là trong các ngành công nghệ, sản xuất xanh và chuỗi cung ứng bền vững, mang lại cơ hội phát triển dài hạn cho doanh nghiệp trong nước.

Cơ hội của doanh nghiệp Việt trong năm 2025

Năm 2025 đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam. Đây là cột mốc quan trọng khi Việt Nam bước vào năm cuối cùng thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025.

Năm 2025 được kỳ vọng sẽ chứng kiến sự thẩm thấu mạnh mẽ của các chính sách cải cách đã được triển khai, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp tục xây dựng nền tảng cho các mục tiêu chiến lược dài hạn. Doanh nghiệp cũng nhận diện chuyển đổi số, cải cách hành chính, phát triển hạ tầng, lãi suất thấp và đặc biệt là môi trường pháp lý cải thiện là nền tảng hỗ trợ vững chắc cho đà tăng trưởng năm 2025.

2025: Năm thẩm thấu chính sách

Năm ngoái, Quốc hội đã ban hành 31 Luật và 42 Nghị quyết quan trọng tại kỳ họp thứ 7 và kỳ họp thứ 8 trong năm 2024, “chốt” hàng loạt quy định quan trọng cấp thiết liên quan đến các thị trường trọng điểm, với đa số các luật có hiệu lực trong năm 2025 và thậm chí một số luật có hiệu lực sớm từ giữa năm 2024. Chính phủ cũng tích cực ban hành các Nghị định và văn bản hướng dẫn thực thi.

Do đó, 2025 là thời điểm cảm nhận rõ rệt hơn tác động của các chính sách mới được triển khai đồng bộ và lan tỏa vào từng khía cạnh của hoạt động kinh tế. Sự quyết tâm đồng hành cùng doanh nghiệp, tạo ra một sân chơi công bằng và minh bạch của Chính phủ là động lực dẫn đến sự chuyển biến toàn diện trong các lĩnh vực. Môi trường kinh doanh mới với hành lang pháp lý rõ ràng giảm rủi ro cho doanh nghiệp và là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp định hướng cho giai đoạn tăng trưởng tiếp theo.

Tinh gọn bộ máy, cải cách đồng bộ và số hóa thủ tục hành chính tạo cơ chế thông thoáng cho doanh nghiệp

Nỗ lực tinh gọn bộ máy, cải cách đồng bộ và số hóa thủ tục hành chính của Chính phủ không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp.

Việc sáp nhập các Bộ, ngành có chức năng tương đồng, giảm tầng nấc trung gian hành chính sẽ tăng hiệu quả quản lý cũng như đổi mới toàn diện việc giải quyết thủ tục hành chính. Việc cắt giảm thủ tục rườm rà, đơn giản hóa quy trình cấp phép và ứng dụng công nghệ vào quản lý hành chính giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng thực hiện cải cách, tinh gọn bộ máy đồng bộ với chuyển đổi số, sử dụng nền tảng công nghệ để tự động hóa quy trình hành chính.

Kết cấu hạ tầng được thúc đẩy mạnh mẽ

Năm 2025 là năm cuối của kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025, do đó, được kỳ vọng chứng kiến đầu tư công chạy nước rút về đích, kết cấu hạ tầng được có bước đột phá với nhiều dự án mang ý nghĩa liên kết vùng và tạo hiệu ứng lan tỏa được đưa vào khai thác, nhất là hạ tầng giao thông, điện lực, mở ra cơ hội lớn cho sự tăng trưởng của doanh nghiệp tại Việt Nam.

Các dự án tiêu biểu như cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025, dự kiến hoàn thành 3.000km cao tốc vào cuối năm nay, không chỉ rút ngắn thời gian vận chuyển mà còn kết nối các vùng kinh tế trọng điểm từ Hà Nội đến TP.HCM. Tổng vốn đầu tư hạ tầng giao thông năm 2025 ước tính đạt hơn 300 nghìn tỷ đồng, tập trung vào các dự án liên kết vùng như đường ven biển phía Nam và các tuyến kết nối Tây Nguyên - Đông Nam Bộ.

Mặt bằng lãi suất cho vay ở mức thấp

Theo Công điện số 19/CĐ-TTg về việc tăng cường thực hiện các giải pháp giảm lãi suất ban hành ngày 24/2/2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thực hiện quyết liệt, hiệu quả hơn nữa các giải pháp để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, hỗ trợ đồng hành cùng doanh nghiệp. Mặt bằng lãi suất thấp duy trì trong năm 2025 giúp giảm chi phí vốn, cho phép doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn để mở rộng sản xuất, đầu tư công nghệ và cải thiện năng lực cạnh tranh.

Xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ và toàn diện với sự thúc đẩy của Nghị quyết 57-NQ/TW

Trong năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia, triển khai Luật Dữ liệu và sàn giao dịch dữ liệu. Đặc biệt, Nghị quyết 57-NQ/TW, ban hành ngày 22/12/2024 không chỉ đưa ra chủ trương mà còn đề ra các giải pháp cụ thể nhằm xóa bỏ rào cản, thúc đẩy đột phá và hiện thực hóa các mục tiêu chuyển đổi số toàn diện.

Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW với 7 nhóm nhiệm vụ, 140 nhiệm vụ cụ thể, nhằm hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030, trong đó doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng công nghệ như AI, phân tích dữ liệu, và nền tảng số hóa. Một số nhiệm vụ trọng tâm như ưu tiên nguồn lực quốc gia, tăng đầu tư cho khoa học - công nghệ lên mức tối thiểu 2% GDP vào năm 2030, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong mọi lĩnh vực, từ quản lý nhà nước đến sản xuất kinh doanh…

Đối với doanh nghiệp, đây là cơ hội để cải thiện hiệu quả hoạt động, phát triển sản phẩm mới, và tiếp cận khách hàng qua các kênh số, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế số dự kiến chiếm tỷ trọng lớn hơn trong GDP. Các chính sách “mở đường” cho doanh nghiệp tiếp cận và làm chủ công nghệ số sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho doanh nghiệp tự tin chuyển đổi, sáng tạo các sản phẩm, dịch vụ mới, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế.

Tú Anh