Những bất thường tại Trạm Bot km13+250 Thái Bình: Làm đường một nơi - thu phí một nẻo! (Kỳ 2)

Kỳ I: Những bất thường tại Trạm BOT km13+250 Thái Bình: Nhà nước "trồng cây" - Doanh nghiệp "hái quả"?

UBND tỉnh Thái Bình "làm ngơ" với Thông tư của Bộ Tài chính!

Tại văn bản số 2743/BGTVT-TC ngày 9-3-2015 của Bộ GTVT; và văn bản số 4896/BTC-HCSN ngày 15-4-2015 của Bộ Tài chính thì cả hai Bộ đều nhắc đến việc UBND tỉnh Thái Bình quyết định vị trí đặt trạm BOT phải phải căn cứ cho phù hợp với Thông tư 159/TT-BTC. Mặc dù vậy, UBND tỉnh Thái Bình đã sử dụng thẩm quyền của mình cho phép Tasco Nam Thái đặt trạm thu phí BOT sai quy định tại Thông tư 159/TT-BTC.

Tại khoản 1 Điều 2 của Thông tư 159/TT-BTC nêu rõ về điều kiện thực hiện thu phí đối với loại đường bộ được tổ chức thực hiện thu phí là phải  hoàn thành việc xây dựng, nâng cấp công trình đường bộ theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Như vậy, ở đây rõ ràng là UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt Dự án cải tạo, nâng cấp QL37B (có một đoạn QL39B mới), và xin chính phủ cho phép chuyển đổi từ đường BT thành đường BOT kết hợp BT đối với đường này, nhưng cho nhà đầu tư đặt trạm BOT tại ĐT458 (QL39B cũ). Cụ thể là ngày 10-7-2015, UBND tỉnh Thái Bình đã có văn bản số 2303/UBND-CTXDGT, chấp nhận vị trí xây dựng trạm BOT cho Tasco Nam Thái tại km13+250 trên ĐT458.

Khi trạm thu phí km13+250 trên ĐT458 hoạt động thu phí thì tất cả những phương tiện (thuộc đối tượng chịu phí quy định tại Thông tư 159/TT-BTC, trừ một số phương tiện thuộc đối tượng ưu tiên tại văn bản số 2267/UBND-CTXDGT ngày 28-6-2016 của UBND tỉnh Thái Bình) từ huyện Tiền Hải đến thị trấn Thanh Nê (huyện Kiến Xương) muốn đi TP Thái Bình, mặc dù không sử dụng dịch vụ đường bộ trên tuyến đường BOT (QL39B mới) nhưng đều phải nộp phí BOT tại trạm thu phí này.

Vi phạm Thông tư, Chủ tịch UBND tỉnh vẫn cho là đúng?

Từ khi đi vào hoạt động, khu vực xung quanh trạm thu phí km13+250 đường 39B trở nên hỗn loạn. Nhiều tài xế và chủ phương tiện tập trung bao vây phản đối và yêu cầu dỡ bỏ trạm thu phí bất hợp lý này; đường làng ngõ xóm bị biến thành đường tránh cho những tài xế thông thuộc đường để né trạm thu phí; nguy cơ mất an toàn giao thông và an ninh trật tự tại khu dân cư làm cuộc sống của người dân quanh trạm thu phí bị xáo trộn; nhiều cuộc họp không đáng có phải diễn ra để các cấp chính quyền giải quyết những kiến nghị của người dân, nhất là các chủ phương tiện…

Trước hàng loạt những biến cố đó, sáng ngày 12-1-2017, UBND tỉnh họp nghe và cho ý kiến về tình hình thực hiện thu phí tại trạm thu phí km13+250 đường 39B để hoàn vốn cho Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn tuyến tránh thị trấn Thanh Nê (Kiến Xương) và đoạn từ đường vào Trung tâm Điện lực Thái Bình đến cầu Diêm Điền (Thái Thụy).

Ông Nguyễn Hồng Diên - Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình chủ trì cuộc họp. Sau khi lắng nghe các ý kiến trình bày của các bên liên quan, ông Diên đã có kết luận chính thức cuối cùng tại cuộc họp, cho rằng việc xây dựng trạm thu phí Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B là đúng với quy định của pháp luật?

Trên thực tế thì cách trạm thu phí km13+250 trên ĐT458 khoảng 50 mét là một trạm thu phí nằm trên nhánh đường tránh thị trấn Thanh Nê, thì đó mới là vị trí đúng để nhà đầu tư đặt trạm thu phí. Cũng bởi không dám thừa nhận việc việc trạm thu phí km13+250 trên đương (ĐT458) nên tại cuộc họp ngày 12-1-2017, UBND tỉnh đồng ý với đề xuất của Tasco Nam Thái là miễn phí cho xe buýt nội tỉnh và tất cả các phương tiện của người dân tại hai huyện Kiến Xương, Tiền Hải và một số xã nằm trong vùng Dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình (huyện Thái Thụy).

Theo phân tích của Luật sư Lâm Văn Quang, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội: "Theo Thông tư 159/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính thì trạm thu phí của Tasco Nam Thái chỉ được đặt trên trục đường tránh thị trấn Thanh Nê và đoạn đường từ lối vào Điện lực Thái Bình đến thị trấn Diêm Điền, để thu phí các đối tượng phải chịu phí khi qua những đoạn đường này.

Như vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình cần xem lại quy định tại Thông tư 159/2013/TT-BTC, và nên khẳng định việc xây dựng trạm thu phí Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B là cần thiết, nhưng về vị trí km13+250 trên đường 39B (ĐT458) như hiện nay là chưa đúng với quy định của pháp luật"!

Vì sao có sự phân biệt đối xử trong tham gia giao thông?

Trên tinh thần nội dung cuộc họp ngày 12-1-2017, UBND tỉnh Thái Bình đã ký ban hành Quyết định số 326/QĐ-UBND, về việc ban hành quy định mức giá tối đa sử dụng dịch vụ đường bộ để hoàn vốn Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B theo hình thức BOT.

Tại công văn này, UBND tỉnh Thái Bình có hướng dẫn Tasco Nam Thái về các đối tượng được miễn giá dịch vụ đường bộ đối với tất cả các phương tiện vận tải của các hộ dân đăng ký phương tiện tại tỉnh Thái Bình có hộ khẩu thường trú trên địa bàn huyện Kiến Xương, Tiền Hải; các phương tiện của DN vận tải có đăng ký phương tiện và đăng ký kinh doanh trên địa bàn huyện Kiến Xương,Tiền Hải…

Với Quyết định 326/QĐ/UBND của UBND tỉnh Thái Bình, Luật sư Lâm Văn Quang, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, Quyết định trên có rất nhiều điểm bất hợp lý mà UBND tỉnh Thái Bình cần cân nhắc để được dư luận đồng lòng, cũng như tuân thủ các quy định. Luật sư Lâm Văn Quang phân tích những bất hợp lý đó như sau:

Thứ nhất: Đường 39B đồng thời là ĐT458, thuộc quyền quản lý của tỉnh Thái Bình. Đây là tuyến đường đi qua địa bàn huyện Kiến Xương và Tiền Hải nhưng được đầu tư xây dựng bằng vốn Ngân sách chứ không phải được xây dựng bằng tiền của riêng người dân huyện Tiền Hải và huyện Kiến Xương. UBND tỉnh Thái Bình cần công bằng trong việc cho phép người và phương tiện tham gia giao thông được lưu thông trên ĐT458, không thể cứ người dân nơi khác đến đây tham gia giao thông là phải mất phí mới được tham gia giao thông được.

Thứ hai: Người dân huyện Tiền Hải hay huyện Kiến Xương khi đã được miễn phí dịch vụ sử dụng đường bộ qua trạm thu phí km13+250 đường 39B, thì khi họ điều khiển phương tiện cá nhân tham gia giao thông, dù là xe sở hữu chính chủ hay họ đi mượn, đi thuê xe tự lái, xe đi mua về chưa làm thủ tục sang tên chính chủ… cũng phải đều được ưu tiên như nhau. Như vậy, để ưu tiên cho người dân của huyện Kiến Xương và huyện Tiền Hải được miễn phí sử dụng dịch vụ đường bộ qua trạm thu phí này thì chỉ cần họ chứng minh được mình là người có hộ khẩu thường trú tại hai huyện nói trên thông qua giấy tờ tùy thân có giá trị (CMND; GPLX…) khi qua trạm thu phí, chứ tại sao phải đi đăng ký mới được ưu tiên?!

Thứ ba: Trạm thu phí km13+250 đường 39B (ĐT458) mà HĐND, UBND tỉnh Thái Bình chấp thuận cho Tasco Nam Thái đặt tại vị trí hiện tại là vi phạm vào Thông tư 159/2013/TT-BTC ngày 14-11-2013 của Bộ Tài chính (có hiệu lực đến hết ngày 31-12-2016). UBND tỉnh Thái Bình cần yêu cầu Tasco Nam Thái dỡ bỏ trạm thu phí vô lý này để người và phương tiện tham giao giao thông không phải chịu phí oan uổng bởi sự sai phạm của UBND tỉnh Thái Bình.

Theo Thông tư 159/2013/TT-BTC, để hoàn vốn cho Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn tuyến tránh thị trấn Thanh Nê (Kiến Xương) và đoạn từ đường vào Trung tâm Điện lực Thái Bình đến cầu Diêm Điền (Thái Thụy), thì UBND tỉnh Thái Bình chỉ được phép chấp thuận cho Tasco Nam Thái xây dựng trạm thu phí và thu phí những phương tiện thuộc đối tượng phải chịu phí trên 2 đoạn đường này, chứ không thể biến đường 39B (ĐT458) là đường làm bằng vốn Ngân sách thành đường BOT để cho DN "hái quả" được.

Như vậy, rõ ràng việc UBND tỉnh Thái Bình hướng dẫn cho Tasco Nam Thái miễn phí sử dụng dịch vụ đường bộ cho một số phương tiện của người dân huyện Kiến Xương,Tiền Hải và để trạm thu phí km13+250 đường 39B (ĐT458) tồn tại vẫn chỉ là cách tận thu tối đa, bất chấp các quy định của pháp luật cũng như sự bất bình của nhân dân.

Thương hiệu & Pháp luật sẽ tiếp tục thông tin 

Tiến Đạt

Tiến Đạt