Kinh tế Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số

Tại Diễn đàn, các đại biểu đã tập trung thảo luận 3 nhóm vấn đề chính: Phân tích, đánh giá khách quan, toàn diện về các kết quả đạt được, hạn chế, tồn tại và nguyên nhân trong điều hành kinh tế vĩ mô năm 2025; nhận diện, làm rõ bối cảnh quốc tế và trong nước, phân tích, đánh giá những cơ hội, thách thức cho phát triển kinh tế năm 2026 và giai đoạn 2026-2030; đề xuất các giải pháp chiến lược thúc đẩy tăng trưởng 2 con số, chuyển đổi xanh gắn với chuyển đổi số mạnh mẽ trong giai đoạn 2026-2030 và các định hướng, giải pháp điều hành cụ thể trong năm 2026.

Tại Diễn đàn, Thủ tướng cho biết, Việt Nam xác định rõ "chuyển đổi kép: xanh hoá và số hoá" là yêu cầu khách quan, là lựa chọn chiến lược, là ưu tiên hàng đầu; vừa là nền tảng, vừa tạo động lực thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững đất nước nói chung và nền kinh tế nói riêng.

Đảng, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm và ban hành nhiều chủ trương, cơ chế, chính sách để thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững dựa trên cơ sở nền tảng "chuyển đổi kép: xanh hoá và số hoá".

Nổi bật là, Nghị quyết Đại hội XIII xác định rõ: "Tiếp tục phát triển nhanh và bền vững đất nước"; "đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo"; "xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường".

Bộ Chính trị đã ban hành các quyết sách quan trọng trong các lĩnh vực trụ cột, chiến lược (các Nghị quyết số 57, 59, 66, 68, 70, 71, 72); đang chuẩn bị ban hành các nghị quyết về kinh tế nhà nước, FDI và văn hóa.

Đặc biệt, Nghị quyết số 57-NQ/TW nhấn mạnh: Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu; thúc đẩy chuyển đổi số, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ xanh, công nghệ phát thải thấp; kiến tạo phát triển các mô hình kinh tế mới, kinh tế số, kinh tế xanh; chuyển dịch mạnh mẽ từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo (gió, mặt trời, hydro xanh); phát triển hệ sinh thái công nghiệp năng lượng sạch...

Theo Thủ tướng, Việt Nam kiên định, nhất quán tập trung thực hiện 2 mục tiêu chiến lược 100 năm (phấn đấu đến năm 2030, trở thành một nước đang phát triển công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; năm 2045 là nước phát triển, thu nhập cao).

Để đạt được 2 mục tiêu chiến lược nêu trên, Việt Nam xác định rõ: Ổn định là pháo đài bất khả xâm phạm; phát triển nhanh, bền vững là động cơ vĩnh cửu, không có điểm dừng; giàu mạnh, ấm no, hạnh phúc của người dân là mục tiêu cao nhất; không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội, môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.

Thủ tướng chia sẻ, nông nghiệp đã giúp Việt Nam thoát đói nghèo sau cuộc chiến tranh tàn khốc; công nghiệp đã giúp Việt Nam có thu nhập trung bình cao và thời gian tới, Việt Nam xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh sẽ đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Với phương châm "Đảng lãnh đạo, Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước phát triển, nhân dân hạnh phúc", "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp", Thủ tướng nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2026 và thời gian tới.

Theo đó, thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững trên nền tảng "chuyển đổi kép: xanh hoá và số hoá", phấn đấu tăng trưởng đạt 2 con số gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; chú trọng nâng cao khả năng chống chịu, sức cạnh tranh của nền kinh tế; nâng cao năng lực phân tích, dự báo, chủ động ứng phó linh hoạt, kịp thời, hiệu quả với các biến động bên ngoài. Việt Nam kiên định mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế để tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho tăng trưởng và phát triển nhanh, bền vững.

Đẩy mạnh thực hiện đột phá chiến lược về thể chế, từ "điểm nghẽn của điểm nghẽn" trở thành lợi thế cạnh tranh quốc gia, là động lực chủ yếu của phát triển nhanh, bền vững, thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; ưu tiên các ngành mũi nhọn về khoa học công nghệ, quản trị thông minh, khoa học cơ bản và các lĩnh vực ưu tiên, mới nổi. Tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại; qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới. Trong đó tập trung triển khai quyết liệt Nghị quyết số 57-NQ/TW; đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh; chú trọng phát triển các ngành công nghiệp bán dẫn, AI, năng lượng sạch; đưa dữ liệu thành tài nguyên; khai thác không gian tăng trưởng mới qua kết nối liên vùng… Từng bước khai thác không gian vũ trụ, không gian ngầm, không gian biển.

Thúc đẩy, tạo đột phá cho các động lực tăng trưởng mới thông qua hoàn thiện cơ chế thử nghiệm để hỗ trợ phát triển kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn. Xây dựng cơ chế, chính sách phát triển doanh nghiệp công nghệ số; cơ chế khai thác không gian vũ trụ, không gian ngầm, không gian biển; phát triển công nghiệp đường sắt, công nghiệp ứng dụng năng lượng nguyên tử, lượng tử...

Xây dựng các chương trình, đề án nghiên cứu khoa học có tính đột phá đối với 11 nhóm công nghệ chiến lược; xây dựng đồng bộ cơ sở dữ liệu về đất đai, khoáng sản, đưa dữ liệu thành tài nguyên; xây dựng các cơ sở nghiên cứu và phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao như điện tử, chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…

Khai thác tốt các không gian phát triển mới thông qua các dự án hạ tầng kết nối liên vùng, phát huy vai trò các mô hình kinh tế mới, khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế trong thu hút vốn đầu tư, công nghệ...

Tiếp tục đa dạng hóa các hình thức huy động và sử dụng nguồn lực; thúc đẩy xã hội hóa, thu hút mạnh mẽ nguồn lực đầu tư ngoài nhà nước. Ưu tiên thu hút FDI vào các ngành công nghệ cao, sản xuất xanh, tuần hoàn, kết nối với đầu tư trong nước.

Tiếp tục tái cấu trúc xuất khẩu gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển mạnh từ chiếm lĩnh thị trường bằng giá rẻ sang chiến lược xuất khẩu dựa trên thương hiệu, tiêu chuẩn cao; thúc đẩy mạnh mẽ chương trình chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại; triển khai hiệu quả Chương trình vươn ra thị trường quốc tế….

Thủ tướng cho biết, lịch sử dân tộc Việt Nam đã chứng minh, truyền thống của người Việt Nam là càng áp lực lại càng nỗ lực, càng trong gian nan, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam càng tỏa sáng; để phát triển nhanh, bền vững, phát triển xanh, phát triển số, phải tiếp tục phát huy tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi", coi trọng trí tuệ, tiết kiệm thời gian, lựa chọn ưu tiên phù hợp và quyết đoán đúng lúc.

Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Với quyết tâm chính trị rất cao, nỗ lực rất lớn, hành động rất quyết liệt, Việt Nam rất mong tiếp tục nhận được sự đồng hành, ủng hộ, hỗ trợ của bạn bè, đối tác quốc tế trong thực hiện mục tiêu này, những ý kiến đóng góp, đề xuất, kiến nghị quý báu, tâm huyết, trách nhiệm; qua đó biến khát vọng và niềm tin thành hành động, thành các dự án, sản phẩm cụ thể với hiệu quả đo lường được, cân đong đo đếm được.

Tuấn Kiệt