Hương Ngải - "Rau muống tiến vua thời @"

Nhắc đến “rau muống tiến vua” là người ta nghĩ đến loài rau muống đặc sản được trồng ở làng Linh Chiểu, xã Sen Chiểu, huyện Phúc Thọ, Hà Nội xưa kia. Rau muống Sen Chiểu nức tiếng bởi khi luộc lên, loại rau này có vẫn giữ được màu xanh mướt, vị giòn ngọt, mát bùi, nước luộc rau trong vắt.

Tuy nhiên, giờ đây, một loài rau muống có vị ngon chẳng kém gì “rau muống tiến vua” ngày xưa đã được trồng thành công ở HTX Hương Ngải (xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, Hà Nội) và được người tiêu dùng ưu ái đặt cho cái tên "rau muống tiến vua thời @".

Vốn là địa phương có truyền thống trồng rau, trước nhu cầu “ăn ngon, ăn sạch, ăn đẹp” của người tiêu dùng, một số bà con nông dân, cùng sự hỗ trợ, quan tâm của chính quyền địa phương đã cùng nhau thành lập nên HTX Hương Ngải với mục đích phát triển vùng nông nghiệp sạch theo tiêu chuẩn VietGap.

Ông Nguyễn Đỗ Ban, Chủ nhiệm HTX Hương Ngải chia sẻ: “Hiện HTX phát triển nhiều loại rau như: Hoa lơ, cà rốt, khoai tây, rau cải..., nhưng chiếm diện tích canh tác nhiều hơn cả và là thế mạnh của HTX vẫn là rau muống. Chúng tôi đang nỗ lực xây dựng thương hiệu rau muống Hương Ngải trở nên nổi tiếng như rau muống tiến vua ngày xưa. Có như vậy, người dân mới có cơ hội thưởng thức và hiểu lý do tại sao một thứ rau vô cùng dân dã lại được dâng lên vua. Tuy nhiên, vốn là thứ rau dễ trồng, dễ sống, dễ ăn, giá rẻ nên rau muống được trồng đại trà khắp nơi và đâu đâu người ta cũng có thể mua được rau muống. Vì vậy, để xây dựng được thương hiệu rau muống là điều không phải dễ dàng, phải làm sao tạo nên sự khác biệt thì việc xây dựng thương hiệu mới thành công”.

Vì thực hiện trồng rau theo tiêu chuẩn VietGap nên từ khâu chọn giống đến khâu chăm sóc, thu hoạch, tiêu thụ đều phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy trình đã định. Giống rau mà HTX lựa chọn là loại rau muống cạn với đốt rau ngắn và đều, lá rau hình lá liễu nhỏ với màu trắng xanh. Trong quá trình tuyển chọn, HTX đã chọn thật kỹ, những cây nào có ngọn màu tía, đốt thân dài, không phải là lá liễu đều bị loại bỏ. Rau được trồng theo phương pháp bán cạn, tức nước vào ra theo đợt. Nếu giữ ,nước lâu trong ruộng, rau sẽ hay mắc nấm bệnh, còn nếu trồng cạn hoàn toàn năng suất cũng như chất lượng sẽ không đạt.

Quy trình trồng và chăm sóc được giám sát chặt chẽ để đảm bảo sự an toàn, chất lượng theo tiêu chuẩn. Rau muống Hương Ngải được bón bằng phân phân bón vi sinh và để xử lý, tiêu diệt sâu bệnh, xã viên phải dùng bẫy bả sinh học. Khi thu hoạch, xã viên tỉ mỉ hái từng ngọn rau bằng tay chứ không dùng liềm cắt. Rau mùa nóng có thời gian sinh trưởng 15 - 17 ngày/lứa, mùa rét lên tới 40 ngày/lứa. Trong khi rau muống trồng tại những nơi khác khi vào mùa rét sẽ xảy ra tình trạng cháy lá, ăn có vị chát nhưng rau trồng tại Hương Ngải vẫn luôn bảo đảm độ ngon, ngọt và giòn.

Trong quá trình sản xuất, HTX thường xuyên lấy mẫu rau để kiểm tra dư lượng nitrat và thuốc bảo vệ thực vật nhằm bảo đảm yếu tố sạch của rau. Trước khi đưa ra thị trường, rau phải được sơ chế, bảo đảm yếu tố đẹp. Hiện nay, rau muống Hương Ngải đã có mặt ở nhiều siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch và bếp ăn tập thể, giá dao động từ 80000 - 12.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, điều ông Nguyễn Đỗ Ban trăn trở là, dù rau muống Hương Ngải đã được người tiêu dùng biết đến và đánh giá cao về chất lượng, tuy nhiên việc mở rộng thị trường rộng hơn nữa đang là bài toán đối với HTX Hương Ngải bởi với người tiêu dùng, đây vẫn là loại rau bình dân nên giá thành bán ra chưa phản ánh đúng với giá trị của sản phẩm cũng như công sức lao động của xã viên. Ngoài ra, chi phí cho công tác xúc tiến thương mại, nắm bắt thị trường, quảng bá, xây dựng thương hiệu, tăng giá trị hàng hóa.... vẫn là rào cản lớn đối với HTX Hương Ngải.

Được biết, để giúp sản phẩm rau muống Hương Ngải ngày càng được đông đảo người tiêu dùng biết đến và đón nhận, hiện nay Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp Hà Nội đã tiến hành triển khai một số hoạt động hỗ trợ HTX trong việc xúc tiến thương mại như tập huấn tăng cường kỹ năng liên kết nhóm và khả năng nắm bắt thị trường cho các hộ sản xuất; hội thảo tăng cường kỹ năng nhận diện sản phẩm và chuỗi giá trị cho người tiêu dùng; tiến hành kết nối các doanh nghiệp phân phối, liên kết tiêu thụ sản phẩm, đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá trên các kênh thông tin đại chúng…

Minh Khuê