Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Mường Tấc và điểm sáng giúp nông dân Phù Yên giảm nghèo bền vững

Vượt khó vươn lên từ vùng đất thuần nông

Hợp tác xã được thành lập ngày 30/11/2016, trong bối cảnh kinh tế địa phương còn nhiều khó khăn, sản xuất nông nghiệp chủ yếu nhỏ lẻ, manh mún. Những năm đầu hoạt động, HTX chỉ có 8 thành viên, cơ sở vật chất hầu như chưa có, lại liên tiếp hứng chịu tác động của thiên tai. Giai đoạn 2017–2018, hai đợt lũ lớn cuốn trôi tài sản và toàn bộ diện tích hoa màu; đến năm 2021, dịch Covid-19 khiến chuỗi cung ứng bị đứt gãy; năm 2024, mưa bão, gió lốc tiếp tục gây thiệt hại nặng cho các công trình nhà màng, nhà lưới.

Trong bối cảnh đó, việc duy trì sản xuất đã khó, nói gì đến mở rộng quy mô hay đầu tư công nghệ. Tuy nhiên, với sự đồng lòng của 14 thành viên chính thức và 40 hộ liên kết, cùng sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền xã Phù Yên và sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh, Mường Tấc từng bước vượt qua thách thức, xây dựng nền tảng sản xuất ổn định và tạo dựng được thương hiệu nông sản sạch tại địa phương.

Hoạt động đa ngành, tạo sinh kế bền vững cho nông dân

Ngay từ những ngày đầu, HTX xác định mục tiêu cốt lõi là sản xuất nông sản an toàn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Các lĩnh vực hoạt động được triển khai đồng bộ, bao gồm: trồng cây lương thực, rau màu, cây ăn quả; nhân giống; thu mua, sơ chế nông sản; chế biến, bảo quản rau củ quả; cung ứng dịch vụ trồng trọt và kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, cây giống, hoa – cây cảnh…

Thị trường tiêu thụ được mở rộng từ nội tỉnh Sơn La đến Hà Nội và nhiều tỉnh lân cận, từng bước tạo dựng chuỗi cung ứng ổn định cho các sản phẩm của HTX.

Từ quy mô ban đầu chỉ 3 ha, đến nay diện tích sản xuất trực tiếp của HTX đã tăng lên 10 ha, cùng hơn 40 ha liên kết tại các xã Huy Hạ, Huy Tường, Huy Tân, Mường Do, Mường Thải, Kim Bon. Các nhóm sản phẩm đa dạng, từ rau củ thông thường như su hào, bắp cải, bí đỏ, cà chua… đến cây ăn quả và nhiều giống mới có giá trị kinh tế cao như nho sữa Hàn Quốc, táo ngọt, chanh tứ quý, na, hồng xiêm.

Tạo đột phá từ nông nghiệp công nghệ cao

Một trong những dấu mốc quan trọng của HTX là đầu tư hệ thống nhà màng – nhà lưới 5.200 m² từ năm 2022, chuyển đổi từ trồng rau truyền thống sang sản xuất cây ăn quả ngắn ngày theo quy trình VietGAP hướng hữu cơ. Việc áp dụng đồng bộ hệ thống tưới phun mưa tiết kiệm nước của Israel, hệ thống chiếu sáng – làm mát tự động và kỹ thuật canh tác tiên tiến giúp giảm thiểu tác động của thời tiết, tăng năng suất và chất lượng.

Nhiều sản phẩm trồng trong nhà màng cho hiệu quả vượt trội: Dưa Hoàng Kim đạt 10 tấn/năm; Dưa lưới ruột xanh Ichiba 2 tấn; Dưa lê siêu ngọt 5 tấn; Dưa Baby 75 tấn.

Doanh thu từ nhóm cây trồng công nghệ cao giai đoạn 2022–2024 đạt hơn 2,6 tỷ đồng, cao gấp nhiều lần so với phương thức canh tác truyền thống.

Bên cạnh đó, sản phẩm rau củ quả của HTX được chứng nhận VietGAP từ năm 2019, tái chứng nhận năm 2022 và được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu tập thể “Rau an toàn Sơn La” do Cục Sở hữu trí tuệ công nhận. Đây là cơ sở quan trọng giúp HTX nâng cao vị thế trên thị trường, tăng sức cạnh tranh, mở rộng đầu ra ổn định.

Gắn sản xuất với trách nhiệm cộng đồng

Không chỉ tập trung phát triển kinh tế, HTX Mường Tấc luôn chú trọng vai trò xã hội. Hằng năm, HTX đóng góp hơn 30 triệu đồng cho các quỹ xã hội như quỹ vì người nghèo, phòng chống thiên tai; hỗ trợ rau củ, lương thực cho người dân vùng lũ, vùng khó khăn. Trong giai đoạn dịch Covid-19, HTX ủng hộ 5 triệu đồng và nhiều nhu yếu phẩm cho các chốt kiểm soát dịch bệnh tại xã Phù Yên.

Về bảo vệ môi trường, HTX kiên trì áp dụng mô hình sản xuất hướng hữu cơ, giảm sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, góp phần xây dựng nền nông nghiệp an toàn, bền vững và thân thiện với môi trường.

Song song đó, HTX còn mở rộng dịch vụ cung cấp hoa – cây cảnh, chăm sóc cây xanh trên địa bàn huyện, mang lại lợi nhuận khoảng 100 triệu đồng trong năm 2024, góp phần đa dạng hóa nguồn thu.

Đời sống thành viên ngày càng được cải thiện

Nhờ mở rộng sản xuất và tổ chức quản lý hiệu quả, thu nhập bình quân của thành viên HTX đạt 120 triệu đồng/năm; lao động làm việc thường xuyên đạt mức 50–70 triệu đồng/người/năm. Đây là chỉ số quan trọng, thể hiện vai trò của HTX trong nâng cao đời sống người dân, nhất là ở khu vực nông thôn còn nhiều khó khăn.

Doanh thu qua các năm cũng duy trì ổn định năm 2022 đạt 1,44 tỷ đồng, năm 2023 đạt 1,99 tỷ đồng, năm 2024 đạt 1,48 tỷ đồng. Dù chịu nhiều tác động khách quan từ thiên tai và thị trường, HTX vẫn giữ được nhịp phát triển và từng bước nâng cao hiệu quả kinh tế.

Tổ chức bộ máy gọn nhẹ, hiệu quả – nền tảng của thành công

Hoạt động dưới sự lãnh đạo của Chi bộ và sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh, HĐQT và Ban Giám đốc HTX được kiện toàn theo hướng tinh gọn, phân công đúng người, đúng việc, phát huy năng lực từng thành viên. HTX thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo sự gắn bó, đồng thuận trong nội bộ. Công tác chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho thành viên được quan tâm thường xuyên; các phong trào thi đua lao động sản xuất được phát động rộng rãi.

Cơ sở vật chất phục vụ hoạt động chung được đầu tư ngày càng khang trang, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Khẳng định vị thế mô hình kinh tế tập thể tiêu biểu

Với những thành tích đạt được, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Mường Tấc nhiều lần được UBND tỉnh Sơn La, xã Phù Yên và các tổ chức đoàn thể tặng bằng khen, giấy khen trong phong trào thi đua phát triển kinh tế tập thể. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực không mệt mỏi của các thành viên HTX trong gần một thập kỷ qua.

HTX Dịch vụ Nông nghiệp Mường Tấc là minh chứng sống động cho sức sống của kinh tế tập thể trong thời kỳ đổi mới; là mô hình sản xuất gắn với nông nghiệp sạch, công nghệ cao, có trách nhiệm với cộng đồng và môi trường. Từ vùng đất thuần nông của xã Phù Yên, HTX đã tạo dựng được thương hiệu nông sản uy tín, góp phần tích cực vào xây dựng nông thôn mới và nâng cao đời sống người dân.

Quốc An