Giáo sư Dương Quý Sỹ: Người đưa y học Việt Nam đến gần hơn với thế giới

May mắn được trò chuyện cùng GS.TSKH.BS Dương Quý Sỹ bên thềm của phiên họp Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực (Hội đồng). Tôi như thấy được sự nhiệt huyết và cả những cống hiến, khát vọng xây dựng phát triển nền y học Việt Nam ngang tầm thời đại - khát vọng luôn song hành cùng khát vọng độc lập dân tộc.

Thầy thuốc ưu tú, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Bác sĩ (GS.TSKH.BS) Dương Quý Sỹ hiện là Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng. Thầy được biết đến là một nhà giáo, nhà khoa học bản lĩnh và trí tuệ; là thành viên của Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực, có nhiệm vụ tư vấn giúp Thủ tướng Chình phủ những vấn đề liên quan đến đổi mới giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực hay các đề án lớn hay chiến lược phát triển giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp và khoa học công nghệ….

Người Thầy giáo, Thầy thuốc Việt Nam đầu tiên chinh phục học vị Tiến sĩ khoa học chuyên ngành hô hấp tại Pháp và giáo sư Y khoa tại Mỹ

Kể về hành trình chinh phục y học trời Âu, Thầy Dương Quý Sỹ cho biết: “Năm 1991, tôi tốt nghiệp Bác sĩ Đa khoa, Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, rồi tiếp tục theo học hệ Bác sĩ Sơ bộ chuyên ngành nội khoa (1992) và được phân công về công tác tại trường y tế Lâm Đồng. Sau khi tốt nghiệp Bác sĩ chuyên khoa 1 Nội khoa (1995),  tôi tiếp tục thi đậu thủ khoa và được học bổng học cao học để quay trở lại trường cũ học tập và hoàn thành chương trình thạc sĩ y khoa (1999). Từ năm 1993 cho đến nay, tôi đã công tác 30 năm tại Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng, trong đó có 10 năm học tập và tu nghiệp tại Pháp. 

Sự nghiệp học tập ở nước ngoài bắt đầu vào năm 1996, Thầy Dương Quý Sỹ đã nỗ lực không ngừng nghỉ khi tham gia các khóa đào tạo và thi đậu thủ khoa kỳ thi kết thúc chương trình đào tạo chuyên ngành hô hấp của Hội Phổi Pháp - Việt tổ chức tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch – TP Hồ Chí Minh (giai đoạn 1993-1995). Nhờ vậy, Thầy Dương Quý Sỹ được chọn sang Pháp tu nghiệp và lấy bằng chuyên khoa hô hấp tại Trung tâm Bệnh phổi Chevilly Larue. 

Suốt những năm tháng học tập và làm việc tại Pháp, Thầy Dương Quý Sỹ luôn ước mong và thôi thúc bản thân mình phải cố gắng vượt bậc để có thể đạt được kỳ vọng mang những thành tựu y học thế giới trong lĩnh vực chuyên ngành về Việt Nam. Năm 2001, Thầy Dương Quý Sỹ theo học và thi đậu thủ khoa khóa tuyển bác sĩ nội trú sang Pháp làm việc tại Khoa bệnh Hô hấp, Bệnh viện Haut-Lévêque. Trong thời gian là bác sĩ nộ trú tại Bordeaux và Paris (2005-2006), Thầy Dương Quý Sỹ còn lấy tiếp bằng sau đại học và thạc sĩ khoa học về bệnh hô hấp và các kỹ thuật thăm dò chức năng hô hấp và giấc ngủ của Đại học Victor Segalen Bordeaux, Đại học Paris VI và Paris XII - Pháp. 

Trong giai đoạn 2007-2012, ngoài việc làm bác sĩ chuyên khoa phổi và thăm dò chức năng hô hấp của Bệnh viện Cochin (Đại học Paris Descartes – Viện Sorbonne), Thầy Dương Quý Sỹ cũng đã làm giảng viên kiêm nhiệm của  Đại học Y khoa Paris Descartes và các trường đại học y khoa, các bệnh viện uy tín của nước Pháp. 

Đến năm 2009, Thầy Dương Quý Sỹ đã bảo vệ xuất sắc luận án Tiến sĩ khoa học tại đại học Paris Descartes và Paris Est, trở thành bác sĩ đầu tiên của Việt Nam tốt nghiệp tiến sĩ khoa học tại Pháp trong lĩnh vực bệnh học hô hấp và tiếp tục công tác tại Khoa Hô hấp – Thăm dò chức năng Bệnh viện Cochin – Paris cho đến khi quay trở vền lại công tác tại trường y tế Lâm Đồng vào năm 2013, kết thúc quá trình chinh phục y học trời Âu, quay trở về cống hiến cho nền y học nước nhà theo nguyện vọng cá nhân và theo lời mời của lãnh đạo địa phương. Ngày 20/11/2013, Thầy Dương Quý Sỹ cũng đã được phong hàm Phó giáo sư tại Việt Nam và nhận quyết định của Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Trong thời gian làm việc và học tập – nghiên cứu tại Pháp, Thầy Dương Quý Sỹ đã luôn tự hào là người Việt Nam đầu tiên được hướng dẫn làm tiến sĩ khoa học bởi GS.TS. Đinh Xuân Anh Tuấn – chuyên gia hàng đầu của Pháp và thế giới trong lĩnh vực sinh lý hô hấp, thăm dò chức năng hô hấp và oxít nitriít (NO) - Trưởng khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Cochin. Đặc biệt, GS.TS. Đinh Xuân Anh Tuấn là người có may mắn được trực tiếp học tập và làm việc với học trò của GS. André Fédéric Cournand – người được vinh danh và nhận giải thưởng Nobel Y học vào năm 1956.

Với những thành tựu xuất sắc trong y học lâm sàng, nghiên cứu khoa học, giáo dục & đào tạo và có vai trò là tổng biên tập, thành viên ban biên tập của những tạp chí quốc tế uy tín, Thầy Dương Quý Sỹ cũng đã được Đại học Y khoa Penn State phong hàm là giáo sư y khoa vào năm 2016 và bổ nhiệm lại mỗi 5 năm.

Người thầy giáo – thầy thuốc với đam mê đổi mới công tác giáo dục nghề nghiệp, xây dựng mô hình trường học tiêu biểu và hội nhập quốc tế

Trở về nước với vai trò hiệu trưởng Trường Cao đẳng y tế (CĐYT) Lâm Đồng vào năm 2013 và vẫn tham gia kiêm nhiệm công tác giảng dạy tại Đại học Y khoa Paris Descartes và làm việc tại Khoa thăm dò chức năng Bệnh viện Cochin – Paris, từ chối ở lại Paris làm việc toàn thời gian với chế độ lương ưu đãi và môi trường làm việc tiên tiến của Pháp, Thầy Dương Quý Sỹ đã tập trung tâm huyết của mình đóng góp cho việc phát triển giáo dục nghề nghiệp, phát triển Trường CĐYT Lâm Đồng thành thường học thông minh, trường học tiêu biểu;  Thầy Dương Quý Sỹ cùng với các cán bộ viên chức (CBVC) nhà trường bắt tay vào việc thổi luồng gió mới vào công tác đào tạo giáo dục nghề nghiệp y tế, vận dụng tiến bộ khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới đào tạo theo chuẩn năng lực chuyên ngành điều dưỡng (HPET) và dược, thành lập trung tâm nghiên cứu y sinh học để tổ chức các đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở và thực hiện nhiệm vụ khoa học cấp tỉnh. Đánh giá về những khó khăn trong quá trình phát triển nhà trường, Thầy Dương Quý Sỹ chia sẽ: “Khi có năng lực và cách làm việc khoa học, làm đúng theo các quy định song hành với đổi mới sáng tạo, dám làm và dám chịu trách nhiệm thì ở môi trường nào cũng có thể phát huy khả năng, vai trò của mình trên các lĩnh vực; vì không có một môi trường làm việc nào là lý tưởng và tuyệt đối tốt cả, điều quan trọng nhất là niềm đam mê, lòng yêu nghề giáo, yêu quý người bệnh và tinh thần yêu quê hương đất nước, ý thức phục vụ cộng đồng, là chìa khóa để đạt được sự thành công”.

Do vậy, hiện nay Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã có đầy đủ hạ tầng để trở thành trường học  thông minh, đã tiến hành đánh giá kiểm định ngoài để được đưa vào trung tâm đào tạo nghề chất lượng cao, trung tâm nghiên cứu y sinh học có sản phẩm khoa học công nghệ chuyển giao cho doanh nghiệp, hoàn tất việc xây dựng trung tâm mô phỏng đào tạo và khảo thí nghề khu vực. Đặc biệt nhà trường đã có gần như toàn bộ các giảng viên và chuyên viên đều đã có bằng 2 cử nhân Anh văn làm khâu đột phá cho việc triển khai, thực hiện tốt các chương trình nâng cao chất lượng dạy và học, đào tạo chương trình nghề tiên tiến, chuẩn bị cho việc triển khai chương trình đào tạo song ngữ Anh – Việt. Đặc biệt, sinh viên theo học tại Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đều được đào tạo theo giáo trình đổi mới theo chuẩn đầu ra và theo phương pháp dạy – học tích hợp đáp ứng yêu cầu của khu vực và thế giới. Không chỉ có vậy, học sinh – sinh viên được miễn phí toàn bộ các điều kiện ăn ở, học lại – thi lại và cấp phát đồng phục và các phương tiện học tập. Điều này đã góp phần tạo nguồn động lực và cảm hứng học tập cho cả sinh viên và giảng viên. 

Sức bật mãnh liệt và sự đột phá đã giúp Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng trong nhiều năm đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được vinh danh và nhận cúp vàng “Đơn vị giáo dục tiêu biểu theo chuẩn Đạo đức toàn cầu của UNESCO” và “Top 100 đơn vị Giáo dục tiêu biểu Châu Á”.  Đây cũng là trường cao đẳng nghề duy nhất thành lập được “Trung tâm Nghiên cứu Y sinh học” do Sở Khoa học & Công nghệ tỉnh cấp phép hoạt động từ năm 2014 cho đến nay. Dưới sự lãnh đạo của Thầy Dương Quý Sỹ và tập thể đảng ủy - ban giám hiệu, Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã không ngừng lớn mạnh, đào tạo được nhiều cán bộ y tế “vừa hồng vừa chuyên”. Ngoài ra, từ năm 2016, Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã được Đại học Y khoa Penn State – một trong những trường đại học lớn hàng đầu của Mỹ chọn là một trong 05 trường trên thế giới để trao đổi sinh viên và giảng viên y khoa toàn cầu. 

Với sự nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao của bản thân và của tập thể viên chức, người lao động Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng, nhà Trường 02 lần được nhận cờ đơn vị thi đua xuất sắc của Chính phủ (2016, 2022); trong giai đoạn từ năm học 2014 - 2015 đến nay, hàng năm nhà trường được nhận được bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng và nhiều hình thức khen thưởng của các Bộ, ngành Trung ương; được nhận Cúp vàng Trường học tiêu biểu theo tiêu chí Đạo đức Giáo dục của UNESCO giai đoạn 2013 - 2016; Cúp vàng Trường học tiêu biểu Châu Á 2020; Cúp vàng Trường học tiêu biểu theo tiêu chí Đạo đức Giáo dục của UNESCO giai đoạn 2016 - 2021; Top 50 “Ngôi trường uy tín Châu Á - Thái Bình Dương” năm 2023. Nhà trường cũng được UBND Thành phố Đà Lạt tặng Giấy khen Trường học có đời sống văn hóa tốt nhiều năm liên tục và Trường học Xanh - Sạch - Đẹp hạng ba (2016) và hạng nhì (2017), hạng nhất (2018, 2019) và giải đặc biệt (2020) toàn thành phố. Đảng bộ đạt danh hiệu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ 5 năm liền (2017 - 2021). Công đoàn nhà Trường đã được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Cờ thi đua (năm học 2017 - 2018); Đoàn thanh niên nhà trường được Tỉnh đoàn Lâm Đồng tặng cờ thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ các năm học 2019 - 2020, 2020 - 2021, 2021 - 2022, được Trung ương Đoàn TNCS HCM tặng Cờ thi đua thành tích xuất sắc năm học 2021 - 2022 và nhiều bằng khen khác. Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng cũng đã hoàn thành xuất sắc đề án đổi mới đào tạo nhân lực y tế của Bộ Y tế (HPET) và được nhận Cờ thi đua của Bộ Y tế năm 2020.

Người thầy giáo – thầy thuốc ưu tú hết lòng phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân ở mọi vị trí công tác 

Theo Thầy Dương Quý Sỹ, người thầy thuốc phải luôn không ngừng nỗ lực học tập, tư duy sáng tạo, tìm tòi ý tưởng khoa học từ thực tiễn, nghiên cứu vận dụng vào chuyên môn để phục vụ công tác giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày một tốt hơn. Đặc biệt trong thời điểm làn sóng dịch Covid-19 lần thứ 4, Thầy Dương Quý Sỹ đã tình nguyện tham gia công tác phòng chống dịch tại tâm dịch Covid-19 tỉnh Bình Dương cùng với các CBVC – sinh viên Trường CĐYT Lâm Đồng (từ tháng 7 – 11/2021). Trong thời gian tình nguyện tham gia công tác phòng chống dịch Covid-19 tại tỉnh Bình Dương, Thầy Dương Quý Sỹ đã trực tiếp chữa trị và cứu sống những bệnh nhân bị Covid-19 nguy kịch và những trẻ em và người lớn bị Covid-19 nặng – nguy kịch thể hiếm gặp thông qua phương pháp lọc máu thay huyết tương. Những ca bệnh nguy kịch được cứu sống bằng phương pháp này đã được ông và các đồng nghiệp tại khoa hồi sức tích cực Covid-19 Phú Chánh – Bệnh viện Đa khoa Bình Dương công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín và đã bảo vệ thành công xuất sắc nhiệm vụ khoa học cấp tỉnh Bình Dương về quy trình thở HFNC và lọc máu thay huyết tương ở bệnh nhân Covid-19. 

Đặc biệt, để ghi nhận sự đóng góp chuyên môn và tinh thần hy sinh vì người bệnh Covid-19, không ngại nguy hiểm – dịch bệnh và sự hy sinh tính mạng bản thân cùng với đội ngũ CBYT trên cả nước giúp tỉnh Bình Dương đẩy lùi và khống chế dịch bệnh và giảm tỷ lệ tử vong bệnh nhân Covid-19 nặng – nguy kịch, Thầy Dương Quý Sỹ đã vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen đột xuất. Ngày 01/01/2022, Thầy Dương Quý Sỹ cũng được vinh dự nhận được Thư cám ơn của Ủy viên Bộ Chính trị - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về những đề xuất - kiến nghị trong “Xây dựng chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài”, “Xây dựng trường học Việt Nam tiêu biểu”, “Chính sách đào tạo nghề quốc gia” và “Mô hình chăm sóc toàn diện bệnh nhân Covid-19 nặng – nguy kịch” và những đóng góp cho công tác phòng chống dịch Covid-19. Ngày 11/5/2022, Thầy Dương Quý Sỹ đã được Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm là một trong 29 thành viên Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển Nhân lực nhiệm kỳ 2022 – 2026, đại diện cho 1.900 cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên cả nước; được Chủ tịch Hội đồng – Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà bổ nhiệm làm Phó trưởng Tiểu ban Giáo dục nghề nghiệp của Hội đồng Quốc gia giáo dục & Phát triển Nhân lực.

Có thể thấy, dù làm gì, ở đâu, ở bất cứ vị trí nào, Thầy Dương Quý Sỹ cũng sẵn sàng đem tâm huyết và trí tuệ của mình đóng góp cho quê hương bằng những công việc cụ thể, thiết thực. Phong cách, chí hướng, khát vọng và nỗ lực cống hiến của Thầy thuốc ưu tú, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Bác sĩ Dương Quý Sỹ là tấm gương sáng ngời cho các thế hệ sinh viên y khoa Việt Nam noi theo, phải luôn không ngừng học tập, rèn luyện và phấn đấu để trở thành cán bộ y tế “vừa hồng, vừa chuyên” phục vụ tốt cho công tác giáo dục đào tạo và chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân. 

Hồng Phúc