Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà 2019 đang diễn ra ở Lào Cai

Trong đời sống văn hóa Việt Nam, ngựa mang một ý nghĩa tinh thần phong phú và giá trị biểu tượng cao, tạo nên những ảnh hưởng mạnh mẽ, đa dạng và tích cực. Ngựa là một con vật thông minh, nhanh nhẹn, không chỉ là phương tiện giao thông, vận tải quan trọng, mà còn xuất hiện trong nhiều sinh hoạt của đời sống con người. Ngựa càng sinh động, gần gũi hơn qua những trò chơi và lễ hội truyền thống, được con người yêu quý, bởi vậy người ta đã lấy hình ảnh con ngựa để ẩn dụ những ý tưởng mang tính nhân văn sâu sắc. Do đó, lễ hội dân gian tại rất nhiều nơi có các hoạt động cưỡi hoặc rước ngựa rất tưng bừng, náo nhiệt: Hội Gióng, Hội Kẻ Giá, hội Bà Chúa Ngựa...

Đối với những người dân vùng cao nói chung, người Bắc Hà – Lào Cai nói riêng, con ngựa còn là đầu cơ nghiệp, là thành viên không thể thiếu trong các gia đình thuần nông. Con vật gần gũi với đời sống con người, giúp đỡ bà con nơi đây rất nhiều việc nặng nhọc: thồ hàng lên nương, thồ hàng ra chợ bán, làm cho việc đi lại trên những chặng đường đèo, đồi núi, sườn dốc…trở nên dễ dàng hơn, việc giao thương của những người dân vùng cao trở nên nhanh chóng, thuận tiện hơn.

Bắc Hà còn nổi tiếng với phiên chợ vùng cao họp vào các ngày Chủ nhật. Chợ ngựa là một phần của chợ Bắc Hà. Ngựa Bắc Hà nổi tiếng là một trong những giống ngựa đẹp nhất Việt Nam. Cũng giống như mọi phiên chợ vùng cao Tây Bắc khác, chợ ngựa Bắc Hà không chỉ đơn thuần là nơi mua - bán, mà còn là nơi người dân trong vùng gặp gỡ, giao lưu mỗi tuần chỉ có một lần. Bắc Hà còn được biết đến là nơi tổ chức Đua ngựa hàng năm, một hoạt động văn hóa thể thao đặc biệt ở Cao nguyên trắng này. Không biết hoạt động đua có tự bao giờ, không ai còn nhớ nữa, nhưng hẳn cũng gần cả trăm năm. Con ngựa gắn bó với những kỵ sĩ chân đất từ thời thơ bé nên tình yêu của họ với con vật này rất sâu sắc.

Sau một thời gian dài vắng bóng, năm 2007 giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà (Lào Cai) chính thức được khôi phục, nhằm bảo tồn và phát triển môn thể thao truyền thống, đồng thời tạo dựng một sản phẩm du lịch độc đáo trên Cao nguyên trắng. Qua 12 mùa giải, đến nay giải đua ngựa Bắc Hà đã trở thành sân chơi quen thuộc của các kỵ sỹ chân đất và là sản phẩm du lịch hấp dẫn. Ngày nay, các kỵ sĩ Bắc Hà được trang bị chu đáo hơn; tuy nhiên sự độc đáo, thú vị của giải đấu vẫn là một cuộc đua ngựa kỵ sĩ không yên cương, không bàn đạp giữ chân, thúc ngựa chỉ bằng dây thừng bện, thậm chí bằng tay không.

Giải đua ngựa hàng năm diễn ra cùng thời gian của vụ Mận Bắc Hà nổi tiếng. Bắc Hà được mệnh danh là thủ phủ mận Tam Hoa của tỉnh Lào Cai và vùng Tây Bắc, là niềm tự hào của người dân, bởi mận không chỉ giúp người dân Bắc Hà phát triển kinh tế, mà còn trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, “giữ chân” du khách mỗi khi đến với huyện miền núi này. Với tất cả những lợi thế ấy, cùng với bản sắc văn hóa các dân tộc luôn được gìn giữ và phát huy, năm nay, Ban quản lý du lịch tỉnh Lào Cai và Ủy ban nhân dân huyện Bắc Hà quyết tâm tổ chức sự kiện mùa hè “Vó ngựa cao nguyên trắng” trong khuôn khổ Festival cao nguyên trắng Bắc Hà 2019.

Sự kiện Vó ngựa cao nguyên trắng nhằm kế thừa và nâng tầm chương trình đua ngựa thành Lễ hội văn hóa cộng đồng; là nơi hội tụ giao lưu nghệ thuật, văn hóa các dân tộc; nhằm tiếp tục giới thiệu, quảng bá những giá trị đặc sắc của Văn hóa Bắc Hà nói riêng và Lào Cai nói chung; Giới thiệu sâu về vai trò của ngựa trong đời sống kinh tế, văn hóa Bắc Hà; Đẩy mạnh phát triển dịch vụ - Du lịch, phát triển kinh tế xã hội Bắc Hà; Là sản phẩm văn hóa thể thao du lịch và kinh tế đặc trưng, ấn tượng, hấp dẫn mang thương hiệu – dấu ấn riêng của Bắc Hà – Lào Cai, chuẩn bị cho sự kiện Festival Văn hóa Du lịch Bắc Hà năm 2020.

Thông điệp chính của lễ hội là: “Festival Vó ngựa cao nguyên trắng Bắc Hà - Biểu trưng của sự đa dạng văn hóa và đoàn kết dân tộc". Thông điệp vệ tinh là: "Festival Vó ngựa cao nguyên trắng Bắc Hà - Từ giải đua đến lễ hội văn hóa, du lịch đặc sắc riêng có của Bắc Hà”. Sự kiện từng bước góp phần giúp Bắc Hà khai thác tiềm năng du lịch của địa phương và góp phần cùng với Sa Pa đưa tỉnh Lào Cai vươn mình mạnh mẽ trở thành một trong những điểm đến không thể thiếu ở Việt Nam.

Festival Vó ngựa Cao nguyên trắng Bắc Hà 2019 sẽ diễn ra từ ngày 31/5/2019 đến ngày 09/6/2019, mà cao điểm là các ngày 31/5, 1,2,7,8 và 9/6/2019 tại Thị trấn Bắc Hà và các xã trọng tâm về du lịch của huyện Bắc Hà như Thải Giàng Phố, Bản Phố, Tà Chải, Bảo Nhai v.v...

Festival Vó ngựa cao nguyên trắng Bắc Hà là hoạt động thể nghiệm nâng tầm Giải đua ngựa truyền thống thành một Lễ hội sắc màu và độc đáo riêng có của Bắc Hà,  đồng thời cũng hướng tiến đến xây dựng thương hiệu, đa dạng hoá sản phẩm du lịch, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc tại vùng đất cao nguyên trắng này.

Ngân An