Chính phủ báo cáo Quốc hội về các "trụ cột" kinh tế, đẩy mạnh chuyển đổi số và hoàn thiện khung pháp lý

Thực hiện Chương trình Kỳ họp, Chính phủ đã gửi đến các vị đại biểu Quốc hội 14 báo cáo đầy đủ về kết quả thực hiện 16 nghị quyết của Quốc hội khóa XIV, khóa XV về giám sát chuyên đề và chất vấn, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã báo cáo tóm tắt một số nội dung chính, nổi bật.

Cụ thể, trong lĩnh vực tài chính, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo rà soát 12 luật và trình Quốc hội thông qua 8 luật về Ngân sách nhà nước (NSNN), giá, quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và một số luật thuế chuyên ngành; phê duyệt 108/111 quy hoạch quốc gia và tiếp tục xử lý khó khăn, vướng mắc trong công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. 

Kiểm soát chặt chẽ công tác lập dự toán, phân bổ, quản lý sử dụng NSNN, tài sản công. Tập trung rà soát, tổng hợp, phân loại, xây dựng phương án và quyết liệt tháo gỡ vướng mắc cho các dự án tồn đọng kéo dài. Đẩy mạnh hiện đại hóa công tác quản lý thuế, quyết liệt xử lý nợ đọng thuế.

Tập trung hoàn thiện khung khổ pháp lý; thực hiện các giải pháp thúc đẩy phục hồi của thị trường trái phiếu doanh nghiệp; xếp hạng tín nhiệm quốc gia được duy trì ở mức tích cực. Tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại các doanh nghiệp nhà nước. Triển khai tích cực, hiệu quả các cơ chế, chính sách, giải pháp về tài khoá, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển KTXH; thể chế hóa một số cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp.

Trong lĩnh vực ngân hàng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm nhằm góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Tiếp tục rà soát, sửa đổi, hoàn thiện hành lang pháp lý cho các hoạt động ngân hàng, bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả, hạn chế rủi ro; thực hiện chuyển giao bắt buộc đối với 3 ngân hàng mua bắt buộc và Ngân hàng Đông Á. Đến cuối tháng 10/2025, tỷ lệ nợ xấu nội bảng được kiểm soát ở mức 1,64%. Tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống được cải thiện, bảo đảm đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế.

Chuyển đổi số trong ngành Ngân hàng, thanh toán không dùng tiền mặt đạt nhiều kết quả tích cực. Triển khai đồng bộ các giải pháp tăng cường quản lý thị trường vàng.

Trong lĩnh vực xây dựng và giao thông vận tải, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp, trong đó ban hành 05 Nghị định thi hành Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023; Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều Công điện, văn bản chỉ đạo quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, thị trường bất động sản và triển khai Đề án xây dựng ít nhất 01 triệu căn nhà ở xã hội.

Trình Quốc hội thông qua Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn; kịp thời thể chế hóa Nghị quyết số 06-NQ/TW của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam. 

Tập trung ưu tiên đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, đặc biệt là cao tốc Bắc - Nam phía Đông, các vành đai Hà Nội, TP.HCM và sân bay Long Thành; đưa vào khai thác 2.476 km đường cao tốc, phấn đấu vượt 3.000 km vào cuối năm 2025 và cơ bản thông tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông; đã đưa vào khai thác khoảng 1.397km đường bộ ven biển, phấn đấu hoàn thành vượt 1.700km vào cuối năm 2025.

Ban hành đầy đủ, kịp thời các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đường bộ và Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Thực hiện thu phí điện tử không dừng tại 100% trạm BOT; tai nạn giao thông có xu hướng giảm trên cả 3 tiêu chí.

Về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tập trung xây dựng, trình Trung ương, Bộ Chính trị ban hành 03 Nghị quyết, Kết luận về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đẩy mạnh công tác tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng quốc gia đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Trình Quốc hội thông qua 14 dự án Luật và 01 Nghị quyết. Đã ban hành chính sách về tài chính và đầu tư, theo đó chuyển sang cơ chế quản lý dựa trên kết quả đầu ra. Thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư cho KH&CN, mở rộng hoạt động Quỹ phát triển KH&CN doanh nghiệp, tạo hành lang pháp lý để doanh nghiệp đẩy mạnh hợp tác và liên kết với các tổ chức KH&CN trong và ngoài nước.

Chỉ đạo triển khai đánh giá chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương để thúc đẩy phát triển KTXH dựa trên KHCN&ĐMST. Trình Quốc hội thông qua Luật KHCN&ĐSMT và trình Quốc hội dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ…

Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo xây dựng, trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển GDĐT nhằm tạo sự bứt phá trong phát triển, nâng cao chất lượng GDĐT.

Trình Quốc hội ban hành Luật Nhà giáo và 02 nghị quyết về: miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông; phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi; trình Quốc hội tại Kỳ họp 10 đối với 03 dự án Luật (Luật sửa đổi một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp); 02 nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển GDĐT và Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hóa, nâng cao chất lượng GDĐT giai đoạn 2026 - 2035.

Ban hành các chiến lược, quy hoạch phát triển GDĐT; quy định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền gắn với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực giáo dục; khởi công xây dựng 100 trường phổ thông nội trú liên cấp đối với các xã biên giới đất liền, bảo đảm hoàn thành trước ngày 30/8/2026 và tiếp tục triển khai đầu tư xây dựng 148 trường còn lại trong 2-3 năm tới theo đúng chỉ đạo của Bộ Chính trị.

Hoàn thiện, ban hành các văn bản hướng Luật Nhà giáo và 03 luật (Luật Giáo dục sửa đổi; Luật Giáo dục Đại học sửa đổi; Luật Giáo dục Nghề nghiệp sửa đổi). Rà soát, sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập. Khẩn trương xây dựng phương án thực hiện chủ trương “bảo đảm cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất sử dụng chung cả nước thực hiện từ năm học 2026-2027”.

Đẩy mạnh các chương trình đào tạo về AI, xây dựng trung tâm đào tạo tài năng. Việt Nam thuộc nhóm 21 quốc gia sớm đạt mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc đến năm 2030 về giáo dục chất lượng.

Trong lĩnh vực y tế, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 30/2021/QH15 với những quyết sách mạnh mẽ và nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, đặc cách chưa có tiền lệ, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để huy động nguồn lực và triển khai phòng, chống dịch COVID-1945, góp phần quan trọng ngăn chặn, đẩy lùi và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh và tạo điều kiện để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Xây dựng, trình ban hành 03 Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác dân số, phát triển y học cổ truyền, phòng, chống dịch COVID-1947 và 03 Chỉ thị của Ban Bí thư về bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm; củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng y tế cơ sở trong tình hình mới và bảo hiểm y tế toàn dân trong giai đoạn mới, đặc biệt là trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Trình Quốc hội ban hành 03 Luật, 03 Nghị quyết của Quốc hội; 01 Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ban hành 26 Nghị quyết, 14 Nghị định của Chính phủ, 29 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về các nội dung thuộc lĩnh vực y tế bao gồm tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực y tế, y tế cơ sở, y tế dự phòng, cơ chế tài chính, bảo hiểm y tế, nhân lực y tế, công tác phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh, cung ứng thuốc, thiết bị, vật tư y tế, an toàn thực phẩm, chuyển đổi số, truyền thông y tế, chăm sóc bảo trợ trẻ em.

Các nhiệm vụ Quốc hội giao đã được Chính phủ chỉ đạo triển khai nghiêm túc, đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần ổn định tình hình, bảo đảm công tác chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Trong lĩnh vực nội vụ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả, cơ bản đáp ứng yêu cầu và đang tiếp tục tập trung triển khai, trong đó, tập trung hoàn thiện hệ thống pháp luật, thiết lập cơ sở pháp lý vững chắc để tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của Chính phủ, chính quyền địa phương.

Thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy các bộ, ngành trung ương đạt nhiều kết quả tích cực, hoàn thiện mô hình tổ chức bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực. Triển khai sắp xếp tổ chức các cơ quan chuyên môn ở địa phương, bảo đảm tương đồng với việc sắp xếp các bộ, ngành ở Trung ương; ban hành các văn bản quy định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, hướng dẫn để chính quyền địa phương 02 cấp sớm hoạt động ổn định, thống nhất, đáp ứng yêu cầu của người dân và xã hội.

Tinh giản biên chế đạt kết quả tích cực, giai đoạn 2022 - 2026, biên chế công chức giảm trên 05%, biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách giảm trên 15%. Đến nay có 146,8 nghìn người nghỉ việc theo chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp.

Về công tác dân tộc và các chương trình mục tiêu quốc gia, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, trong đó đã sửa đổi, ban hành nhiều chính sách hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số về đất ở, đất sản xuất, an sinh xã hội và điều chỉnh phân định các khu vực, xã thôn đặc biệt khó khăn phù hợp thực tế.

Sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới theo thẩm quyền các quy định, cơ chế, chính sách về nội dung còn thiếu hoặc chưa phù hợp, nhất là các quy định về phân cấp, phân quyền, uỷ quyền, đơn giản hoá thủ tục hành chính, đầu tư và sử dụng các nguồn vốn có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, kéo dài để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, triển khai hiệu quả các Chương trình MTQG. Tiếp tục đổi mới và tăng nguồn vốn thực hiện tín dụng chính sách để thực hiện Chương trình MTQG.

Hoàn thiện hệ thống đánh giá, giám sát các CTMTQG. Đồng thời, để tập trung nguồn lực có trọng tâm, trọng điểm, tránh trùng lắp, dàn trải, kém hiệu quả, Chính phủ đã chỉ đạo tập trung rà soát, trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư CTMTQG giai đoạn 2026- 2035 trên cơ sở tích hợp 03 CTMTQG về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển KTXH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Tuấn Kiệt