Chính phủ ban hành Chương trình hành động về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo

Nâng tầm giáo dục Việt Nam đến năm 2045

Chương trình hành động được thiết kế để hiện thực hóa các quan điểm, mục tiêu và giải pháp của Nghị quyết số 71-NQ/TW. Các mục tiêu chính bao gồm:

Đến năm 2035: Hệ thống giáo dục và đào tạo tiếp tục được hiện đại hóa, có những bước tiến mạnh mẽ và vững chắc về tiếp cận, công bằng và chất lượng. Cụ thể, giáo dục mầm non và phổ thông sẽ đạt trình độ tiên tiến trong khu vực châu Á; chất lượng đào tạo nguồn nhân lực được nâng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; các cơ sở giáo dục đại học trở thành trung tâm tri thức, đổi mới sáng tạo quốc gia.

Đến năm 2045: Việt Nam phấn đấu có hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng và chất lượng, đứng vào nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới.

Để đạt được những mục tiêu đầy tham vọng này, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 29-NQ/TW (năm 2013) và Kết luận số 91-KL/TW (năm 2024), đồng thời thực hiện đồng bộ 8 nhiệm vụ đột phá.

Tám nhiệm vụ trọng tâm cho đột phá giáo dục

Chính phủ đã xác định 8 nhiệm vụ then chốt để kiến tạo sự đột phá trong giáo dục và đào tạo:

1. Nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy và hành động, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ.

2. Đổi mới mạnh mẽ thể chế, tạo cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội.

3. Tăng cường giáo dục toàn diện đức, trí, thể, mỹ, hình thành hệ giá trị con người Việt Nam thời đại mới.

4. Chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI).

5. Tập trung xây dựng đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất trường lớp đạt chuẩn, nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông.

6. Cải cách, hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp, tạo đột phá phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề cao.

7. Hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học, tạo đột phá phát triển nhân lực trình độ cao và nhân tài.

8. Đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế sâu rộng trong giáo dục và đào tạo.

Nâng cao nhận thức và đổi mới tư duy để phát triển bền vững

Yếu tố tiên quyết để thành công là nâng cao nhận thức và đổi mới tư duy. Chính phủ yêu cầu các cấp tham gia Hội nghị toàn quốc quán triệt Nghị quyết số 71-NQ/TW. Phát triển giáo dục và đào tạo phải là trọng tâm trong chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, với việc ưu tiên bố trí nguồn lực.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) sẽ chủ trì, phối hợp xây dựng và triển khai Kế hoạch tuyên truyền thường xuyên, sâu rộng về Nghị quyết 71-NQ/TW với nhiều hình thức đa dạng, hoàn thành trong năm 2025. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng được giao nhiệm vụ tăng cường truyền thông về giáo dục là quốc sách hàng đầu.

Đột phá thể chế, chính sách: Nền tảng cho sự thay đổi

Đổi mới mạnh mẽ thể chế là nhiệm vụ trọng tâm để tháo gỡ các rào cản. Chính phủ yêu cầu rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật theo hướng mở, linh hoạt, liên thông, đồng bộ; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền thực chất, gắn quyền hạn với trách nhiệm. Bộ GD&ĐT được giao chủ trì nhiều dự án luật và nghị định quan trọng:

Trong năm 2025: Xây dựng, hoàn thiện các dự án luật như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi). Đồng thời, xây dựng Nghị quyết của Quốc hội ban hành Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035 và Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW.

Trong năm 2026: Xây dựng các Nghị định liên quan đến giáo dục bắt buộc, phổ cập giáo dục, điều kiện đầu tư và hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, và đặc biệt là Nghị định quy định chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhà giáo. Lộ trình nâng phụ cấp ưu đãi nghề cho giáo viên mầm non và phổ thông lên tối thiểu 70% (nhân viên 30%, giáo viên vùng đặc biệt khó khăn 100%) cũng sẽ được triển khai.

Trong năm 2027: Hoàn thiện Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung Luật Viên chức và Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 69/2008/NĐ-CP về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với giáo dục, dạy nghề.

Chuyển đổi số toàn diện và ứng dụng Al

Chuyển đổi số toàn diện và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục là một nhiệm vụ then chốt để hội nhập quốc tế.

Trong năm 2025: Bộ GD&ĐT sẽ chủ trì xây dựng Nghị định quy định về quản lý dữ liệu giáo dục và đào tạo, cùng với cơ sở dữ liệu học bạ số, văn bằng số cho người học trên toàn quốc theo mã định danh cá nhân.

Trong năm 2026: Xây dựng Đề án tổ chức thi tốt nghiệp THPT, thi tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp, thi đánh giá diện rộng trên máy tính. Phát triển hệ thống thông tin giáo dục và nhân lực quốc gia, liên thông với thị trường lao động, và khuyến khích doanh nghiệp tham gia bồi dưỡng về năng lực số, trí tuệ nhân tạo cho giáo viên và người học.

Nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông

Để nâng cao chất lượng giáo dục ở các cấp đầu đời và phổ thông, Chương trình đặt ra nhiều sáng kiến:

Từ năm học 2026-2027: Sẽ thống nhất một bộ sách giáo khoa toàn quốc.

Đến năm 2030: Cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho tất cả học sinh.

Trong năm 2025: Hoàn thiện Chương trình giáo dục phổ thông, tăng thời lượng các môn khoa học, công nghệ, tin học, nghệ thuật. Xây dựng Đề án phát triển trường nội trú, bán trú cho học sinh vùng khó khăn. Đặc biệt, sẽ có Đề án tăng cường dạy và học ngoại ngữ, hướng tới việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Trong năm 2028: Xây dựng Nghị định quy định cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thúc đẩy phát triển giáo dục ở vùng khó khăn, đảm bảo mọi trẻ em được đến trường và học tập đến hết trung học phổ thông và tương đương.

Tuấn Kiệt