Cần Thơ: Chợ nổi Cái Răng - nét văn hóa miền Tây "hớp hồn" du khách

Thu hút rất nhiều du khách trong và ngoài nước ghé thăm, có thể nói chợ nổi Cái Răng là một trong 3 chợ nổi độc đáo và sầm uất nhất của Cần Thơ. Nét đặc sắc và đặc điểm chính của chợ nổi Cái Răng là chuyên buôn bán các loại trái cây, đặc sản ẩm thực của vùng đồng bằng Sông Cửu Long.

Đôi nét về chợ nổi Cái Răng

Chợ nổi Cái Răng nằm trên sông Cái Răng thuộc quận Cái Răng, cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 6km đường bộ và mất 30 phút nếu đi bằng thuyền từ bến Ninh Kiều để xuôi thuyền trên sông về chợ nổi. Nằm trên trục đường thủy sông Hậu – kênh Xáng Xà No, chợ nổi Cái Răng rất thuận lợi cho việc giao thương, buôn bán giữa các vùng trong địa bàn và cả vùng sông nước Cửu Long.

Được biết, chợ nổi hình thành do ngày xưa giao thông và phương tiện giao thông đường bộ chưa phát triển, nên khi có nhu cầu buôn bán, trao đổi hàng hóa, người ta tụ họp mua bán trên sông bằng các phương tiện như xuồng, ghe, thuyền. Chợ ra đời là do nhu cầu thiết yếu của con người khi cuộc sống hằng ngày đều gắn liền với miền sông nước.

Được thành lập và phát triển hơn 100 năm nay từ đầu thế kỷ XX, chợ đã trở thành nơi tụ họp của nhiều ghe thuyền chuyên buôn bán về các mặt hàng nông sản tại Cần Thơ nói riêng và Miền Tây nói chung. Hiện tại chợ cách cầu Cái Răng khoảng 600m, mỗi ngày có khoảng 300 – 400 ghe họp chợ cùng nhà bè nổi của người dân sinh sống cố định. Đây không chỉ là một không gian sinh hoạt mang nét đặc trưng của một vùng miền, mà còn là nơi hội tụ những hoạt động thường ngày trên sông nước của con người Miền Tây thân thương, đậm nét mộc mạc chất chất thật thà.

Khác với những chợ hoạt động trên đất liền, chợ nổi Cái Răng mang một nét đẹp văn hóa vùng sông nước, là chợ đầu mối chuyên mua bán sỉ lẻ các loại trái cây, nông sản và ẩm thực của vùng. Ở chợ nổi Cái Răng thì mỗi chiếc xuồng, chiếc ghe như là một gian hàng lưu động chứa rất nhiều hàng hóa, luôn luôn di chuyển từ chỗ này sang chỗ khác để phục vụ nhu cầu mua bán của thực khách.

Thời điểm lý tưởng để đi chợ nổi Cái Răng

Hằng ngày, chợ nổi Cái Răng họp khá sớm, thường từ lúc tờ mờ sáng sớm đến khoảng 8 - 9 giờ sáng thì vãn. Khi trời vừa chớm rạng, hàng trăm chiếc ghe thuyền từ khắp các ngã sông đã rộn ràng kéo về chợ. Chỉ tầm 3h sáng là đã hiện lên một khung cảnh nhộn nhịp trong màn sương sớm. Trên những chiếc ghe, xuồng đã chở đầy ắp những mặt hàng trái cây nườm nượp đổ về đây.

Đứng từ xa đã nghe thấy được tiếng máy ghe nổ, thêm vào đó là lao xao tiếng nói cười rộn ràng của các thương lái, hy vọng một ngày mới bán đắt hàng. Càng về sáng thì chợ càng đông đúc và nhộn nhịp hơn. Khách tham quan nên đi vào khoảng 4 - 6 giờ sáng là tốt nhất vì đó là thời điểm chợ hoạt động đông đúc nhất. Tham quan chợ nổi Cái Răng vào lúc bình minh là dịp để du khách ngắm nhìn những hoạt động của chợ được diễn ra một cách huyên náo và rộn ràng nhất. Để trải nghiệm không khí nhộn nhịp và tham quan cảnh đẹp tại chợ Cái Răng thì mọi người có thể đi bất kỳ mùa nào trong năm.

Chợ nổi Cái Răng có gì thú vị?

Đến với chợ nổi Cái Răng, phải nói có rất nhiều điểm thú vị thu hút khách du lịch, từ phong tục tập quán cho đến con người nơi đây đều làm cho con người ta muốn “ở mãi không về”. Kể về sự thú vị trên chợ nổi Cái Răng thì trước tiên đó là trải nghiệm lênh đênh trên các chiếc ghe, chiếc xuồng, đắm mình xuôi theo dòng nước êm ả và yên bình. Tới đây mới thấy được sự hòa quyện giữa thiên nhiên và con người, chính nét đẹp đó đã tạo nên một phong cách độc lạ, của miền chợ nổi sông nước này. Sức hút của chợ nổi Cái Răng đối với du khách chính là giữ gìn và phát huy được nét đặc trưng vùng sông nước, kèm theo đó là sự tươi ngon của các mặt hàng nông sản và ẩm thực nơi đây, làm cho tâm hồn du khách được thư giãn và sảng khoái hơn. Du khách cảm nhận được sự khác biệt rõ rệt của cuộc sống lênh đênh trên sông nước, thấy được sự chân thành, giản dị và hiếu khách của những con người vùng đất phương Nam.

Ẩm thực chính là linh hồn hình thành nên nét đa dạng của chợ nổi Cái Răng, đến đây không chỉ cảm nhận được không khí tập nập, còn có thể thưởng thức những món ngon, món lạ ngay trên ghe tạo nên sự khác biệt của miền sông nước. Những món ăn được bán trên thuyền đều là những món đặc sản nổi tiếng miền Tây như bún mắm, hủ tiếu, bún riêu, bún cua, bún ghẹ .... Cảm giác ngồi trên chiếc ghe nhỏ bồng bềnh trên dòng nước và thưởng thức bát bún riêu đậm chất miền Tây thì còn gì tuyệt vời hơn nữa. Mỗi chiếc ghe ở nơi đây sẽ chuyên bán một món nhất định, không những bán đồ ăn mà còn có ghe bán đồ giải khát, cà phê, dừa tươi...Chúng ta có thể bắt gặp nhiều quầy cà phê “ di động” phục vụ những thức uống tươi ngon, đậm đà hương vị dân dã lưu giữ trong nhịp sống của người dân trên sông nước thu hút khách du lịch đến khám phá.

Hàng hóa ở chợ nổi Cái Răng rất phong phú và đa dạng, hầu như không thiếu bất kỳ một mặt hàng nào, có thể thấy rằng mặt hàng chủ lực trên chợ nổi chính là các loại trái cây, thực phẩm tươi sống và hàng tiêu dùng. Dạo quanh chợ, sẽ dễ dàng nhìn thấy nhiều ghe chất đầy trái cây hấp dẫn như ổi, xoài, măng cụt, dứa...xuôi ngược trên dòng sông. Có thể khẳng định rằng trái cây ở chợ nổi Cái Răng luôn là tươi ngon nhất, tất cả đều là những loại trái cây miệt vườn được người dân địa phương tự chăm bón thu hoạch rồi đem ra chợ bán.

Có một điều hết sức đặc biệt trên chợ nổi Cái Răng khiến thực khách ai cũng tò mò đó chính là sự hiện diện của “ cây bẹo”, thoạt đầu nge tên thì chắc hẳn ai cũng cảm thấy thắc mắc và thêm phần khó hiểu. Nếu như ai mới đến chợ nổi lần đầu thì thì cái tên “ cây bẹo” nge nó xa lạ và không hiểu ý nghĩa là gì. Mục đích xuất hiện của cây bẹo này đã trở thành một yếu tố quan trọng hình thành nên đặc trưng thú vị của vùng sông nước. Cây bẹo như một hình thức chào hàng khá độc đáo ở chợ nổi này, người bán nông sản nào thì treo loại hàng đó lên cây sào trên ghe để cho người mua dễ dàng nhận biết. Từ đó người ta muốn mua cái gì thì trước tiên phải nhìn lên cây bẹo của chiếc xuồng hay chiếc ghe đó thì mới có thể biết được mặt hàng mà mình cần mua.

Đắm say nét văn hóa đặc trưng và con người ở miền sông nước

Nét độc đáo của ngôi chợ này không chỉ là chuyên buôn bán các loại trái cây, mà còn bởi sự hòa quyện giữa tình đất và tình người, làm vui lòng du khách thập phương. Chính những con người nơi đây đã làm nên một khí chất khác biệt, tạo nên một nét đẹp tâm hồn vĩnh cửu của chính miền đất Phương Nam. Biết rằng cuộc sống sông nước nay đây mai đó, thế nhưng không vì thế mà làm con người nơi đây khuất phục, nhìn thấy vẻ mặt luôn vui tươi và phấn khởi của người dân mới thấy được sự lạc quan và hạnh phúc của họ. Không chỉ lưu giữ nét văn hóa vùng sông nước có từ xa xưa, ngày nay chợ nổi Cái Răng mở ra tiềm năng về kinh tế, tạo công ăn việc làm cho bà con có nhiều thế mạnh để phát triển du lịch của vùng.

Ngày nay, chợ nổi Cái Răng đã trở thành điểm du lịch trọng điểm của miền Tây Nam Bộ. Không gian chợ nổi còn là điểm hấp dẫn, mang sắc thái miền quê, thu hút nhiều khách du lịch, nâng cao đời sống văn hóa và góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội cho địa phương. Đó chính là sự du nhập văn hóa của các đồng bào dân tộc như: Chăm, Hoa, Khơmer, làm nên sắc màu văn hóa ở đây thêm phần đa dạng và đặc sắc.

Biết bao du khách đến đây đã đem lòng yêu quý và vương vấn mãi vùng đất nặng nghĩa tình này. Chính vì vậy mà đã có những bài thơ hay viết về mảnh đất yêu dấu này:

Ngày mai rời chốn Cần Thơ

Hồn còn để lại bến bờ Cái Răng

Cần Thơ sông nước nhớ mong

Nhớ người thiếu phụ long đong mạn thuyền.

Ngọc Hoàng - Tiến Việt