Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu đề xuất đánh thuế bất động sản thứ hai

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế, việc đánh thuế bất động sản là bước đi cần thiết để ngăn chặn đầu cơ. Tuy nhiên, việc áp thuế bất động sản cần phải đảm bảo công bằng, không gây tác động tiêu cực đến người mua nhà để ở. Chính sách không nên đánh đồng giữa các nhà đầu tư đầu cơ và người có nhu cầu thật sự.

Trước đó, cử tri tỉnh Đồng Nai đã có kiến cho rằng việc áp thuế đối với bất động sản thứ hai là một trong nhiều biện pháp giúp cho thị trường phát triển minh bạch và bền vững, không nên trở thành rào cản đối với sự phát triển của bất động sản (BĐS) và có nguy cơ tạo sự không đồng thuận của xã hội.

Do đó, cử tri kiến nghị Chính phủ cần nghiên cứu các giải pháp toàn diện nhằm hạn chế đầu cơ, giảm thiểu những tác động bất lợi đến thị trường BĐS, đồng thời tạo được sự đồng thuận từ người dân.

Trả lời kiến nghị trên, Bộ Tài chính khẳng định, pháp luật hiện hành đã quy định rõ về BĐS, bao gồm đất đai, nhà và công trình xây dựng gắn liền với đất, các tài sản khác liên quan, cùng những tài sản được pháp luật công nhận.

Để quản lý sở hữu và sử dụng BĐS, Nhà nước đã áp dụng nhiều khoản thu tại các giai đoạn khác nhau: Giai đoạn xác lập quyền sở hữu và sử dụng (Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trường hợp nộp một lần hoặc hàng năm, lệ phí trước bạ; Giai đoạn sử dụng (Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp, tiền thuê đất định kỳ); Giai đoạn chuyển nhượng (Thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng).

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng cho rằng, các khoản thu trong giai đoạn sử dụng BĐS hiện chưa áp dụng đối với nhà ở - một điểm khác biệt so với các loại tài sản khác. Điều này đặt ra yêu cầu cần nghiên cứu bổ sung để hoàn thiện hệ thống chính sách thuế.

Để giải quyết vấn đề mà cử tri nêu, Bộ Tài chính cho biết đang triển khai nghiên cứu dựa trên các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Cụ thể, Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII nhấn mạnh việc đổi mới, hoàn thiện chính sách quản lý đất đai nhằm tạo động lực đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao.

Đồng thời, các kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15) và Thủ tướng Chính phủ (Quyết định số 2114/QĐ-TTg) cũng đặt mục tiêu thúc đẩy thị trường BĐS minh bạch, ổn định và bền vững.

Hiện nay, Bộ Tài chính đang tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, xác định những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai thi hành các chính sách thuế liên quan đến bất động sản trong thời gian qua để báo cáo các cấp có thẩm quyền vào thời điểm thích hợp, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, phù hợp với thông lệ quốc tế cũng như tính thống nhất của hệ thống chính sách thuế liên quan đến BĐS và đặt trong tổng thể cải cách hệ thống chính sách thuế giai đoạn 2021-2030.

Nhận định về đề xuất đánh thuế bất động sản thứ hai, ông Nguyễn Quốc Hùng - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng, đối với việc đánh thuế bất động sản thứ 2 rất cần thiết. Tuy nhiên phải nhìn tổng thể mặt bằng chung, bởi nếu như hiện nay chưa thực hiện đánh thuế bất động sản và cũng chưa đánh giá được đúng thực trạng, với lượng bất động sản bán cho người dân hiện nay.

"Người có hàng trăm biệt thự, chúng ta chưa xác định được cụ thể bao nhiêu. Người có hàng chục căn hộ, chúng ta cũng chưa xác định được bao nhiêu. Khi chúng ta đánh giá được đúng thực trạng đó rồi, sẽ đưa ra bài toán phù hợp hơn. Nếu đánh thuế ngay, sẽ ảnh hưởng đến thị trường bất động sản", ông Hùng nói.

Ông Hùng cho biết, đánh thuế bất động là bài toán khó. Nhưng trong tương lai ông Hùng cho rằng tương lai phải làm và cần phổ biến dần thông qua phương tiện thông tin, qua đánh giá thị trường.

Trong thời gian tới, thị trường bất động sản sẽ về đúng bản chất. Và như vậy, tôi cho rằng việc đánh thuế bất động sản thứ 2 là khả quan. Tuy nhiên, đánh thuế chưa thể làm ngay vì cần phải nghiên cứu đánh giá", ông Hùng nói.

Tương tự, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia kinh tế cũng nêu quan điểm, việc đánh thuế bất động sản là bước đi cần thiết để ngăn chặn đầu cơ. Tuy nhiên, để tránh đánh đồng người có nhu cầu thực và đầu cơ thì cần có chính sách linh hoạt chứ không "gò ép" vào một sắc lệnh chung.

Để chính sách này không gây tác động tiêu cực, ông Hiếu đề xuất cơ quan nhà nước cần có các giải pháp hỗ trợ như lộ trình thuế rõ ràng, ưu đãi cho người mua nhà lần đầu và phát triển nhà ở xã hội cần được triển khai đồng bộ. Chính sách thuế nào cũng sẽ có 2 mặt lợi và hại. Vậy nên, cần cân bằng hoặc ít nhất có thể tránh tối thiểu được rủi ro cho người dân.

“Việc áp thuế bất động sản cần phải đảm bảo công bằng, không gây tác động tiêu cực đến người mua nhà để ở. Chính sách không nên đánh đồng giữa các nhà đầu tư đầu cơ và người có nhu cầu thật sự”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Tuấn Kiệt