Bài 6: Bất chấp lệnh đình chỉ, các cơ sở trong cụm công nghiệp vẫn ngang nhiên hoạt động

Nhằm triển khai chương trình giám sát, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Quyết định số 1768/QĐ-BTNMT về việc thành lập Tổ giám sát bảo vệ môi trường đối với các cơ sở và chủ đầu tư hạ tầng tại Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Văn Môn. Theo quyết định này, tổ giám sát do ông Hoàng Văn Thức - Cục trưởng Cục Kiểm soát nhiễm môi trường làm tổ trưởng.

Theo kế hoạch, tổ giám sát sẽ tiến hành kiểm tra, giám sát tối thiểu 2 lần/năm, giám sát định kỳ hoặc đột xuất việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường tại làng nghề Mẫn Xá. Kế hoạch giám sát được triển khai trong thời gian 3 năm, từ năm 2023 đến năm 2025.

Trong thời gian này, tổ giám sát sẽ giám sát việc tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các sơ sở và chủ đầu tư hạ tầng tại Cụm Công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Văn Môi, lấy mẫu đánh giá mức độ ô nhiễm môi trường xung quanh để xử lý theo quy định. Các chuyên gia đi cùng tổ sẽ hỗ trợ các cơ sở sản xuất trong việc lên phương án đầu tư, xây dựng hệ thống xử lý khí thải đạt chuẩn, nhằm đảm bảo giám thiểu ô nhiễm khí thải ra môi trường bên ngoài.

Ngoài việc thành lập tổ giám sát của Bộ, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh cũng đã công bố quyết định thành lập Tổ giám sát về bảo vệ môi trường tại làng nghề Mẫn Xá. Tổ giám sát này gồm 18 thành viên, do ông Nguyễn Đình Phương - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh làm tổ trưởng. Theo đó, quá trình giám sát, tổ sẽ chia thành nhiều đoàn giám sát đến từng cơ sở để hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các chủ cơ sở thực hiện, tuân thủ nghiêm túc pháp luật về công tác bảo vệ môi trường.

Ngay sau khi công bố các quyết định thành lập tổ giám sát, trong tháng 12/2023, đoàn sẽ kiểm tra, giám sát 11 đơn vị tại Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Văn Môn. Dự kiến, năm 2024 sẽ tổ chức các hoạt động tuyên truyền và tiến hành giám sát ít nhất 01 đợt, trong đó sẽ yêu cầu các cơ sở thực hiện hồ sơ, thủ tục về môi trường và kiến nghị biện pháp xử lý, yêu cầu đầu tư, xây dựng, lắp đặt công trình xử lý khí thải và biện pháp bảo vệ môi trường đối với chất thải rắn. Tổ giám sát sẽ tiến hành các hoạt động giám sát định kỳ, giám sát chuyên đề, đồng thời căn cứ vào mức độ vi phạm sẽ xử lý theo quy đinh của pháp luật.

Theo ông Hoàng Văn Thức - Cục trưởng Cục Kiểm soát nhiễm môi trường, thông qua các kỳ giám sát sẽ giúp người dân, hộ kinh doanh nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường. Qua đây, cơ quan chức năng của Bộ, của tỉnh sẽ rà soát được các hộ kinh doanh còn thiếu thủ tục về bảo vệ môi trường để hướng dẫn hoàn thiện. Trong quá trình giám sát, nếu phát hiện các doanh nghiệp, hộ kinh doanh có hiện trạng xả thải vi phạm pháp luật sẽ tiến hành lập biên bản xử phạt theo quy định, đồng thời yêu cầu có biện pháp khắc phục.

Trước đó, căn cứ vào tình hình thực tế, xét thấy nguy cơ trực tiếp phát sinh cháy, nổ gây hậu quả nghiêm trọng tại Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Văn Môn do Công ty CP tập đoàn Hanaka là chủ đầu tư, Trưởng Công an huyện Yên Phong đã ban hành quyết định đình chỉ hoạt động đối với cụm công nghiệp làng nghề này. Thời hạn đình chỉ từ ngày 3/11/2023, trong đó yêu cầu ông Mẫn Ngọc Anh - Chủ tịch HĐQT Công ty CP tập đoàn Hanaka, có trách nhiệm thi hành quyết định và thực hiện các yêu cầu về bảo đảm an toàn phòng cháy và chữa cháy. Mặc dù cụm công nghiệp đã bị đình chỉ, tuy nhiên theo ghi nhận của phóng viên, các cơ sở tại cụm công nghiệp vẫn đang hoạt động bình thường. Sáng ngày 12/12/2023, thời điểm đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường về công bố quyết định thành lập tổ giám sát bảo vệ môi trường, nhiều cơ sở trong cụm công nghiệp vẫn thi nhau nhả khói.

Theo ý kiến của người dân tại buổi công bố các quyết định thành lập tổ giám sát, hiện nay chủ đầu tư Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Văn Môi là Công ty CP tập đoàn Hanaka đã thu tiền bán các lô đất công nghiệp trong cụm đến 95%, tuy nhiên vẫn chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người mua. Mặc dù tỉ lệ các cơ sở cô đúc nhôm di dời ra khỏi khu vực dân cư, đi vào cụm công nghiệp rất thấp (chưa đạt 13%), xong hiện tại các lô đất công nghiệp trong cụm công nghiệp đã gần như bán hết. Các cơ sở tái chế trong cụm công nghiệp hầu hết không đủ pháp lý về phòng cháy chữa cháy, môi trường, tuy nhiên mấy năm qua vẫn hoạt động bình thường. Người dân cho rằng, thực tế lượng xỉ thải (chất thải rắn) hằng ngày, các hộ dân làm nghề trong khu dân cư thải ra thì ít, trong đó các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nơi khác đổ ra thì nhiều.

Từ những vấn đề tồn tại, bất cập nêu trên, người dân cho rằng, cần phải làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp, cơ quan quản lý địa phương trong thời gian qua, đồng thời làm tốt công tác hậu kiểm, xử lý nghiêm túc các vi phạm, tránh tình trạng văn bản đình chỉ ban hành, nhưng cụm công nghiệp vẫn hoạt động một cách ngang nhiên, bất chấp.

Một số hình ảnh PV ghi nhận được trong sáng 12/12/2023 tại Cụm Công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Văn Môn, thời điểm cụm công nghiệp này đã bị đình chỉ hoạt động.

Lâm Tới