Tranh dân gian Kim Hoàng: Cơ hội được hồi sinh
Cùng với tranh dân gian Hàng Trống và Đông Hồ, tranh Kim Hoàng được biết đến là một trong 3 dòng tranh dân gian nổi tiếng của miền Bắc, thế nhưng hiện nay tranh Kim Hoàng đã gần như thất truyền.
Tin liên quan
Tranh Kim Hoàng là tên thường gọi của dòng tranh dân gian vốn phát triển khá mạnh từ thế kỉ XVIII đến thế kỉ XIX của làng Kim Hoàng, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây (cũ). Tương truyền dòng họ làm tranh đầu tiên là họ Nguyễn Sĩ- người Thanh Hoá theo mẹ ra Thăng Long rồi lập nghiệp ở Kim Hoàng. Thế kỷ XIX, tranh Kim Hoàng phát triển mạnh nhưng rồi bắt đầu bị thất truyền từ trận lụt năm 1915, khi làng mạc bị ngập trắng, nhiều ván in tranh của làng bị cuốn trôi. Đến năm 1945 thì tranh hoàn toàn không sản xuất nữa. Ngày nay chỉ còn một số ván in của dòng tranh này được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Tranh Kim Hoàng có đủ loại tranh thờ cúng, tranh chúc tụng như một số dòng tranh khác cùng thời (Đông Hồ, Hàng Trống). Nhưng tranh Kim Hoàng lại biết kết hợp nhiều ưu điểm của hai dòng tranh đó. Tranh Kim Hoàng có nét khắc thanh mảnh, tỉ mỉ hơn tranh Đông Hồ; màu sắc lại tươi như tranh Hàng Trống. Chính vì thế dòng tranh này mang những giá trị riêng. Ngoài ra, tranh Kim Hoàng có một đặc điểm riêng biệt mà các dòng tranh dân gian khác không có. Đó là những câu thơ Hán tự được viết theo lối chữ thảo trên góc trái bức tranh. Cả thơ và hình vẽ tạo nên một chỉnh thể hài hoà, chặt chẽ.
Tranh Kim Hoàng không sử dụng giấy điệp như tranh Đông Hồ hay giấy dó như tranh Hàng Trống mà in trên nền giấy đỏ, giấy hồng điều, hoặc giấy vàng tàu nên còn được gọi là tranh Đỏ. Ở tranh Kim Hoàng, các nghệ nhân chỉ sử dụng một bản khắc để in nét đen lên giấy rồi dựa vào đó mà tự do chấm phá màu sắc theo cảm xúc riêng của mỗi người. Vì thế, mỗi bức tranh có một sự phóng khoáng và diện mạo riêng, dù cùng được in ra từ một bản khắc. Đây là điểm được ưa chuộng nhất ở tranh Kim Hoàng.
Theo nhà sưu tập Nguyễn Thị Thu Hòa - Giám đốc Bảo tàng Gốm sứ, người rất gắn bó và có tâm huyết với tranh Kim Hoàng cho biết: “Hiện nay, dòng tranh Kim Hoàng đã gần như thất truyền khi không còn nghệ nhân nào theo nghề và chỉ còn rất ít tranh hay bản khắc còn lưu lại ở bảo tàng, bộ sưu tập tư nhân trong nước hay nước ngoài”.
Trước đây, tại ngôi làng Kim Hoàng (Vân Canh-Hoài Đức-HN), mọi người dường như đã quên mất sự tồn tại của dòng tranh dân gian Kim Hoàng. Họ vẫn tất bật với đủ nghề mưu sinh, nhưng rất tiếc trong số nghề đó không có làm tranh Kim Hoàng.
Ông Trần Thịnh, một trong số ít người cao tuổi của làng còn biết về tranh Kim Hoàng cho biết: "Chúng tôi cũng muốn khôi phục lại nhưng lẻ tẻ và đến bây giờ thì mất hết. Số người ở lứa tuổi còn biết về dòng tranh cổ của làng tôi và người đi bán tranh ở chợ chỉ còn đếm đầu ngón tay, rất ít. Cho nên, chúng tôi tiếc lắm nhưng vẫn phải chịu".
Cùng với tranh dân gian Hàng Trống và Đông Hồ, tranh Kim Hoàng được biết đến là một trong 3 dòng tranh dân gian nổi tiếng của miền Bắc. Không được may mắn như Đông Hồ và Hàng Trống, dòng tranh Kim Hoàng hiện nay không còn một nghệ nhân nào theo nghề, những bức tranh và bản khắc còn lại là báu vật của các bảo tàng, sưu tập tư nhân trong nước và nước ngoài. Điều này cho thấy việc nghiên cứu, sưu tầm, phục hồi dòng tranh dân gian Kim Hoàng đặc sắc này là vô cùng khó khăn nhưng rất cần thiết để giữ gìn các giá trị văn hóa của Thăng Long – Hà Nội nghìn năm văn hiến.
Thế nhưng, trong cuộc sống hiện đại càng khiến cho dòng tranh dân giàn này ngày càng bị mai một. Song câu chuyện về phục dựng làng tranh Kim Hoàng đang khiến những con người nơi đây tin tưởng vào những giá trị truyền thống sẽ không bị thất truyền nếu những con người thật sự có tâm huyết mong muốn tranh Kim Hoàng sớm hồi sinh.
Mời quý độc giả đón đọc kỳ 2: Gian nan hồi sinh tranh dân gian Kim Hoàng.
Quốc Huy
Tin khác
TP.HCM: Chuyển đổi số là mục tiêu ưu tiên số một cho phát triển hạ tầng
Người tiêu dùng tin tưởng và ưu tiên lựa chọn sản phẩm OCOP
Tin lời thầy bói online, một phụ nữ bị lừa cả tỉ đồng
TP Thanh Hóa: Xin ý kiến về việc cho học sinh THCS nghỉ học ngày thứ 7
Chính thức khai hội Xuân Yên Tử 2025
Tậu ngay ''xế'' xịn cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn
OCB được vinh danh Thương hiệu quốc gia lần thứ 3 liên tiếp
(THPL) - Sáng tạo, tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số, quản trị rủi ro hướng đến phát triển bền vững, Ngân hàng Phương Đông (OCB)...07/02/2025 18:59:00OCB được vinh danh “Nhà tuyển dụng được yêu thích nhất năm 2024”
(THPL) - Mới đây, ngân hàng Phương Đông (OCB) đã được vinh danh giải thưởng “Nhà tuyển dụng được yêu thích nhất năm 2024”. Đây là năm...07/02/2025 19:01:53Sầu riêng Việt Nam gia tăng thị phần tại Trung Quốc
(THPL) - Năm 2024, xuất khẩu sầu riêng lập kỷ lục gần 3,3 tỷ USD, trong đó Trung Quốc chiếm tới hơn 90% tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này...07/02/2025 18:58:41Ngành đường sắt bắt đầu mở bán vé tàu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5
(THPL) - Nhằm phục vụ nhu cầu đi lại của người dân tăng cao dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5, ngành đường sắt đã mở bán vé dịp này từ nay đến 4/5.07/02/2025 18:52:38
ĐỌC NHIỀU NHẤT
Quảng bá thương hiệu Việt
-
Bản hòa ca Tết Việt chính thức ngân lên tại Home Hanoi Xuan 2025
(THPL) - Sáng ngày 16/1/2025, tại Mailand Hanoi City, Bắc An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội, đường hoa Home Hanoi Xuan 2025 đã chính thức mở cửa, chào đón du khách thập phương đến tham quan và trải nghiệm không gian rực rỡ, đậm chất Tết cổ truyền Việt Nam. Cùng ngày, Bộ Ngoại giao tổ chức Chương trình Ngoại giao văn hóa với chủ đề "Bản hòa ca Tết Việt," với sự tham gia của gần 150 đại biểu, các nữ đại sứ, phu nhân đại sứ, các nhà ngoại giao nữ… - Vinhomes Golden Avenue “chơi lớn” tặng cư dân và du khách gala âm nhạc...
- Chuyên gia lý giải nguyên nhân bộ đôi xe điện VinFast VF 3, VF 7 áp đảo các...
- Vì sao các thương hiệu và tỷ phú thế giới chọn Phú Quốc là điểm đến...
Tôn vinh thương hiệu toàn cầu
-
VinUni nhận bằng khen của Bộ GD&ĐT vì những đóng góp xuất sắc
(THPL) - Sau 5 năm thành lập, từ một dự án trên giấy, một “ngôi trường 0 tuổi”, VinUni đã trở thành một hiện tượng giáo dục khi là trường đại học trẻ nhất và nhanh nhất thế giới đạt chứng nhận QS 5 sao toàn diện. Nhân dịp 5 năm ngày truyền thống, VinUni vừa được nhận bằng khen từ Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho những thành tích và đóng góp xuất sắc thời gian qua. - Capella Hanoi và InterContinental Danang Sun Peninsula Resort lọt top những khách...
- LPBank gia nhập câu lạc bộ lợi nhuận 10 nghìn tỷ
- BIDV - Top 10 “Sao Vàng Đất Việt” năm 2024