Viết tiếp bài huyện Mê Linh (Hà Nội): Các quyết định của chính quyền có thấu tình đạt lý?

Một mô hình trang trại điểm của địa phương trước nguy cơ bị xóa sổ

Nghẹn ngào trong nước mắt, ông Tuyến chia sẻ: Gia đình ông sinh sống tại thôn Yên Nội từ nhiều đời nay. Kể từ năm 2000, nghe theo tiếng gọi của Đảng và chính quyền địa phương về phát triển mô hình trang trại làm giàu cho địa phương, gia đình ông có mua và trao đổi đất nồng nghiệp với các hộ gia đình khác và đã dồn ghép được một diện tích đất khoảng 6.930m2. Trước khi đầu tư vào mô hình trang trại, ông đã làm đơn xin phép chính quyền địa phương. Trong quá trình thực hiện ông lại tiếp tục thành lập Hợp tác xã, dịch vụ tổng hợp xã Vạn Yên, triển khai mô hình kinh tế trang trại để thuận lợi cho việc kinh doanh. Với tư cách hợp tác xã, ông đã vắt hết trí tuệ để nghĩ ra dự án phát triển chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản trồng cây lâu năm. Đề án trên được UBND xã Vạn Yên đồng tình ủng hộ bằng việc xác nhận hợp tác xã của ông có đủ điều kiện để thực hiện dự án trên. Không những thế các phòng ban chuyên môn của huyện như phòng kinh tế, Trạm phát triển chăn nuôi số 8 đã ký đóng dấu xác nhận cho gia đình ông tham gia thực hiện mô hình thử nghiệm sử dụng chế phẩm Pig Max đối với chăn nuôi lợn thịt và trại chăn nuôi lợn ứng dụng công nghệ cao. Năm 2016, UBND huyện Mê Linh đã chứng nhận  tặng giấy khen cho ông vì đã có thành tích trong công tác sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện.

Ông Tuyến cho biết: “Sở dĩ gia đình tôi dồn ghép ruộng đất về khu vực này vì gia đình tôi từ trước những năm 2000 đã thuê thầu mặt nước khu vực Vực Noi để thả cá. Đến khi UBND huyện Mê Linh có chủ trương đầu tư vào mô hình trang trạng, gia đình tôi mới mạnh dạn đâu tư sức người sức của với một mong ước duy nhất là thoát khỏi cảnh đói nghèo. Khi đó vợ chồng tôi gia cảnh vô cùng bần hàn, cơ cực, 06 đứa con cơm ăn không no, áo không đủ mặc. Khi mới đổi ruộng đất để dồn ghép được diện tích đất như hiện nay, khu vực này là đất quỹ I khó canh tác, không có nước tưới tiêu, cằn cỗi, nhiều diện tích đất bị bỏ hoang”. 

Những tưởng sự cố gắng của gia đình ông sẽ được chính quyền địa phương tạo điều kiện để làm kinh tế ổn định. Nhưng không hiểu vì lý do gì, gần đây một số hộ dân đã từng đổi đất với ông “bỗng” gây sách nhiễu đòi lại đất. Họ đã gửi nhiều đơn thư đến UBND huyện Mê Linh yêu câu đòi đất. UBND huyện Mê Linh đã thụ lý hồ sơ tranh chấp đất đai và hướng dẫn các bên ra tòa án. Trong khi ông Tuyến đang làm các thủ tục đòi quyền lợi tại TAND huyện Mê Linh thì UBND huyện Mê Linh và UBND xã Vạn Yên cho rằng trang trại của ông đang hoạt động không đúng pháp luật và ban hành các văn bản cưỡng chế. Thậm chí đã tiến hành cưỡng chế tháo dỡ một phần công trình của ông. Thời gian tới sẽ tiếp tục tiến trình cưỡng chế tháo dỡ các phần còn lại.

Chia sẻ với phóng viên, ông Tuyến bức xúc cho biết: “Suốt gần 30 năm gắn bó trên mảnh đất này, chúng tôi chưa bao giờ thấy nơi này có thể canh tác và trồng cây lúa, trước đây khi gia đình tôi chưa đầu tư sức người sức của thì nơi này chỉ có thể trồng rau khoai lang, hoặc bỏ hoang bởi không có nước tưới tiêu. Chúng tôi chỉ là những người nông dân quanh năm chỉ biết ruộng vườn, chuồng trại, chúng tôi cũng không nắm được các trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật để hoàn thiện hồ sơ trang trại. Ngược lại các cấp chính quyền làm công tác quản lý là ở địa phương cũng chưa bao giờ hướng dẫn tôi hoàn thiện hồ sơ trình tự các cấp có thẩm quyền về việc cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Khi gia đình tôi xin phép đầu tư mô hình trang trại, UBND xã Vạn Yên đã có xác nhận. UBND huyện Mê Linh và các phòng ban của huyện cũng nắm được tình hình trang trại nhà tôi, họ cũng không có ý kiến gì. Đến nay bỗng nhiên các cấp chính quyền lại ban hành hàng loạt các quyết định yêu cầu gia đình tôi khôi phục lại trạng thái đất ban đầu thì thật là vô lý”.

Các quyết định của UBND huyện Mê Linh liệu có hợp lý?

Ngày 26/12/1016, UBND huyện Mê Linh đã ra thông báo 377/TB-UBND yêu cầu UBND xã Vạn Yên cho dừng việc đầu tư của gia đình ông Tuyến vì cho rằng khu đất mà ông đang sử dụng nằm trong quy hoạch là khu đất ở và nằm trong kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất đã được UBND huyện phê duyệt tại Quyết định 9416/QĐ-UBND ngày 16/12/2011. Ngay sau đó, căn cứ vào thông báo số 377, UBND xã Vạn Yên đã ban hành 1 loạt các văn bản yêu cầu gia đình ông Tuyến dừng việc đầu tư tại khu đất đang sản xuất và tiến hành việc kiểm đếm tài sản.

Không đồng ý với các quan điểm trên của UBND xã Vạn Yên, ông Tuyến cho rằng việc quy hoạch trên là không hợp lý và trái pháp luật: 

Thứ nhất, đất của gia đình ông hiện nay vẫn đang sử dụng ổn định từ năm 2000, chưa có bất cứ cơ quan nhà nước có thẩm quyền nào thu hồi. Ngoài ra, gia đình ông được các cấp có thẩm quyền là UBND xã Vạn Yên, phòng kinh tế, trạm Phát triển chăn nuôi số 8 nhận hồ sơ triển khai dự án phát triển chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản trồng cây lâu năm hợp tác xã, dịch vụ tổng hợp xã Vạn Yên triển khai mô hình kinh tế trang trại làm giàu cho quê hương.

Thứ hai, việc UBND huyện Mê Linh cho rằng đất của ông nằm trong quy hoạch là khu đất ở và nằm trong kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, quy hoạch này chưa bao giờ được công bố một cách công khai theo quy định tại Điều 48 Luật đất đai năm 2013. Gia đình ông Tuyến chưa bao giờ được lấy ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo quy định tại điều luật trên. Bên cạnh đó, Quyết định 9416 mà UBND huyện Mê Linh đã ban hành cũng không còn phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành vì thẩm quyền quyết định, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện phải do UBND cấp tỉnh phê duyệt chứ không phải cấp huyện phê duyệt.

Như vậy, có thể thấy, kế hoạch sử dụng đầt liên quan đến toàn bộ diện tích đất của gia đình ông Tuyến chưa bao giờ được công khai tại trụ sở UBND huyện Mê Linh cũng như trên cổng thông tin của UBND huyện. Chính vì vậy việc UBND huyện Mê Linh ban hành Thông báo 377 để yêu cầu UBND xã Vạn Yên cho dừng đầu tư tại khu đất của gia đình ông là hoàn toàn trái quy định của pháp luật. 

Mặt khác, có thể thấy tài sản trên trang trại của gia đình ông Tuyến trị giá nhiều tỷ đồng, giống vật nuôi, cây trồng đã đầu tư với quy mô lớn phải đảm bảo tuyệt đối an toàn vệ sinh, dịch bệnh thì bỗng nhiên bị UBND xã cấm đầu tư. Trong khi đó, tại Điều 202 Luật đất đai 2013 quy định quyền hạn và trách nhiệm của chủ tịch UBND cấp xã chỉ có thẩm quyền tiến hành hòa giải tranh chấp đất đai nhưng không có quyền quyết định. Chính vì thế, ông Tuyến khẳng định việc UBND huyện Mê Linh cũng như UBND xã Vạn Yên yêu cầu gia đình ông dừng đầu tư tại khu đất đang sử dụng và tiến hành kiểm đếm tài sản trên đất đó là hoàn toàn trái quy định của pháp luật.

Cần cẩn trọng khi tiến hành cưỡng chế 

Đối với người nông dân chân lấm tay bùn, quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” thì 1m2 đất đối với họ cũng như da với thịt. Họ có thể chưa hiểu rõ về pháp luật, về quy trình xin cấp giấy tờ. Thế nhưng với những người đại diện cho cơ quan nhà nước, đại diện cho quyền lợi của nhân dân thì cần phải tận tình hướng dẫn, lý giải cho người dân hiểu và thực hiện đúng pháp luật, chính sách của nhà nước. Trong khi đó, chính quyền địa phương và các phòng ban có thẩm quyền đều đã biết việc gia đình ông Tuyến canh tác từ trước đó nhưng sau 20 năm mới thông báo thu hồi. Điều đó đã khiến dư luận đặt ra nhiều câu hỏi liệu có sự bất thường nào trong công tác quản lý đất đai của UBND huyện Mê Linh? Chưa kể từ trước đến nay, gia đình ông Tuyến đã đóng góp không nhỏ cho sự phát triển của địa phương, thực hiện tốt các tiêu chí trong nông thôn mới.

Thực tế rất nhiều các trường hợp người dân bỏ bao mồ hôi công sức để cải tạo các thửa đất cho mô hình kinh tế hiệu quả nhưng vì cách làm “cứng nhắc” của chính quyền đã đẩy họ phải uất hận đến cùng cực. Đơn cử như Vụ án cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng là vụ án về tranh chấp đất đai giữa ông Đoàn Văn Vươn ở Cống Rộc, Vinh Quang và UBND huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng. Hay vụ việc người dân dùng bom xăng, gạch đá chống lại đoàn cưỡng chế vào ngày 25/9/2019 trên địa bàn xã Phượng Vĩ, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ gây nên những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến trật tự an ninh xã hội.

Các cấp chính quyền UBND Thành phố Hà Nội, UBND huyện Mê Linh, UBND xã Vạn Yên hãy lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người dân để ban hành những quyết định thấu tình đạt lý đem lại quyền lợi cho người dân.

Thương hiệu và Pháp luật sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Mạnh Nghiệp - Hải Nam