Vì sao dự án của Tập đoàn SSG không thể giải phóng mặt bằng?

Người dân lo mất đất sinh nhai

“Nếu thu hồi đất để phục vụ lợi ích Quốc gia, hay vì mục đích công cộng thì chúng tôi luôn sẵn sàng, còn nếu thu hồi đất cho doanh nghiệp kinh doanh thì cần phải thỏa thuận với dân. Hơn nữa, việc thu hồi đất nông nghiệp của dân giữa Thủ đô mà chỉ đền bù có 1,53 triệu đồng/m2 là không thỏa đáng”. Đó là lời của anh Nguyễn Đức Thọ (38 tuổi, nhà ở số 349 đường Lâm Du, phường Bồ Đề khi nói về việc thu hồi đất cho Dự án xây dựng trường học chất lượng cao Mùa Xuân của Công ty CP Đầu tư và Phát triển Giáo dục SSG.

Đó cũng là tâm tư của rất nhiều bà con nông dân chân lấm tay bùn quanh khu vực này khi “tấc đất cắm dùi” – là sinh kế của họ bao năm qua – bị thu hồi không thỏa đáng với giá đền bù bèo bọt.

Bà Nguyễn Thị Lộc (52 tuổi, nhà ở tổ 15, phường Bồ Đề) lo lắng bởi năm 2018, gia đình có nhận được một văn bản thu hồi đất để làm công trình nhưng nhưng gia đình không thể chấp nhận do giá đền bù chưa thỏa đáng.

“Cả gia đình chúng tôi có 4 nhân khẩu nhưng sống chủ yếu nhờ vào mấy sào ruộng này, với mức thu nhập từ trồng rau được khoảng 7 triệu đồng mỗi tháng. Theo thông báo thì giá đền bù được hơn 1,53 triệu đồng mỗi m2 và không thấy tiền hỗ trợ giải quyết việc làm khi thu hồi đất. Nếu bị thu hồi đất, chúng tôi không biết mưu sinh bằng nghề gì”, bà Lộc chia sẻ.

Đó cũng là lý do tại sao Dự án Xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân được phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư từ ngày 17/4/2012, nhưng đến nay, sau hơn 7 năm, dự án này vẫn chưa thể hoàn thành quá trình đền bù và giải phóng mặt bằng.

Có mặt tại địa điểm triển khai dự án thuộc khu đất có kí hiệu C2-2/THPT1, nằm trên đường Cổ Linh, phường Bồ Đề là hàng chục tấm băng rôn phản đối “đất chưa đền bù - cấm xâm phạm” của các hộ dân. Tại địa điểm thực hiện dự án, chủ đầu tư cũng mới dựng lên bảng thông tin và phối cảnh kiến trúc. Còn khu đất thì người dân vẫn đang sản xuất nông nghiệp bình thường.

Theo tìm hiểu, chủ đầu tư dự án này là Công ty CP Tập đoàn SSG, đại diện chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Giáo dục SSG. Công ty CP Tập đoàn SSG hiện nay có trên 20 công ty thành viên, hoạt động chủ yếu trên lĩnh vực đầu tư kinh doanh bất động sản và đầu tư phát triển giáo dục.

Dự án trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân tại phố Cổ Linh, phường Bồ Đề nằm trong hệ thống trường phổ thông song ngữ liên cấp Wellspring Hà Nội. Hiện nay, trường này đã có một cơ sở đi vào hoạt động từ năm học 2011 - 2012 tại số 95, phố Ái Mộ, phường Bồ Đề, quận Long Biên, TP Hà Nội và một cơ sở ở số 92 Nguyễn Hữu Cảnh, Quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.

Dự án xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân (tên giao dịch quốc tế là Spring School) được UBND quận Long Biên phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư tại văn bản số 1114/QĐ-UBND ngày 17/4/2012. Địa điểm thực hiện dự án tại ô đất kí hiệu C2-2/THPT1 phường Bồ Đề, quận Long Biên với phạm vi chiếm đất là 38.890 m2.

Mục tiêu của dự án là xây dựng trường THPT chất lượng cao phục vụ sự nghiệp giáo dục của địa phương và khu vực, tổng mức đầu tư là 235.303 triệu đồng. Để thực hiện dự án này, chủ đầu tư phải thực hiện nghĩa vụ tài chính, cam kết hỗ trợ ngân sách địa quận Long Biên là 500 triệu đồng, số tiền thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng là gần 77 tỉ đồng.

Ngay khi dự án được lựa chọn nhà đầu tư, nhiều người dân đã lên tiếng phản đối vì cho rằng, việc thu hồi đất không tuân thủ theo quy định của pháp luật. Anh Nguyễn Đức Thọ cho biết, từ năm 2017, anh đã đại diện cho hàng trăm hộ dân thuộc phường Bồ Đề, quận Long Biên có đất bị thu hồi gửi đơn thư kiến nghị đến nhiều cơ quan chức năng để yêu cầu làm rõ, dự án trường THPT chất lượng cao của Công ty CP Tập đoàn SSG là dự án phục vụ cho cộng cộng hay vì mục đích kinh doanh có lợi nhuận.

Dự án phục vụ công cộng hay kinh doanh?

Luật sư Nguyễn Thị Loan, Đoàn luật sư Hà Nội cho rằng, dự án này không thuộc trường hợp thu hồi đất vì mục đích phát triển kinh tế theo Luật Đất đai năm 2003 và các Nghị định của Chính phủ. Trong đó, khoản 1, điều 40 Luật Đất đai năm 2003 đã quy định rất rõ về việc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế: “Nhà nước thực hiện việc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế trong trường hợp đầu tư xây dựng khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế và các dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ”.

Ngoài ra, theo luật sư Nguyễn Thị Loan, điểm e, khoản 3, điều 2, Nghị định 17/2006 /NĐ-CP ngày 27/1/2006 cũng đã bổ sung trường hợp sử dụng đất vì mục đích phát triển kinh tế như sau: “Sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng phục vụ công cộng bao gồm các công trình giao thông, điện lực, thuỷ lợi, cấp nước, thoát nước, vệ sinh môi trường, thông tin liên lạc, đường ống dẫn xăng dầu, đường ống dẫn khí, giáo dục, đào tạo, văn hoá, khoa học kỹ thuật, y tế, thể dục, thể thao, chợ”.

Như vậy, đối chiếu với quy định của pháp luật, chỉ những dự án giáo dục đáp ứng những điều kiện sau đây mới thuộc trường hợp sử dụng đất phát triển kinh tế: Dự án giáo dục này phải là dự án lớn theo quy định của Chính phủ (theo quy định tại khoản 1 điều 40 Luật Đất đai năm 2003); Dự án giáo dục này phải là dự án phục vụ mục đích công cộng.

Nếu dự án này không đáp ứng được hai điều kiện ở trên thì không phải là dự án vì mục đích phát triển kinh tế theo quy định của Luật Đất đai năm 2003.

Theo thông báo học phí năm học 2019 - 2020 trên trang web của hệ thống trường Phổ thông Song ngữ liên cấp Wellspring (thuộc Công ty CP Đầu tư và Phát triển Giáo dục SSG), mức học phí hàng năm cho mỗi học sinh vào đây học từ lớp 1 đến lớp 12 là từ 142,52 triệu đồng đến 197,67 triệu đồng.

Nhìn vào bảng giá học phí, ai cũng có thể nhìn nhận, là con em nghèo ở quận Long Biên khó có thể đủ điều kiện theo học được. Và với mức học phí như thế này thì đây liệu có được xem là dự án phục vụ công cộng hay không?

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.

Kim Sinh