UBND phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội: Xử lý vi phạm "ngược"?

Chỉ có 537,6m2 trong số đó đang được sử dụng đúng mục đích vào việc làm bãi đỗ xe. Điều tréo ngoe là phần diện tích đất nhỏ nhoi được sử dụng đúng mục đích ấy liên tục bị UBND phường sở tại làm phiền, còn hàng nghìn m2 đất bị sử dụng sai mục đích lại bị "ngó lơ"?!  

Được thuê đất làm bãi đỗ xe nhưng kinh doanh nhà hàng

Theo hồ sơ thu thập được, ngày 31-12-2008, Sở TNMT đã ký hợp đồng số 198-08/HĐTĐTN, cho Cty CP Đa quốc gia thuê 6.078m² đất nằm ngoài chỉ giới mở đường, trên phố Phan Kế Bính để xây dựng công trình theo quy hoạch. Mục đích sử dụng đất trong hợp đồng nêu rõ: Sử dụng làm bãi đỗ xe và dịch vụ phụ trợ theo dự án đầu tư do Chủ tịch HĐQT Cty tự phê duyệt tại quyết định số 83/QĐHĐQT ngày 26-8-2008; Quyết định số 4227/QĐ-UBND ngày 24-10-2007 và Giấy chứng nhận đầu tư số 011121000170 ngày 24-6-2008 của UBND TP. Thời gian thuê đất 20 năm kể từ năm 2008.

Ngày 24-2-2009, UBND TP Hà Nội ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích 6.078m² đất nói trên cho Cty CP Đa Quốc gia. Toàn bộ diện tích đất cho thuê được chia làm 03 lô đất. Lô số 1 = 537,6m2,  lô số 2 = 1.287m2, đều được sử dụng làm bãi để xe. Lô số 3 = 4.253,4m² được sử dụng làm bãi để xe ô tô, dịch vụ, nhà rửa xe và công trình phụ trợ. Theo Luật sư Lâm Văn Quang, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội thì khi đất được giao để sử dụng vào mục đích làm bãi để xe thì các công trình phụ trợ được hiểu là nhà trông giữ xe và các công trình phục vụ cho việc quản lý, bảo vệ bãi để xe...

Sau khi được cấp phép xây dựng đầu tư, Cty CP Đa Quốc gia đã vi phạm trật tự xây dựng, năm 2009, TP Hà Nội đã có văn bản yêu cầu tạm dừng thi công để thanh tra, kiểm tra việc thực hiện xây dựng các công trình của dự án cống hóa mương Phan Kế Bính. Năm 2010, Thanh tra TP kết luận, Cty CP Đa Quốc gia đã xây dựng sai nội dung giấy phép và thiết kế được duyệt. UBND TP Hà Nội đã ban hành các văn bản yêu cầu UBND quận Ba Đình, UBND phường Cống Vị, Cty CP Đa Quốc gia thực hiện phá dỡ các hạng mục sai phạm. Sở Xây dựng đã có văn bản đôn đốc và hướng dẫn chủ đầu tư, UBND quận Ba Đình xử lý…

Ngày 2-4-2016, Công ty CP Đa Quốc gia đã có văn bản gửi Thành ủy Hà Nội “than khổ”, kể từ khi dự án bị thành phố tạm dừng thi công đến nay, Cty CP Đa Quốc gia đã phải dừng mọi hoạt động, các công trình không được đưa vào khai thác, sử dụng đúng kế hoạch, dẫn đến bị hoang hóa, xuống cấp trầm trọng. Nhưng theo ghi nhận của PV Thương hiệu và Pháp luật  thì hầu hết diện tích đất nằm trong 3 lô đất được thuê của Cty CP Đa Quốc gia đang được tận dụng tối đa, sử dụng hết công suất, mà phần lớn là sử dụng sai mục đích.

Cụ thể, từ phố Liễu Giai đi vào thì ngay đầu phố Phan Kế Bính là ô đất sô 3 không thấy một bĩa đỗ xe nào, mà thây vào đó là nhà hàng Hải sản phố sang trọng và nhiều công trình kiên cố khác. Tại lô đất số 2 xuất hiện nhà hàng Bia hơi Hải Xồm và một phần diện tích đất được sử dụng làm bãi để xe, nhưng dường như là bãi để xe dành riêng cho khách vào quán bia này. 

Vi phạm được… "báo trước"?

Ngày 23-1-2009, Cty CP Đa Quốc gia ký hợp đồng nguyên tắc hợp tác đầu tư với Cty CP đầy tư TM Long Hưng (gọi tắt là Cty Long Hưng). Theo các điều khoản ký kết, Cty Long Hưng có trách nhiệm thi công cống hóa và hoàn thiện hạ tầng từ phố Linh Lang đến cách đường Nguyễn Văn Ngọc về phía thượng lưu khoang 3-4m. Đồng thời Cty Long Hưng được quyền khai thác diện tích 1.824,6m², tại vị trí lô đất số 1 và số 2 của dự án.

Tại Hợp đồng thuê đất được Sở TNMT ký đại diện cho UBND TP Hà Nội (31-12-2008), và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp (24-2-2009) thì Cty CP Đa Quốc gia được sử dụng 6.078m² đất để làm bãi xe và các công trình phụ trợ cho hoạt động của bãi xe. Thế nhưng tại Hợp đồng nguyên tắc hợp tác đầu tư ký với Cty Long Hưng thì Cty CP Đa Quốc gia đã "thòng" quyền lợi cho Cty Long Hưng được quyền khai thác 1.824,6m² mà không nói rõ mục đích sử dụng.

Sau khi được ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Cty CP Đa Quốc gia, ngày 15-1-2011, Cty Long Hưng lại ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng và khai thác đất cho bà Đào Kim Oanh và bà Đỗ Lan Phương, cùng trú tại quận Ba Đình, Tp Hà Nội. Tại hợp đồng này, Cty Long Hưng chuyển nhượng quyền sử dụng và khai thác cho bà Oanh, bà Phương diện tích 537,6m² (thuộc vị trí Ô đất số 1). Bà Oanh sử dụng toàn bộ diện tích đất nói trên và mục đích khai thác điểm đỗ, trông giữ xe dưới hình thức cá nhân kinh doanh từ tháng 8-2016. Tuy nhiên, quá trình kinh doanh dịch vụ trông giữ xe, bà Oanh không đi làm thủ tục đăng ký giấy phép trông giữ xe.

Kể từ đó, có nhiều động thái của UBND phường Cống Vị về việc giải tỏa bãi xe không có giấy phép của bà Oanh. Đó là ngày ngày 10-3-201, ông Trần Duy Hưng, Phó Chủ tịch UBND phường ký ban hành tờ Thông báo số 17/TB-UBND, về việc giải tỏa ngay điểm trông giữ xe không phép trên các tuyến phố phường Cống Vị. Thông báo được gửi tên ông Nguyễn Văn Khởi với nội dung: "Yêu cầu ông Nguyễn Văn Khởi tại khu vực đường cống hóa mương phố Phan Kế Bính khẩn trương di chuyển, giải tỏa các bãi xe, phương tiện đang trông giữ không có giấy phép  trên phố Phan Kế Bính. Thời gian hoàn thành trước ngày 15-3-2017. Sau thời gian trên, UBND phường và các lực lượng chức năng sẽ tiến hành giải tỏa, xử lý theo quy định".

Ông Nguyễn Văn Khởi cho rằng, ông Khởi là người được bà Oanh nhờ trông coi bãi xe chứ ông không phải là chủ bãi xe. Mặt khác, UBND phường chỉ có Thông báo mà không có một quyết định xử lý nào nên ông không có trách nhiệm phải thực hiện thông báo của UBND phường Cống Vị.

Tiếp đó, ngày 18-3-2017, UBND phường Cống Vị tiếp tục phát đi Thông báo số 18/TB-UBND, là thông báo lần thứ hai tới cá nhân ông Khởi. Hơn 10 ngày sau đó, tức ngày 29-3-2017, ông Trần Duy Hưng tiếp tục phát hành Thông báo lần thứ ba, mang số 26/TB-UBND về việc giải tỏa điểm trông giữ xe không phép nhằm thực hiện chủ trương của UBND Quận Ba Đình về việc kiểm tra, xử lý triệt để điểm trông giữ phương tiện không phép tại khu vực Cống hóa mương Phan Kê Bính đoạn tiếp giáp tường rào Tòa án Nhân dân Quận Ba Đình.

Như vậy, rõ ràng 3 tờ Thông báo của UBND phường Cống Vị không thể được xem là văn bản hành chính để yêu cầu người bị cho là vi phạm phải có nghĩa vụ thực hiện. Tại sao UBND phường Cống Vị không lập biên bản vi phạm để ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với chủ kinh doanh dịch vụ một bãi xe mà UBND phường này đang cho là vi phạm?

Tiếp nhận thông tin vụ việc, sáng 30-3-2017, nhóm PV đến liên hệ làm việc với UBND phường Cống Vị, qua điện thoại, ông Nguyễn Văn Hưng - Chủ tịch UBND phường báo bận họp. Kể từ đó, tất cả những cuộc gọi là tin nhắn liên hệ làm việc của PV tới ông Nguyễn Văn Hưng đều không nhận được bất cứ phản hồi nào từ ông Nguyễn Văn Hưng. 

Cách hành xử tùy tiện

Theo ông Khởi, người được bà Oanh nhờ trông coi bãi xe thì bức xúc nói với PV, kể từ khi ông trông coi bãi xe giúp bà Oanh thì đã có ít nhất 3 lần ông Ba- một cán bộ UBND phường Cống Vị đã dẫn đoàn liên ngành đến lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính về hành vi: Kinh doanh không có giấy phép.

Trong một tình huống khác, ngày 4-12-2016, Chánh thanh tra Sở GTVT Hà Nội đã ra Quyết định xử phạt ông Nguyễn Văn Khởi theo điểm a khoản 4 Điều 28 Nghị định 46/2016, phạt cá nhân ông Khởi mức 3.500.000 đồng. Lý do xử phạt được nêu là do ông Khởi dã có hành vi "tổ chức hoạt động khai thác bãi đỗ xe khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép theo quy định".

Luật sư Vũ Lợi, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng: "Thanh tra Sở GTVT đã ban hành một quyết định xử phạt không đúng hành vi và đối tượng vi phạm. Vì nếu có vi phạm thì người vi phạm là bà Đào Kim Oanh (Chủ xe - PV) chứ không thể là ông Khởi (người trông bãi xe hộ bà Oanh - PV). Thứ hai, Nghị định số 39/2017/NĐ-CP ngày 16-3-2007 Quy định: "Về hoạt động thương mại một cách độc lập thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh", thì cá nhân bà Oanh kinh doanh dịch vụ trông giữ xe trên đất có Quyền sử dụng đất hợp pháp được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất và sử dụng đúng mục đích là hoàn toàn hợp pháp chứ không phải là bất hợp pháp mà bị xử lý".

" Luật đầu tư năm 2014, sửa đổi bổ sung năm 2016, tại phụ lục 4 về danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (tức là ngành nghề kinh doanh phải xin giấy phép con - PV) thì không hề có ngành nghề trông giữ xe. Như vậy, các tổ chức hoạt động dịch vụ trông giữ xe chỉ cần có đăng ký kinh doanh ngành nghề trông giữ xe với Sở Kế hoạch và Đầu tư là được phép hoạt động" - Luật sư Vũ Lợi phân tích thêm.

Mặt khác, trong bộ thủ tục Hành chính của UBND TP Hà Nội không có thủ tục nào là "xin cấp phép trông giữ xe", mà chỉ có thủ tục : Cấp giấy phép sử dụng tạm đường, vỉa hè ngoài mục đích giao thông. Như vậy ở đây UBND TP. Hà Nội Quy định: Nếu sử dụng lòng đường, vỉa hè không vào mục đích giao thông như: trông giữ xe, làm đám cưới, đám tang, tập kết vật liệu xây dựng tạm thời… thì mới phải xin phép. Vậy thì cá nhân kinh doanh dịch vụ trông giữ xe có phải xin phép hay không? Luật sư Vũ Lợi khẳng định: "Cá nhân kinh doanh dịch vụ trông giữ xe như bà Oanh là đối tượng không phải xin phép, mà chỉ có trường hợp sử dụng lòng đường, vỉa hè để kinh doanh dịch vụ trông giữ xe mới thì phải xin phép về việc sử dụng lòng đường vỉa hè không vào mục đích giao thông mà thôi".

Tại điểm đ Điều 3 của Nghị định số 39/2007/NĐ-CP ngày 16-03-2007, Quy định về hoạt động thương mại một cách độc lập thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh có nêu rõ: "Cá nhân hoạt động thương mại là cá nhân tự mình hàng ngày thực hiện một, một số hoặc toàn bộ các hoạt động được pháp luật cho phép về mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác nhưng không thuộc đối tượng phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh và không gọi là “thương nhân” theo quy định của Luật Thương mại. Cụ thể bao gồm những cá nhân thực hiện các hoạt động thương mại sau đây: Thực hiện các dịch vụ: đánh giày, bán vé số, chữa khóa, sửa chữa xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt tóc, vẽ tranh, chụp ảnh và các dịch vụ khác có hoặc không có địa điểm cố định".

Vấn đề dư luận quan tâm hơn là UBND phường Cống Vị và quận Ba Đình lo toan đi dẹp một bãi xe đang hoạt động đúng quy định mà "quên" cả việc để cho hàng loạt công trình xây dựng vi phạm trên diện tích 6.078m² đất mà UBND TP Hà Nội giao cho Cty CP Đa Quốc gia với mục đích sử dụng là làm bãi xe. Rõ ràng đây là một kiểu xử lý vi phạm "ngược" của UBND phường Cống Vị, quận Ba Đình, TP Hà Nội.

Chiều 4-4-2017, UBND phường Cống Vị triển khai lực lượng bao gồm Công an phường và nhiều dân phòng tổ chức "bao vây" khu vực bãi xe của bà Oanh, nhằm ngăn chặn các phương tiện vào bãi xe của bà Oanh. Là một cơ quan hành chính, tại sao UBND phường Cống Vị không ban hành nổi một quyết định đối với việc xử lý hoạt động của bãi xe do bà Oanh làm chủ? Việc tổ chức lực lượng để ngăn chặn hoạt động bãi xe như trên là cách hành xử kiểu "xã hội" khiến người dân không phục. UBND TP Hà Nội và UBND quận Ba Đình cần xem xét cách áp dụng các văn bản, quy định của pháp luật vào việc giải quyết vụ việc của UBND phường Cống Vị đối với bãi xe của bà Đỗ Kim Oanh.

Thương hiệu và Pháp luật sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này. 

Tiến Đạt

Tiến Đạt