Bộ Tài chính: Hơn 193 nghìn tỷ đồng tiền thuế được miễn giảm, gia hạn trong năm 2022

Năm 2022, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức, Bộ Tài chính đã chủ động điều hành chính sách tài khóa linh hoạt, ứng phó hiệu quả, kịp thời với biến động phức tạp của tình hình trong nước và ngoài nước; cân đối đảm bảo nguồn lực hỗ trợ quá trình phục hồi và phát triển kinh tế, góp phần ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội. Trong đó, đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ kịp thời ban hành: Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 (hiệu lực từ ngày 01/02/2022) quy định chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội; Nghị định số 32/NĐ-CP ngày 21/5/2022 gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước (có hiệu lực từ ngày 21/5/2022); Nghị định số 34/2022/NĐ-CP ngày 28/5/2022 gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế TNDN, thuế TNCN và tiền thuê đất năm 2022 (có hiệu lực từ ngày 28/5/2022).

Đơn cử như, trước diễn biến giá xăng dầu trên thị trường thế giới tăng nhanh từ cuối tháng 2/2022, gây áp lực lên lạm phát, tăng chi phí hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người dân, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 ngày 23/3/2022 giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, áp dụng từ ngày 01/4 - 31/12/2022; và Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 ngày 06/7/2022, giảm thuế bảo vệ môi trường về mức sàn đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn, áp dụng từ ngày 11/7 - 31/12/2022.

Dự kiến thực hiện các giải pháp trên sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân với tổng giá trị tiền thuế, tiền thuê đất, phí và lệ phí, tiền thuê đất được miễn giảm, gia hạn năm 2022 khoảng 233,5 nghìn tỷ đồng, trong đó: số tiền gia hạn khoảng 135 nghìn tỷ đồng; miễn, giảm khoảng 98,5 nghìn tỷ đồng.

Cơ quan Thuế, Hải quan đã tập trung triển khai các giải pháp chính sách thu ngân sách nhà nước hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh được thụ hưởng đầy đủ, kịp thời chính sách. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tránh việc lợi dụng chính sách để trục lợi.

Theo Bộ Tài chính, tính đến ngày 15/12/2022, đã thực hiện miễn, giảm, giãn khoảng 193,4 nghìn tỷ đồng tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất để hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, người dân vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển các hoạt động sản xuất kinh doanh, gồm: số tiền gia hạn khoảng 105,9 nghìn tỷ đồng (số thuế gia hạn đã nộp NSNN khoảng 76,33 nghìn tỷ đồng); số tiền miễn, giảm khoảng 87,5 nghìn tỷ đồng.

Với việc triển khai có hiệu quả các giải pháp chính sách tài khóa, đồng bộ với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy phục hồi kinh tế, kết hợp với tăng cường công tác quản lý thu, đã tác động tích cực đến kết quả thu NSNN năm 2022. Tính đến ngày 15/12/2022, thu NSNN đạt 1.691,8 nghìn tỷ đồng, vượt 19,8% dự toán, cao hơn 78 nghìn tỷ đồng so với đánh giá thực hiện cả năm đã Báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10, 11/2022). Trong đó, thu ngân sách trung ương vượt 19,3% dự toán; thu ngân sách địa phương vượt 20,4% dự toán. Từ nay đến cuối năm, Bộ Tài chính tiếp tục phấn đấu thu NSNN đạt ở mức cao hơn.

Tuy đạt được nhiều thành công nhưng Bộ Tài chính nhận định vẫn còn một số tồn tại như tăng thu chủ yếu là từ tiền sử dụng đất, thu dầu thô và hoạt động xuất nhập khẩu, nên không ổn định, bền vững; thu từ hoạt động thoái vốn cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước nhiều năm không đạt dự toán, giải ngân chi đầu tư phát triển chậm; thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, khó khăn, niềm tin thị trường thấp, sụt giảm.

Theo Bộ Tài chính, nguyên nhân của tồn tại, hạn chế là do, biến động mạnh, khó lường của tình hình quốc tế; sự điều chỉnh mạnh chính sách tiền tệ, chống lạm phát của các nước đã tác động lớn đến các chính sách vĩ mô của nền kinh tế, nhất là tiền tệ, tỷ giá, lãi suất, thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp. Cùng với đó là hoạt động kinh doanh của một bộ phận doanh nghiệp còn khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh, giá xăng dầu và các nguyên liệu đầu vào tăng cao, một số ngành hàng, thị trường xuất khẩu khó khăn, nhiều doanh nghiệp phát sinh nợ thuế. Một số ít doanh nghiệp vi phạm pháp luật về phát hành trái phiếu, thao túng chứng khoán làm giảm niềm tin thị trường.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, năm 2023 ngành tài chính tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu ưu tiên giữ vững nền tảng kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, thúc đẩy tăng trưởng, phục hồi và phát triển bền vững các lĩnh vực kinh tế, xã hội, chủ động triển khai quyết liệt, có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng. Cùng với đó, quyết liệt thực hiện thu ngân sách nhà nước, phấn đấu hoàn thành dự toán thu được giao ở mức cao nhất, trên cơ sở tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật về thu ngân sách nhà nước, tăng cường quản lý thu; tích cực hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển kinh tế, nuôi dưỡng nguồn thu. Bộ điều hành chi ngân sách nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định; tiếp tục cơ cấu lại chi ngân sách nhà nước, ưu tiên chi đầu tư phát triển các công trình hạ tầng kinh tế-xã hội quan trọng, thiết yếu...

Ngoài ra, Bộ cũng sẽ kiểm soát chặt chẽ bội chi, nợ công, các nghĩa vụ nợ dự phòng của ngân sách nhà nước, nợ của chính quyền địa phương, bảo đảm an toàn tài chính quốc gia, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay. Bộ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế kiểm tra giám sát bảo đảm sự vận hành ổn định, an toàn của thị trường tài chính và dịch vụ tài chính; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế.

Tú Chi