Doanh nhân Nguyễn Ngọc Luận: “Tôi là ly trà trong một bộ ấm chén”
Chào Anh Nguyễn Ngọc Luận, mới đây anh vừa cho ra mắt cuốn sách “"Tôi & Meet More …more”. Điều gì đã thúc đẩy anh viết sách và chia sẻ câu chuyện khởi nghiệp của mình qua cuốn sách ấy?
Thực ra, trước thời điểm này tôi chưa từng nghĩ tới việc sẽ viết sách. Tôi luôn nghĩ mình sẽ tiếp tục chăm chỉ với công việc của mình mà thôi. Nhưng khoảng 3 năm trở lại đây, tôi đã gặp một số anh em, đối tác và họ đã hỏi tôi rằng: “Anh có rất nhiều câu chuyện thực tế đã trải qua trong hơn 20 năm khởi nghiệp của mình, và anh đã chia sẻ qua những lần hỗ trợ các bạn sinh viên khởi nghiệp. Tại sao anh không viết thành sách, tích góp những câu chuyện của mình để có thể có nhiều bạn trẻ nữa tiếp cận được những kinh nghiệm thực tế đó. Và biết đâu có thể giúp những bạn trẻ đang loay hoay tìm kiếm một điểm mấu chốt nào đó mà chưa thấy thì có thể tìm ra trong cuốn sách của mình”. Chính vì vậy, tôi đã quyết định mỗi một năm sẽ viết ra những kinh nghiệm thực chiến qua từng câu chuyện của tôi, để xuất bản thành cuốn sách.
Tôi mong rằng, với kinh nghiệm của một người khởi nghiệp hơn 20 năm, cũng đã có những thăng trầm, vất vả, khó khăn và một ít thành tựu… qua cuốn sách này, tôi có thể giúp được cho các bạn trẻ có được định hướng của mình.
Vậy là cuốn sách “Tôi & Meet More …more” đã được anh viết trong bao nhiêu lâu và trong đó chắc chắn là những đúc kết tâm đắc của anh qua hơn 20 năm khởi nghiệp với nhiều ngành nghề khác nhau?
Đúng vậy! Cuốn sách này bao gồm cả những câu chuyện thực tế của tôi từ thời điểm 14 tuổi cho đến bây giờ. Bởi lẽ, ngay từ thời niên thiếu, tôi đã phải tự lập và dấn thân vào công việc để có chi phí trang trải cho môi trường ăn học của mình. Bên cạnh những chia sẻ về việc trưởng thành và tiếp cận với khởi nghiệp, tôi cũng sẽ chia sẻ nhiều về những câu chuyện thực tế khi tôi và Meet More Coffee bắt đầu hành trình của mình. Đặc biệt là những câu chuyện về mô hình kinh doanh – Tôi tin rằng, đó là những kiến thức rất thực tế và đã được chính tôi tìm thấy trong quá trình phát triển của mình.
Tất nhiên, tôi cũng đã học hỏi rất nhiều từ kho tàng kiến thức của thế giới. Ví dụ như “thuyết con nhím” của tác giả Jim Collins. Qua thực tiễn của mình, tôi đã áp dụng và chia sẻ lại qua cuốn sách này với mô hình kinh doanh tại Việt Nam. Tôi tin rằng, việc xác định được vị trí bản thân mình, định hướng mô hình của doanh nghiệp sẽ giúp được chúng ta tìm được cách triển khai, vận hành và phát triển tốt nhất
Như anh vừa chia sẻ, anh đã bắt đầu có những sự nhìn nhận và tiếp cận với ý nghĩ “khởi nghiệp” của mình từ rất sớm. Và trải qua rất nhiều thời gian với những ngành nghề công việc khác nhau, anh mới có được những kinh nghiệm quý báu và xây dựng được doanh nghiệp của mình. Vậy với các bạn trẻ hiện nay, nhiều người lo lắng về thời điểm khởi nghiệp quá trễ do chưa có kinh nghiệm. Và cũng có người vội vàng khởi nghiệp rồi “chết yểu trên vũng nước cạn” do sai hướng đi. Anh nghĩ sao về điều này?
Thực ra, khởi nghiệp là câu chuyện không bao giờ trễ. Một bạn sinh viên mới ra trường cũng có thể khởi nghiệp – có thể bắt đầu xây dựng tương lai của mình. Riêng cá nhân tôi thì không được may mắn như nhiều bạn trẻ hiện nay. Tôi sinh ra trong thời điểm đất nước mới giải phóng nên hầu hết các gia đình đều khó khăn. Khi tôi học lớp 10, hoàn cảnh của mình không có nhiều sự lựa chọn, tôi đã phải tự lập và đưa ra quyết định để dấn thân vào con đường làm việc.
Tôi đã phải “vượt khó” bằng nghị lực và quyết tâm của mình. Tôi nghĩ ở thời đại bây giờ, các bạn trẻ sẽ khác chúng tôi một chút, các bạn sẽ cần phải “vượt sướng” – tức là các bạn đang có rất nhiều điều kiện thuận lợi hơn thế hệ doanh nhân trước đây. Vì vậy mà, các bạn trẻ sẽ càng cần có nhiều quyết tâm hơn để vững tin với định hướng của mình. Từ đó vượt qua nỗi sợ hãi của “thất bại”, tiến gần hơn đến “thành công” trong tương lai
Trước khi khởi nghiệp với Meet More Coffee, anh cũng đã có được thành công khi điều hành một doanh nghiệp về lĩnh vực nhôm kính trong hơn 15 năm. Điều gì đã khiến anh thay đổi, quyết định bắt đầu khởi nghiệp một con đường mới với Cà phê nông sản Việt?
Đúng là khi tôi đã có được những thành tựu nhất định với lĩnh vực kinh doanh khác thì tôi đã đưa ra quyết định rất bất ngờ. Bởi lẽ, khởi nghiệp ở tuối của tôi với một thị trường hoàn toàn mới, sản phẩm và mô hình hoàn toàn mới… là một điều rất khó khăn. Tôi sẽ phải xây dựng lại từ ban đầu. Tôi nghĩ là tôi đã tiếp tục “vượt sướng” – từ bỏ cái ổn định để bắt đầu “vượt khó” với Meet More Coffee.
Tôi đã từng nghĩ và trăn trở rằng: “Tại sao người Việt Nam mình luôn tự hào về sản phẩm Việt Nam nhưng lại rất khó khăn khi đưa sản phẩm đó đến mọi nơi trên thế giới?”
Hơn nữa, rất nhiều doanh nhân Việt Nam thành công ở nước ngoài nhưng vẫn luôn thấy buồn phiền vì đó vẫn là thị trường quốc tế - Tức là sự thành công ở trên nước bạn. Còn trên quê hương của mình thì vẫn rất khó khăn. Vì vậy mà tôi quyết định sẽ tạo ra một sản phẩm thương hiệu mới, không chỉ là về sản phẩm của Việt Nam mà còn là sự tự hào của con người Việt Nam.
Tôi nghĩ rằng cà phê chính là một thức uống “nữ hoàng” trên toàn thế giới. Và đặc biệt ở Việt Nam, thì cà phê lại càng được ưa chuộng. Tôi tham vọng rằng, sẽ tạo ra được những sản phẩm cà phê Việt Nam vừa mang đến giá trị tiêu dùng cho khách hàng toàn thế giới, vừa mang đến giải pháp phát triển cho nông sản của nước nhà.
Theo thông tin, năm 2020, công ty của anh đã đạt tổng doanh thu 50 tỷ đồng, trong đó thị trường xuất khẩu chiếm 90%. Tuy nhiên, những năm tiếp theo, café nông sản của Meet More Coffee đã xuất hiện rất nhiều ở thị trường trong nước. Đặc biệt là sản phẩm của anh cũng đã gặt hái nhiều thành công, nâng cao uy tín của thương hiệu với người dùng Việt. Anh có thể chia sẻ về điều này ?
Khi Meet More Coffee ra đời, tôi cũng đã xác định được “tư duy ngược” của mình. Khi tôi đưa sản phẩm cà phê nông sản Việt ra ngoài thế giới, tôi muốn thế giới phải biết rằng ở Việt Nam có một loại cà phê – nhưng không phải là cà phê. Và thế giới sẽ phải chấp nhận sản phẩm đó. Tôi nghĩ, nếu chúng ta chỉ loanh quanh ở trong nước với khẩu hiệu “người Việt dùng hàng Việt” thì sẽ không thể tạo ra đột phá. Vì vậy tôi quyết định sẽ chinh phục thế giới trước.
Tôi cần biết sản phẩm của mình có phù hợp hay không. Và không ngờ là sau 6 tháng đầu tiên thì Hàn Quốc đã sẵn sàng chấp nhận. Sau đó là Mỹ, Nga, Séc và Đức đã chấp nhận sản phẩm này. Sau những năm đầu thì tôi đã tạo ra được một “nhu cầu tiêu thụ” của thị trường quốc tế.
Cốt lõi ở đây là tôi muốn khách hàng cởi mở hơn để thử nghiệm sản phẩm mới, tự tạo ra nhu cầu tiêu thụ cho thị trường. Và tôi chấp nhận bỏ qua một số cách kinh doanh truyền thống trong giai đoạn này, để tạo ra cơ hội với những cách sáng tạo mới. Vì vậy mà Meet More Coffee đã đi tìm giá trị của mình ở thị trường quốc tế trước. Đến đúng thời điểm thì Meet More Coffee sẽ quay lại để chinh phục thị trường trong nước.
Trong hành trình khởi nghiệp của anh và Meet More Coffee, người ta thấy anh xuất hiện ở rất nhiều vai trò. Khi thì là diễn viên quay tiktok, lúc lại sẵn sàng trực booth tại các Hội chợ để giới thiệu sản phẩm. Và cũng có lúc anh xuất hiện tại các mô hình xe cà phê khởi nghiệp để giúp đỡ các bạn sinh viên trẻ tham gia bán hàng. Anh có nghĩ rằng, mình đang đi ngược lại hình ảnh có phần nghiêm trang, ít gần gũi và khó tính của các hình mẫu chủ tịch doanh nghiệp hay không?
Tôi nghĩ tôi đang là người đi mang lại giá trị của sản phẩm. Vì vậy tôi xác định rằng tôi sẽ là một người đi “bán dạo”. Tôi vẫn xem mình là một ly trà trong một bộ ấm chén – Ly trà sẽ luôn phải thấp hơn bình trà, để có thể đón được những gì tinh túy nhất, những gì hay nhất trong xã hội, trong thị trường. Ngoài ra, khi tôi muốn tạo ra một sản phẩm thương hiệu Việt Nam thì tôi phải là người trực tiếp truyền những tâm tư, nỗi niềm của mình đến khách hàng. Bởi lẽ, qua từng hộp cà phê, dù là ở hoàn cảnh hội chợ, vỉa hè hay online tiktok thì khách hàng sẽ cảm nhận được sự tự hào cũng như tâm huyết của mình với sản phẩm.
Hiện nay thị trường đã thay đổi nhiều, cách tiếp cận cũng khác biệt hơn xưa, vì vậy mà tôi cũng cần phải tiếp nhận thêm những kiến thức mới này. Tôi xác định tôi sẽ phải nắm rõ 3 vai trò: Một là người sáng lập, vừa phải là người truyền đạt sản phẩm, thổi vào người tiêu dùng sự đam mê và quyết liệt của mình, và cũng là người bán hàng để giỏi thiệu đến thị trường.
Hiện anh cũng đang là Phó chủ tịch Hội liên lạc Kiều bào Thành phố Hồ Chí Minh, Phó chủ tịch Thường trực hội Doanh nhân huyện Hóc Môn, và cũng là chủ nhiệm câu lạc bộ OCOP Huyện Hóc Môn… Làm thế nào để anh có thể sắp xếp được thời gian của mình cho những vai trò quan trọng như vậy? Và làm thế nào để anh vẫn có thể tiếp tục là “Chủ tịch bán dạo” của Meet More Coffee?
Tôi luôn luôn nghĩ rằng mình là một người không thể ngồi yên một chỗ - tôi thích vận động không ngừng. Bản thân tôi cũng không thể phát triển một mình được. Tôi cũng cần tạo ra cộng đồng. Khi mà tôi được vinh dự nhận sự tín nhiệm của cộng đồng, tôi hiểu vai trò của mình sẽ cần phải có thêm trách nhiệm và tinh thần. Tôi luôn có một năng lượng làm việc rất lớn. Nếu dừng lại thì tôi chắc sẽ không chịu nổi. Khi tôi tiếp nhận thêm vai trò cũng là nhận ra cơ hội để chia sẻ và truyền cảm hứng cho những doanh nghiệp trong cộng đồng.
Tôi cũng thấy rằng, tôi có thể sắp xếp được các vai trò và nhiệm vụ của mình, rồi vận động phát triển các cộng đồng liên quan. Ví dụ như ở vai trò Phó chủ tịch Hội liên lạc Kiều bào Thành phố Hồ Chí Minh, tôi kết nối và giới thiệu những sản phẩm OCOP của huyện Hóc Môn, tạo ra cơ hội để các doanh nghiệp trong địa phương có thể giới thiệu sản phẩm sáng tạo, chất lượng ra thị trường và cộng đồng mới. Thậm chí là có thể hướng tới xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài. Vì vậy mà tôi không thấy quá tải, và tôi vẫn hoàn thành nhiệm vụ “Chủ tịch bán dạo” của mình.
Vậy định hướng của Meet More Coffee trong tương lai tới đây sẽ là gì, thưa anh?
Meet More Coffee sẽ không dừng lại ở cà phê. Tôi sẽ phát triển thêm những sản phẩm nông nghiệp khác, tạo ra những giá trị mới thông qua việc chế biến sâu. Ví dụ như chúng tôi đã có sản phẩm về yến, nước trái cây và sắp tới có thể có thêm những sản phẩm khác nữa như trà… Những sản phẩm mới này sẽ hướng tới việc sẽ phục vụ được cho hàng tỷ người trên thế giới. Điểm mấu chốt sẽ vẫn là thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm nông sản Việt trong tương lai
Cám ơn những chia sẻ của anh! Nhân ngày Doanh nhân Việt Nam, Thương hiệu và Pháp luật xin chúc anh và Meet More Coffee sẽ gặt hái được nhiều thành công hơn nữa!