DÒNG SỰ KIỆN
30 năm Bức Tường - Vẫn là ngọn lửa tiên phong của Rock Việt
THPL – Gần 2000 khán giả đã lấp kín khán phòng hai đêm nhạc We Are The Wall ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Họ là một phần trong số hàng chục nghìn khán giả muốn tham dự liveshow đó. Và họ cho thấy âm nhạc của Bức Tường 30 năm vẫn là “đỉnh nóc, kịch trần, bay phấp phới”.
Nhà báo Lại Văn Sâm khi được hỏi về hành trình 30 năm của Bức Tường, ông bồi hồi nhớ lại ngày khởi đầu thành công của SV’96. Đó là lúc ông đã gặp những chàng trai đầy nhiệt huyết và năng lượng tại trường Đại học Xây Dựng. “Trong cuốn sách của Trần Lập có nhắc đến tôi như một người giúp ban nhạc bước ra ánh sáng. Nhưng thực tế, dù không có tôi, họ vẫn sẽ làm được điều đó. Chỉ là vào thời điểm ấy, chúng tôi có cơ duyên gặp gỡ và cùng nhau tạo nên những “trái ngọt” đáng nhớ”.
“Nếu như tôi còn tiếp tục nghe Bức Tường và theo dõi theo hành trình của họ. Thì đó là bởi vì chất trí tuệ trong âm nhạc của họ. Ban nhạc Bức Tường tạo ra sự tò mò, theo đuổi sự sáng tạo và mang đến những sản phẩm âm nhạc có trí tuệ cảm xúc. Có lẽ các bạn ấy còn có nhiều áp lực khác, nhưng các bạn vẫn biết sẽ phải đi như thế nào. Và tôi tin là Bức Tường đủ thông minh để hiểu rõ điều đó” – Nhà báo Lại Văn Sâm nói tiếp.
Đêm nhạc Bức Tường 30 năm – We Are The Wall được tổ chức ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Ban nhạc lựa chọn một không gian biểu diễn không quá lớn, nhưng đủ tinh tế và đảm bảo chất lượng tốt nhất cho âm nhạc. Khoảng 1000 khán giả đã có mặt tại đêm diễn tại Sol 8, Nguyễn Công Hoan, Hà Nội. Ba mươi ca khúc đã được sử dụng cho phần trình diễn. Bức Tường đã tạo ra một chuyến tàu cảm xúc để khán giả các thế hệ có thể “tua ngược” dòng chảy thời gian, trở lại những ngày tháng của năm 1995. Từ đó đi qua từng album với những tác phẩm được yêu thích nhất. Tâm hồn của đá, Niềm tin cho cát bụi, Rock xuyên màn đêm, Bông hồng thủy tinh, Con số không,… Những ca khúc này đã từng tạo ra sự bùng nổ cho rock Việt vào giai đoạn thập niên 2000.
Sau một phần ba màn biểu diễn của đêm nhạc, các cựu thành viên của Bức Tường được mời lên sân khấu. Guitarist Nguyễn Hoàng (Hoàng Mario), bassist Trần Nhất Hoàng, guitarist Trần Quốc Khánh, drummer Trần Hồng Trường, bassist Nguyễn Minh Đức, drummer Nghiêm Mạnh Tuấn… Bức Tường trải qua 30 năm, có 12 cái tên đã từng là thành viên từ năm 1995 đến 2024. Đó là những cái tên đã góp phần đặt những viên gạch nền móng và xây nên Bức Tường của hiện tại. Trong số đó, có những vị trí thay đổi thành viên như guitarist, drummer, hay bassist. Tuy nhiên, chỉ có một vocal duy nhất và vẫn mãi mãi đang ở đó – Thủ lĩnh Trần Lập.
Sự xuất hiện của thủ lĩnh Trần Lập trong liveshow Bức Tường 30 năm vừa qua cũng là một sự sáng tạo đầy bất ngờ. Khi ca khúc Ký ức với nền là hình ảnh tư liệu về cố thủ lĩnh Trần Lập xuất hiện trên màn hình Led, khán giả của Sol 8 bắt đầu dõi theo và hát vang.
Đến những giây phút cuối cùng, hình ảnh mờ ảo của cố nhạc sĩ Trần Lập đang ngồi cùng đội hình Bức Tường hiện tại, cùng trò chuyện, động viên và mỉm cười. Giây phút đó tạo ra một điểm chạm cảm xúc rất lớn, rất nhiều khán giả không kìm được nước mắt, rất nhiều sự sững sờ và dâng trào nỗi niềm khó tả. Bức Tường mang cho họ một giấc mơ, một thông điệp: “Anh ấy vẫn ở đó, cùng rock với mọi người”.
Sự sáng tạo trong việc sử dụng công nghệ để mang hình ảnh cố thủ lĩnh trở về không chỉ là để đêm sinh nhật trở nên trọn vẹn hơn. Mà hơn hết, đó chính là thứ cảm xúc bất cứ một người hâm mộ ban nhạc nào cũng mong ngóng.
Trong video nhìn lại hành trình 30 năm được chiếu mở đầu liveshow, ban nhạc đã chia sẻ: “Khán giả càng nhớ Trần Lập, thì họ càng đặt áp lực và kỳ vọng lên chặng đường tiếp theo của ban nhạc. Không ai nói ra, nhưng ai cũng mơ hồ một câu hỏi – Đâu là tương lai phát triển của Bức Tường?”. Hơn 9 năm từ ngày thủ lĩnh Trần Lập ra đi, và hơn 4 năm sau khi ban nhạc “tái xuất” bằng single Tháng 10, Bức Tường trên hành trình mới của mình đã mang đến 2 album phòng thu được giới chuyên môn đánh giá cao. Họ thực hiện nhiều MV ca nhạc với các bản hit ấn tượng như Mùa hè đi qua, Hoa mặt trời, Nơi đó có chúng ta thuộc về nhau, Cân bằng,… Bức Tường được các hãng phim thực hiện 2 bộ phim tài liệu về sự nghiệp âm nhạc và được tạp chí Billboard của Mỹ vinh danh năm 2021… Cũng năm đó, ban nhạc cũng thực hiện thành công 2 liveshow lớn tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh thu hút hơn 30.000 khán giả. Đặc biệt, Bức Tường ghi dấu ấn lịch sử Rock Việt với Concert Rock Unplugged đầu tiên vào tháng 10/2024 và chương trình này được nhận đề cử Giải cống hiến năm 2025.
Bên cạnh những dấu ấn rõ nét của ban nhạc trong vai trò tổ chức thực hiện, Bức Tường cũng tham gia rất nhiều những liveshow lớn, nhỏ ở trong và ngoài nước. Thường xuyên xuất hiện trên sóng truyền hình quốc gia với những chương trình mang nội dung tích cực, ý nghĩa.
“Thủ lĩnh Trần Lập là một tượng đài của rock Việt, và là linh hồn của Bức Tường. Như một lẽ thường, người hâm mộ lo lắng cho ban nhạc khi vắng bóng Trần Lập. Nhưng cuối cùng thì những điều mà ban nhạc đã làm được trong 9 năm qua đã là câu trả lời rất rõ ràng. Âm nhạc Việt Nam không thể thiếu vắng Bức Tường. Bức Tường không thể dừng lại. Và họ đang rất thành công” – Anh Hồ Hoàng Hải, một người hâm mộ Bức Tường thuộc thế hệ 7X chia sẻ.
Trong đêm nhạc Bức Tường 30 năm – We Are The Wall, khi Phạm Anh Khoa xuất hiện và thể hiện các ca khúc ở 2 album vol 6 và vol 7, khán giả ở phía dưới rất phấn khích, họ khuấy động và nhanh chóng tạo thành sự cộng hưởng giữa âm thanh, chuyển động của cơ thể và tiếng hát ca sĩ. Những sáng tác mới theo hai chủ đề về Con đường không tên và Cân bằng mang đến sự bình dị lạ thường. Đó chẳng phải là thứ mỗi người vẫn đang tìm kiếm hay sao?
Âm nhạc của Bức Tường trong suốt hành trình ba thập kỷ qua đã có những thay đổi về mặt nhạc lý. Từ dấu mốc của album Ngày khác cho đến album Con đường không tên hay album Cân bằng. Đó là những sự thử nghiệm, nỗ lực làm mới và tìm kiếm sự trình diễn ngày càng chuyên nghiệp, hoàn thiện. Tuy nhiên, giá trị cốt lõi về tinh thần lạc quan, triết lý cuộc sống và năng lượng của sự tử tế thì vẫn không hề thay đổi.
“Khi mình làm nghề báo và đi sâu tìm hiểu về môi trường fan của Bức Tường. Mỗi lần tiếp cận để lấy tin tức, mình có thể thấy rõ Bức Tường đã truyền một cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ, và không chỉ thế hệ trẻ mà bất cứ độ tuổi nào cũng vậy” – Nhà báo, nghệ sĩ đàn tranh Julie Fam chia sẻ.
“Mình từng đọc được một cái bình luận trên mạng như thế này: 2025 còn ai nghe nhạc Bức Tường nữa không? Có một bạn đã trả lời là: Đừng hỏi chúng tôi có còn nghe nữa không. Vì chúng tôi chưa hề rời đi cả” – Bạn Nguyễn Thị Thư, sinh năm 2004 chia sẻ.
Hai đêm nhạc kỷ niệm 30 năm thành lập tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh được hứa hẹn là “điểm nổ” đầu tiên cho một năm bận rộn của ban nhạc. Theo chia sẻ của guitarist Trần Tuấn Hùng, trưởng ban nhạc Bức Tường thì ban nhạc đang có kế hoạch của một chuyến lưu diễn Châu Âu, một concert quy mô hàng chục nghìn khán giả vào cuối năm…
Dù là một trong những ban nhạc rock lâu đời và có sức ảnh hưởng nhất tại Việt Nam, Bức Tường vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh thị trường âm nhạc hiện nay. Một trong những khó khăn lớn nhất là sự suy giảm của dòng nhạc rock trong nước. Khi thị hiếu của khán giả dần chuyển hướng sang pop, ballad và đặc biệt là nhạc điện tử (EDM), rock gặp nhiều trở ngại trong việc tiếp cận khán giả trẻ. Hơn nữa, sự phát triển mạnh mẽ của nền tảng nhạc số và mạng xã hội cũng đặt ra bài toán khó cho các ban nhạc rock, khi họ phải liên tục đổi mới để phù hợp với xu thế truyền thông hiện đại.
Nhạc sĩ Trần Lập, cố thủ lĩnh của Bức Tường, từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn trước thềm Rockstorm 7 (năm 2014) rằng: “Luôn phải làm mới mình, cống hiến cho khán giả những tác phẩm mới là điều mà không chỉ Bức Tường mà tất cả các ban nhạc cần phải hướng đến.” Câu nói này vẫn còn nguyên giá trị khi hiện nay, rất ít ban nhạc rock có thể duy trì hoạt động lâu dài và tìm được sân khấu biểu diễn ổn định.
Tất nhiên, để có thể mang thời hoàng kim của Rock Việt trở lại là điều không dễ dàng. Bức Tường vẫn sẽ là tiên phong dẫn lối và sẽ cần rất nhiều những nỗ lực khác đến từ nghệ sĩ rock, các ban nhạc, các nhà tài trợ, truyền thông và cả sự hỗ trợ cơ hội từ sở, ban, ngành liên quan.
"Nhiều năm qua, tôi tiếp tục theo dõi Bức Tường vì chất trí tuệ trong âm nhạc của họ. Có lần, tôi nói với Trần Tuấn Hùng rằng tôi mong Bức Tường không bao giờ tan rã." – Nhà báo Lại Văn Sâm nhấn mạnh và gửi gắm niềm tin của mình. “Điểm đặc biệt trong âm nhạc của Bức Tường chính là tính trí tuệ, khi mỗi ca khúc đều mang một ý tưởng và thông điệp rõ ràng. Việc nhiều thế hệ khán giả yêu mến, theo dõi ban nhạc suốt ba thập kỷ không chỉ đến từ ảnh hưởng của những người đi trước, mà quan trọng hơn, họ thực sự bị hấp dẫn bởi giá trị mà ban nhạc mang lại.”
Với vị thế của một ban nhạc có lịch sử lâu đời, Bức Tường vẫn giữ được lượng người hâm mộ trung thành. Tuy nhiên, để có thể bứt phá và khẳng định sức sống của rock trong thị trường âm nhạc hiện đại, họ sẽ cần vượt qua nhiều chặng đường gian nan hơn nữa, nơi những chặng đường không rải bước hoa hồng…