Lơ là quản trị tốt, nhiều doanh nghiệp lớn lao đao
(THPL) - Nhiều doanh nghiệp lớn đang đối mặt với những bất ổn tiềm ấn trong nội bộ, khi lợi ích của các cổ đông không được hài hòa. Thực tế này đang phát đi cảnh báo đỏ về chất lượng quản trị trong nhiều doanh nghiệp Việt Nam.
Tin liên quan
- Thanh Hóa: Tạm dừng khai thác mỏ đá nổ mìn bắn vào nhà dân ở huyện Vĩnh Lộc
Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm hành vi đầu cơ găm hàng, buôn lậu xăng dầu
Phó giám đốc Công an tỉnh Thanh Hóa được điều động làm giám đốc Công an tỉnh Nam Định
Nhiều nhóm hàng xuất khẩu chủ lực tăng trưởng ấn tượng
Thanh Hóa: Đầu tư 818 tỷ xây dựng nút giao Đông Xuân dài gần 1,6km
» Xử phạt, truy thu thuế Vinaconex gần 5 tỷ đồng
» Đại gia trả 7.400 tỷ đồng mua trọn cổ phiếu Vinaconex
» Vinaconex bổ nhiệm ông Nguyễn Hữu Tới làm Phó Tổng giám đốc
Quản trị doanh nghiệp tốt bị lơ là
Những tác động tiêu cực tới hoạt động của Trung Nguyên sau vụ ly hôn đình đám giữa vợ chồng Chủ tịch Đặng Lê Nguyên Vũ chưa thực sự lắng xuống, giới chuyên gia về quản trị doanh nghiệp tiếp tục chứng kiến những bất ổn tiềm tàng nổi lên do mâu thuẫn giữa các cổ đông của Vinaconex sau khi doanh nghiệp này thoái xong phần vốn nhà nước.
“Tôi cảm thấy tiếc, vì những mâu thuẫn nội bộ, cách ứng xử thiếu chuẩn mực của các cổ đông lớn đang làm yếu đi không ít doanh nghiệp vốn có tuổi đời và thương hiệu tốt. Nếu quản trị doanh nghiệp tốt được coi trọng, mâu thuẫn sẽ không xảy ra, hoặc có cách xử lý mà không ảnh hưởng lớn tới lợi ích chung của công ty, của các cổ đông”, ông Phan Đức Hiếu, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phân tích.
Thực tế, các cổ đông khi tham gia đầu tư vào một công ty có thể có mục tiêu, quan điểm khác nhau, từ đó dẫn đến sự kỳ vọng khác nhau về chiến lược phát triển của công ty hay khác biệt trong một quyết định đầu tư dự án cụ thể. Sự khác biệt này càng rõ giữa các cổ đông lớn, những cổ đông có đại diện trong HĐQT như trường hợp Vinaconex. Thậm chí, với trường hợp của Trung Nguyên, sự khác biệt nảy sinh giữa hai vợ chồng, cũng là hai cổ đông lớn, cùng tham gia điều hành.
Trên nguyên tắc của quản trị tốt, các bên liên quan, nhất là cổ đông khi thảo luận, quyết định các vấn đề liên quan đến công ty, sẽ phải hành xử vì lợi ích chung của công ty thay vì bảo vệ lợi ích của bên cổ đông cụ thể nào. Khi đó, các mâu thuẫn do sự khác biệt về mục tiêu, lợi ích sẽ được các bên cùng xử lý trên cơ sở lấy lợi ích chung làm nguyên tắc làm việc.
Nhìn lại một số trường hợp mâu thuẫn trong quản trị doanh nghiệp nổi lên thời gian qua, có thể thấy nguyên tắc này không được tuân thủ. Nhiều cổ đông lớn đã đặt lợi ích của mình lên trên lợi ích của công ty, của các cổ đông khác trong các quyết định liên quan đến chiến lược phát triển, trong các quyết định điều hành. Thậm chí, có nhóm cổ đông lớn tìm cách có càng nhiều “người của mình” tham gia vào HĐQT càng tốt, để có tiếng nói phục vụ lợi ích của mình.
Hệ quả, mâu thuẫn nội bộ bị đẩy cao, lợi ích của công ty và của đại đa số cổ đông bị tổn hại.
Đạo đức lãnh đạo chưa được coi trọng
Lý do ông Hiếu quan tâm tới quản trị doanh nghiệp vì đang nhận nhiệm vụ chắp bút cho Dự thảo sửa đổi Luật Doanh nghiệp. Trong lần sửa đổi này, Ban soạn thảo đặt mục tiêu nâng cấp quản trị doanh nghiệp ở Việt Nam.
“Sau 20 năm thực hiện Luật Doanh nghiệp, quản trị tốt vẫn đang là thứ xa xỉ với số đông doanh nghiệp Việt thì thật đáng lo”, ông Hiếu thẳng thắn. Năm 2019, Việt Nam tiếp tục đứng ở thứ hạng thấp về Thẻ điểm quản trị ASEAN, với mức điểm 42/120, đứng dưới cả Indonesia, Philippines. Vấn đề đáng lo hơn là quản trị thực tế trong doanh nghiệp đang kém hơn các quy định, nghĩa là việc tuân thủ thực sự có vấn đề.
“Tôi ở trong ban đánh giá Thẻ điểm quản trị ASEAN. Nếu đánh giá trên cơ sở quy định pháp lý, mức điểm của Việt Nam ngang với Indonesia, Thái Lan. Nhưng thực tế thực thi lại bị thấp hơn. Có những nội dung mà điều luật không thể với tới được, mà quan trọng là sự lựa chọn của chính cổ đông trong doanh nghiệp”, ông Hiếu nói.
Thực tế, Luật Doanh nghiệp đã quy định khá nhiều nội dung để thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện quản trị tốt, chuẩn mực, theo thông lệ quốc tế. Ví dụ như, sự có mặt của thành viên HĐQT độc lập, tính liên tục, kế thừa của HĐQT... Nếu tuân thủ đúng khung khổ này, sự thay đổi của cổ đông, kể cả cổ đông lớn, sẽ không ảnh hưởng nhiều tới hoạt động bình thường của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, chất lượng thực sự của các điều khoản này không phụ thuộc vào chất lượng của văn bản luật. Trong khá nhiều trường hợp, thành viên HĐQT độc lập có đủ tiêu chí như quy định, nhưng lại không thực sự độc lập về tư duy, về hành động, thậm chí lại thiên về lợi ích của một nhóm cổ đông. Việc bầu HĐQT mới cũng vậy, có doanh nghiệp khi thay đổi cổ đông lớn đã thay đổi toàn bộ thành viên HĐQT, không có sự kế thừa, dẫn đến gián đoạn, thiếu liền mạch trong điều hành.
Ở nhiều nước, ngoài quy định của pháp luật, doanh nghiệp phải tuân thủ bộ quy tắc về đạo đức nghề nghiệp. Đây là kênh bổ trợ quan trọng của quản trị doanh nghiệp, kiểm soát hành vi và đạo đức của các thành viên Ban quản trị, Ban giám đốc...
“Nhưng, ở Việt Nam, công cụ này cũng khá xa lạ” , ông Hiếu thừa nhận. Một phần nguyên nhân của tình trạng này là Việt Nam chưa có thị trường về thành viên HĐQT độc lập. Các hiệp hội nghề nghiệp chưa quan tâm đến việc xây dựng các tiêu chí về đạo đức nghề nghiệp. Đặc biệt, các cổ đông cũng chưa để tâm đến yêu cầu này.
Thậm chí, Luật Doanh nghiệp đã quy định một quyền quan trọng để cổ đông bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp, đó là người quản lý có thể bị khởi kiện nếu không thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp tối đa của công ty; không trung thành với lợi ích của công ty và cổ đông... Nhưng, suốt 20 năm có Luật Doanh nghiệp, ông Hiếu mới biết có một vụ cổ đông kiện người quản lý doanh nghiệp vì thiếu cẩn trọng trong thực hiện nhiệm vụ và được tòa tuyên phải đến bù cho doanh nghiệp.
“Các quy định này cho phép cổ đông giám sát thành viên HĐQT, Ban giám đốc và cũng cho phép họ có phương án giải quyết văn minh nếu có mâu thuẫn, tránh gây thiệt hại trực tiếp đến doanh nghiệp. Đây cũng là lời tư vấn của tôi với các trường hợp có mâu thuẫn về lợi ích trong các cổ đông trong doanh nghiệp”, ông Hiếu nói.
Trong Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi, quy định mới về chuẩn mực trong quản trị doanh nghiệp, trách nhiệm của HĐQT, thành viên HĐQT, Ban giám đốc... được thiết kế hướng yêu cầu khắt khe hơn. Cụ thể, sẽ có những tiêu chí mới để chống kiêm nhiệm, chống những người có liên quan tham gia vào điều hành công ty...
Các quy định này có thể sẽ làm khó cho các doanh nghiệp, khi phải nâng cao chuẩn mực trong quản trị, nhưng về lâu dài sẽ tạo thói quen tốt trong thực thi quyền, trách nhiệm và đạo đức trong quản trị của doanh nghiệp Việt Nam.
Khánh An/baodautu.vn
Tin khác
-
Trường Đại học Điện Lực ra mắt mạng lưới doanh nghiệp và cựu sinh viên
-
Thanh Hóa: Tạm dừng khai thác mỏ đá nổ mìn bắn vào nhà dân ở huyện Vĩnh Lộc
-
Bao giờ mới có trung tâm đấu giá chuyên nghiệp tại Việt Nam?
-
Ngành hàng không đồng loạt tăng chuyến phục vụ dịp lễ 30/4-1/5
-
Bộ GD&ĐT yêu cầu rà soát toàn bộ các trường quốc tế
-
Tầng lớp tỷ phú, giàu có tìm nơi tận hưởng cuộc sống “xa xỉ thầm lặng”
Giá vàng và ngoại tệ ngày 29/3: Vàng tăng phi mã, USD vượt mốc 104,5
(THPL) - Trên thế giới, hầu hết các chuyên gia đều tỏ ra lạc quan về giá vàng trong thời gian tới khi cho rằng, kim loại quý được hỗ trợ...29/03/2024 08:06:42Năm 2024: ABBank mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 1.000 tỷ đồng
(THPL) - ABBank đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt mức 1.000 tỷ đồng, tăng tới 95% so với kết quả thực hiện được trong năm 2023...29/03/2024 08:32:39Dự báo thời tiết ngày 29/3: Bắc Bộ mưa rào rải rác, cần đề phòng dông lốc
(THPL) - Theo dự báo, hôm nay 29/3, nhiệt độ Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ giảm nhẹ sau khi không khí lạnh yếu tràn về, cục bộ mưa to đến rất to,...29/03/2024 08:04:44Bộ Công Thương tiếp tục chỉ đạo khẩn về xuất hóa đơn điện tử bán lẻ xăng dầu
(THPL) - Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu Tổng cục Quản lý thị trường chỉ đạo Cục Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực...29/03/2024 08:31:40
ĐỌC NHIỀU NHẤT
Quảng bá thương hiệu Việt
-
VinFast tặng vàng cho khách hàng mua ô tô điện cuối tháng 3/2024
(THPL) - Trong 6 ngày cuối tháng 3/2024, khách hàng mua xe điện VinFast sẽ có cơ hội quay số trúng thưởng 5 chỉ vàng mỗi ngày trong chương trình “Rước VinFast, trúng lộc vàng”. Đây là ưu đãi đặc biệt cho khách mua xe điện bên cạnh chính sách cho vay trả góp tốt nhất thị trường hãng xe Việt đang áp dụng theo chiến dịch “Mãnh liệt tinh thần Việt Nam”. - Mừng sinh nhật 16 tuổi, LPBank ra mắt thẻ tín dụng quốc tế LPBank JCB Ultimate
- Hé lộ công viên giải trí mô hình VinWonders lần đầu xuất hiện tại Quảng...
- Thu nhập bao nhiêu tiền mỗi tháng có thể mua ô tô điện?
Tôn vinh thương hiệu toàn cầu
-
Định vị thương hiệu du lịch, nghỉ dưỡng cao cấp Vân Đồn
(THPL) - Được thiên nhiên ban tặng những tài nguyên vô giá, cộng hưởng với bề dày lịch sử và sự đầu tư vượt trội cho hạ tầng, Vân Đồn đang dần được định vị như một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch cao cấp. - Vinamilk 28 năm liên tiếp giữ danh hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao
- The Diamond Residence “Top 5 Dự án đô thị và nhà ở chất lượng nhất năm...
- VPCC Nguyễn Huệ - Sáng tạo và đổi mới trước xu hướng xã hội hóa nghề...